Sahte sızma zeytinyağı piyasada barınamayacak

MURAT ŞAHİN
Yeni Asır
09 Aralık 2009,Çarşamba

Uluslararası Zeytin Konseyi, 'Kolon sızması' olarak adlandırılan zeytinyağlarının tespiti için yağ asit oranının üst üst limitini kilogramda 75 ppm olarak belirledi.
Bu rakam Türk Gıda Kodeksi ve zeytinyağı standartları tebliğine şlenince, tarım il müdürlükleri ürünleri denetleyerek ve marka iptaline varan cezalar verilebilecek.

Yemeklik olarak değerlendirilemeyen asidi yüksek, kötü koku ve görüntüye sahip rafinelik yağların 'kolon sızması' denilen yöntemle ısıl işlemden geçirilip sızma yağ olarak piyasaya sunulması artık zorlaşıyor. Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) aldığı karar ile Türk zeytinyağı tüketicisine rahat bir nefes aldırdı. Geçen ay Madrid'de yapılan IOC 97. dönem toplantısında, Teknik Komite "Kolon sızması" olarak adlandırılan zeytinyağlarının tespiti için yağ asit oranının üst limitini kilogramda 75 ppm olarak belirledi. Sahte sızma zeytinyağı ile ilgili olarak bu üst sınırın Tarım Bakanlığı tarafından Türk Gıda Kodeksi'ne ve zeytinyağı standartları tebliğine işlenmesi halinde sahte sızma zeytinyağları artık piyasada barınamayacak.

TÜKETİCİ KORUNACAK
Türkiye'de yapılan ve kamuoyuyla paylaşılamayan tespitlere göre COI'nin üst limit olarak belirlediği 75 ppm limiti, 100 ppm seviyelerinin üzerinde görülürken, konseyin kriterleri ve analiz metodlarını belirlemesinin ardından Türkiye'de bu konuda daha önce yapılamayan denetim ve yasal işlemler de gerçekleştirilebilecek. Tarım İl müdürlükleri labarotuvarlarında kolon sızması yöntemi ile piyasaya sürülen sahte zeytinyağları tespit edilerek, marka iptaline varan cezalar verilebilecek. Zeytinyağı sektörü temsilcileri kararı memnuniyetle karşılarken, gerçek zeytinyağı tüketicisinin bu kararla korunacağını ifade ettiler.
Uluslararası Zeytin Konseyi'nin Madrid'de yaptığı toplantıya Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) olarak Sanayi ve Tarım Bakanlığı temsilcileri ile birlikte katıldığını belirten UZZK Başkanı Mustafa Tan, kolon sızması ile igili alınan karar ile Türkiye'de de bu konuda artık hukuki bir zeminin oluşturulmasının sağlandığını kaydetti. Bugüne kadar bir kriter olmadığı için kolon sızması yöntemiyle asidi azaltılmış zeytinyağları konusunda hiç bir işlemin yapılamadığını ve tüketicinin mağduriyetinin giderilemediğini belirten Tan, "Biz UZZK olarak konuyu daha önce Uluslararası Zeytin Konseyi'nin gündemine getirmiştik. Geçen ay Madrid'de yapılan toplantıda teknik komite metil esterleri olarak tanımlanan bileşiklerin toplamını 75 ppm olarak üst sınır olarak belirledi. Ayrıca kolon sızmasına yönelik analiz metodları da bu şekilde belirlendi. Konseyin bu konuda limit değerleri belirlemiş olması son derece önemli. Bunun ardından konu AB normlarına girecek ve AB'ye uyum kapsamında Türk Gıda Kodeksi'nde ve zeytinyağı standartları tebliğinde de yer alacak. Bu sayede sahte sızma zeytinyağı üretenlerinde önüne geçilmiş olacak" dedi.

KRİTER YOKTU
Bugüne kadar kolon sızması konusunda bir kriter olmadığı için bu tip ürünleri piyasaya süren kişi ve firmaların yargılanamadığını ve gerekli cezaların verilemediğinin altını çizen Tan, Tarım Bakanlığı'nın gıda kodeksi ve zeytinyağı tebliğine bu kriterleri yönetmeliklerle işlemesi için de girişimleri başlattıklarını anlattı. Tan, "Firmaların bundan sonra kendilerine çeki düzen vermeleri gerekir. Deşifre edilmeleri halinde piyasada barınamazlar" diye konuştu.
Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin ise tüketicinin istismar edilmesinin bu şekilde önüne geçileceğini söyledi. Çetin, "Konseyin bu konuda limit değerleri belirlemiş olması son derece önemli. Bunun ardından konu AB'ye uyum kapsamında Türk Gıda Kodeksi'ne ve zeytinyağı standartları tebliğine zorunlu olarak girecek. Bu çalışmaların bir an önce sonuçlandırılmasını istiyoruz" dedi.

Yeniden üye oluyoruz
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) Salı günü yapılan Genel Kurulu'nda, Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Anlaşması'na Türkiye'nin de katılması uygun bulunarak, kanun tasarısının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Meclis'te bulunan 198 milletvekilinin tamamının oyu ile Uluslararası Zeytin Konseyi'ne tekrar üye olmanın yolu açıldı. Türkiye konseye 1963'te üye olmuş, 1998'de ayrılmıştı. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağ Konseyi (UZZK) Başkanı Mustafa Tan, "11 yıllık ayrılığın ardından, yaptığımız çalışmalar neticesinde Allah yüzümüzü kara çıkartmadı. Hükümetin IOC ile yapılacak anlaşmanın ardından tekrar Konsey'e üye olacağız" dedi.