Avrupa gümrükleri sıktı zeytinyağında ihracatın yönü Hindistan ve Çin’e döndü

Meltem KARA
Hürriyet
18 Nisan 2010,Pazar

Zeytinyağı üretiminin yıllık 200 bin tona çıkacağı beklentisi, ihracatın yönünü Çin, Rusya, Hindistan, Malezya ve Endonezya’ya çevirdi. Bunda da Avrupa’nın zeytinyağında uyguladığı gümrük vergilerinin, Türk zeytinyağının üretici olmayan kuzey ülkelerine pazarlanmasını kısıtlaması etkili oldu.

Son yıllarda yeni alanların açılmasıyla 150 milyon zeytin ağacına ulaşan Türkiye’de zeytinyağı üretiminin artışı gündeme gelirken, Avrupa ülkelerine ihracatın kısıtlı olması, üreticilerin yeni pazarlara yönelmesini sağladı. Zeytinyağı ihracatının yeni ülkelerden talebin artmasıyla 130 milyon dolara ulaştığını söyleyen Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Başkan Vekili ve Ana Gıda Genel Müdürü Ümit Ersoy, “Avrupa’nın zeytinyağında uyguladığı gümrük vergileri, Türk zeytinyağının üretici olmayan kuzey ülkelerine pazarlanmasını kısıtlıyor. Ancak son yıllarda komşulardan öteye gitmeyi başarıyoruz. Çok fazla sayıda ülkeye ihracat yapmaya başlandı” dedi.

Hedefte Çin-Hindistan var
Ümit Ersoy, Türkiye’nin yağ ihracatının yıldan yıla değişiklik gösterdiğini belirterek, şu bilgileri verdi: “İhraç pazarlarımızın da genişlemesinin etkisiyle son 10 sezon ihracat ortalaması 130 milyon dolar civarında gerçekleşti. Dünyada zeytinyağına yönelik talebin artması Türkiye için yeni ihracat pazarlarının ortaya çıkmasını sağladı. Avrupa’nın zeytinyağında uyguladığı gümrük vergileri, Türk zeytinyağının üretici olmayan kuzey ülkelerine pazarlanmasını kısıtlıyor. Ancak, son yıllarda birçok şirket farklı ihraç pazarlarına yöneldi. Kanada, Suudi Arabistan, Japonya, Güney Kore, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler şu anda fiilen ihraç pazarı durumuna geçti. Bunun yanında Çin, Rusya, Hindistan, Malezya ve Endonezya da bizim hedef pazarlarımız arasında ön plana çıkıyor.”

Üretim 200 bin ton olacak
Zeytin üretilen bölgelerin dışında zeytinciliğin gelişmesine önem verdiklerini ifade eden Ümit Ersoy, şöyle konuştu: “Ekim 2009 verilerine göre, 2008-2009 döneminde üretim 130 bin ton civarında oldu. Bunun yaklaşık 90 bin tonunun iç piyasada tüketildiğini, 25 bin tonunun ihraç edildiğini ve 15 bin tonunun da yıldan yıla devir ettiğini düşünüyoruz. Bu 130 bin rakamı önemli derecede büyümedikçe ihraç potansiyeli de sınırlıdır. Ancak bir çok yeni arazi ağaçlandırılıyor. Yeni dikilen ağaçlarla birlikte 150 milyon ağaç olduğuna inanılıyor. Bunun 107 milyon adedi de şu anda meyve veriyor. Üretimin 5 yıl içerisinde 200 bin tonun üzerine çıkacağını ümit ediyoruz.”

Uluslararası Zeytinyağı Konseyi’ne girmek önemli

SEKTÖRÜN bütün sorunlarının bakanlıklarla işbirliği yapılarak çözülmesi ve bu işlerin ileri gitmesi amacıyla Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin kurulduğunu dile getiren Ümit Ersoy, şunları söyledi: “20 Şubat’ta bir milletlerarası anlaşma yayınlandı. Bu anlaşma Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin anlaşmasına Türkiye’nin katılması hakkındaydı. Kısaca bu anlaşma detayında Türkiye’nin Uluslararası Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’ne katılması olarak da ifade edilebilir. Zeytin ve zeytinyağı global konu olduğu için bir çok millet biraraya gelmiş ve bu anlaşmanın kapsamına girmiş. Türkiye’nin de katılması çok önemli bir hadisedir. Küresel bir organizasyonun parçası haline gelmesi, Türkiye’deki çabaları koordine edecek bir fayda sağlayacak.”

Hak ettiği yeri bulacak dolabın üstüne çıkacak

ANADOLU Grubu şirketlerinden Ana Gıda’nın Komili ve Kırlangıç markalarının sahibi olduğunu hatırlatan Ümit Ersoy, Komili’nin 2010 yılına yeni ambalajlarıyla girdiğini belirterek, “Komili, yağın kendisinde son derece muhafazakar bir anlayışa sahipken, ambalajında tüketicinin ihtiyaçlarını yerine getirmeye çalışıyor. Zeytinyağının hakettiği yeri bulması için çalışıyoruz. Yeni ambalajımızı yağı mutfak dolabından çıkartıp üstüne koyan bir ambalaj gibi düşünüyorum” dedi.

2 milyon ton yağ tüketiliyor, ayçiçek yağı öne çıkıyor

Türkiye bitkisel yağ üretiminde Avrupa ülkeleri, Tunus ve Suriye’nin ardından 4’ncü sırada yer alıyor.
Türkiye’de yaklaşık 2 milyon ton bitkisel yağ tüketiliyor. Bunun yüzde 71’i olan 1.3 milyon tonu iç piyasada kullanılıyor.
İç piyasada tüketilen bitkisel yağın yüzde 27’si perakende kanalında satılıyor.
Ayçiçek yağının tüketimi 903 bin ton olurken, bunun 649 bin ton olan yüzde 72’si iç pazarda tüketiliyor.
Mısır yağı tüketimi 95 bin tonu buluyor.
Kişi başı tüketimde zeytinyağı 1.5 kilogram, ayçiçek yağı 9 kilogram, mısır yağı da 1.3 kilogramı buluyor.
Zeytin ağacı sayısı da toplam 150 milyona ulaştı. Buna bağlı olarak üretimin 5 yıl içinde 200 bin tona çıkması bekleniyor.