Zeytincilik - Hazirlayan: Gökhan Köse

zeytincilik
2006

Hazırlayan : Gökhan KÖSE / Fabrika Müdürü-Ege Birlik / Kırkağaç -Manisa

zeytincilik -Dünya

Dünya zeytin ağacı varlığının % 98'si Ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz havzasında yer almaktadır. 2004 yılı FAO verilerine göre Dünya' da üretilen yaklaşık 16 milyon ton tane zeytinin % 11,3’ü ülkemizde üretilmektedir. Türkiye dünya sofralık zeytin üretiminde ikinci, siyah zeytin üretiminde birinci sırada yer alırken, var ve yok yıllarının ortalamasına göre zeytinyağı üretiminde ise beşinci sırada yer almaktadır.

Dünya tane zeytin üretiminde söz sahibi ülkeler sırasıyla
%31,2’si İspanya,
%20,6’sı İtalya,
%14,4’ü Yunanistan,
%11,3’ü Türkiye,
%8’i Tunus ve
%5’i Fas tarafından sağlanmaktadır.

Dünya üretiminin %26’sı (305.000 ton) ihracata konu olmaktadır. Dünya ihracatında AB’nin payı %50’dir. İhracatın%37’sini İspanya, %21’ini Fas ve %10’unu Yunanistan yapaktadır. Bunu Türkiye izlemektedir (%9). Ülkemizde üretilen sofralık zeytinin %16’sı ihraç edilirken kalan kısmı yurtiçinde tüketilmektedir. Yurtiçi üretimimizin %88’ini siyah, %7’sini yeşil ve %5’ini rengi dönük zeytin tipleri oluşturmaktadır

zeytincilik - türkiye

Dünyada zeytin varlığı, sofralık zeytin ve zeytinyağı üretiminde önde gelen ülkeler içerisinde yer alan ülkemizde Marmara, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde sayıları 400.000'i aşan üretici ailesi geçimini zeytinden sağlamaktadır.

Balıkesir, Çanakkale , Manisa, Aydın, Muğla, İzmir ve Bursa illerinde toplam 77.936.586 adet meyve veren, 5.385.881 adet meyve vermeyen ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 8.2 kg. zeytin verimi ile 647.004 ton zeytin danesi alınacağı, bunun 303.517 tonunun sofralığa, 343.486 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5.0 randıman ile 68.788 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

Adana, Mersin, Antakya, Kilis ve Gaziantep illerinde toplam 12.607.000 adet meyve veren, 3.690.050 adet meyve vermeyen ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 14.6 kg zeytin verimi ile 183.839 ton zeytin danesi alınacağı, bunun 22.624 tonunun sofralığa, 161.215 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5 randıman ile 32.306 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

zeytincilik - manisa

DİE ‘nin 2004 yılı verilerine göre Türkiye genelindeki toplam sofralık zeytin üretimi 400,000 ton/yıl dır. Manisa İli Tarım Müdürlüğünden alınan verilere göre sofralık zeytin üretimi Manisa ili için 104,601 ton/yıl dır. Meyve veren ağaç sayısı ise 6,145,158 adettir.

2006 yılı itibarıyla özellikle Salihli’de 4.000.000 adet ağaç dikilmiştir. Akhisar,Kırkağaç,Soma ve Gölmarmara’ da ağaç dikimi hızla artmaktadır.Önümüzdeki 5 yıl içerisinde Manisa ilindeki meyve veren ağaç sayısının 16.000.000 adet olması tahmin edilmektedir.

Manisa ilinin toplam 514.526 hektar olan tarımsal alanlarının yaklaşık %62,23’ü tarla bitkilerinde, %7,33’ü sebze ,%14,75’i meyve ve % 10,61’i zeytin üretiminde kullanılmakta olup , geriye kalan %5 oran ise nadas ve kullanılmayan arazi durumundadır.

İldeki Gıda sanayi işyeri sayısı 977 adet, Tarım işletmesi sayısı 125.000 adet (bunların büyük kısmı yaklaşık %89,5’i 1-25 dekar arasında araziye sahip küçük aile işletmeleri şeklindedir), Kuru üzüm işleme 15 adet, Salamura zeytin 104 adet, Salça 6 adet, konserve 10 adet, bitkisel sıvı yağ işleme tesisi 2 adet, zeytinyağı fabrikası 28 adettir.

zeytincilik

Sofralık zeytin sektörü bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de gelişme kaydetmektedir. Ancak mevcut gelişme sektörün ülkemiz için taşıdığı önemin çok altındadır.

Ülkemizde alt yapının gelişmemiş olması,
işletmelerin ferdi ve küçük aile tipi işletmeler halinde çalışması,
teknik işleme metotlarının yenilenme imkanı bulamaması,
standart üretim tekniklerine uyulmaması,
standart çeşit ve sağlıklı dane ile çalışılmaması zeytinlerimizin iyi kalitede işlenmesine engel teşkil etmektedir.