Şekilleri neden bozuldu...

Yeni Asır
23 Temmuz 2010,Cuma

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Mustafa Tan, ''Ayvalık zeytin çeşidi meyvelerinde görülen şekil bozukluklarının olası nedenlerinin incelenmesi ve üreticiye yönelik uygulamaların geliştirilmesine'' yönelik hazırladıkları projeyi hayata geçireceklerini bildirdi. Tan, düzenlediği basın toplantısında Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü'ne (TAGEM) sundukları projenin 107 proje arasında en yüksek puanı olarak Ar-Ge programı kapsamında 300 bin liralık hibeyle desteklenmeye hak kazandığını söyledi.

Projeyi Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü ile birlikte yürüteceklerini aktaran Tan, İtalyan Bari Akdeniz Araştırma Enstitüsünden gelen İtalyan uzmanların bölgede zeytin virüsleri testleri yapacağını, Van 100. yıl Üniversitesi ve Ege Üniversitesi öğretim üyelerinin de çalışmalara katkı koyacağını dile getirdi. Tan, projeyle bor noksanlığı göstermese de halk arasında ''maymun surat ya da takoz'' tabir edilen şekil bozukluğu gösterdiği belirlenen ağaçlarda virüs analizlerinin, zararlı tür tanımlamalarının, halkalı yaprak lekesi hastalığı taramalarının yapılacağını, yaprak, toprak, meyve, su analizleri ve meyve et dokusunda bozulmaya neden olan ''pektinaz enzimi'' analizleriyle olası etmenlerin bir arada incelenmesinin hedeflendiğini anlattı.

ZEYTİN'DE 'VAR YOK YILI' KALKTI

Alınan analiz sonuçlarına göre uygun tanı ve uygulama programı oluşturulacağını ifade eden Tan, zeytindeki ''maymun surat'' sorunu nedeniyle sofralık zeytin oranının yüzde 50'lerden yüzde 3-10'lara düştüğünü, 3 yıl boyunca yürütülecek projeyle üreticiye yönelik uygulamalar geliştirileceğini söyledi. "Zeytinde ''var yılı-yok yılı'' ayrımı kalktı" Rekolte tahmin çalışmalarına dair yürütülen tartışmalara da değinen Mustafa Tan, bu görevin Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından resmi olarak UZZK'ya verildiğini hatırlattı. Tan, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Nedim Güreli'nin rekolte çalışmalarına ilişkin yaptığı açıklamayı ''dil sürçmesi'' şeklinde tanımlayarak, ''Biz bilimsel kriterlerle rekolte tahmini yapıyoruz. Arka planda başka düşünce yok. Ama sayın başkan yılda iki kez bunu gündeme getiriyor ve üreticiler üzerinde baskı oluşturuyor.

Aslında niyeti dahilde işleme rejimini (DİR), yani ithalatı gündeme getirmek. Oysa DİR tartışmaları bitti, gündemden kalktı. Biz yine de kendisine zeytin dalı uzatıyoruz ve bu söylemlerden vazgeçmesini istiyoruz'' diye konuştu. Bu yıl rekolte tahmin çalışmalarına yine Eylül ayında başlayacaklarını belirten Tan, geçen yıl yaptıkları 147 bin ton tahmininde yüzde 100 başarı sağladıklarını dile getirdi. Tan, zeytinde ''var yılı-yok yılı'' ayrımının kalktığını, bu yıl beklentinin geçen seneki seviyelerde olduğunu kaydederek, bundan sonraki hedeflerini ''rekoltenin her yıl artması'' şeklinde ifade etti.

Türkiye'nin 12 yıl aradan sonra Uluslararası Zeytinyağı Konseyi'ne yeniden üye olduğunu hatırlatan Tan, geçen zaman zarfında Türkiye'nin kaybının büyük olduğunu, önümüzdeki süreçte bu kaybı kapatarak öne geçmeyi planladıklarını bildirdi. Tan, konseyin 21-25 Haziran günlerinde Fas'ta düzenlenen toplantısında Türkiye'den 6 kişinin komitelerde yer aldığını, bundan sonraki dönemde ülke olarak zeytinyağının resmi formatta tanıtımının yapılabileceğini söyledi.