Borsa tahmini açıkladı Konsey tepki gösterdi

SİNAN DOĞAN
Yeni Asır
01 Ekim 2009,Perşembe

İzmir Ticaret Borsası'nın bu yılın Türkiye zeytinyağı rekoltesini 169 bin 752 ton olarak duyurması, tahmin yetkisini elinde bulunduran Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi'ni kızdırdı

İzmir Ticaret Borsası (İTB) koordinatörlüğünde yürütülen 2009-2010 sezonu zeytin ve zeytinyağı tahmini rekoltesi açıklandı. İTB'nin yanı sıra Ege İhracatçı Birlikleri, İzmir Ticaret Odası, Zeytincilik Araştırma Enstitüsü ile Zeytindostu Derneği işbirliğiyle gerçekleşen tahmini rekolte çalışmasına göre, bu yıl Türkiye genelinde 169 bin 752 ton zeytinyağı elde edilmesi bekleniyor.
Bu sezon 'yok yılı' olmasına rağmen, 'var yılı' olan geçen sezonki 160 bin tonun üzerinde bir rekolte tahmin edildi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın resmi ulusal rekolte belirleme yetkisini Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi'ne vermesi ise bu yıl tartışmaların yaşanmasına neden oldu. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Dr. Mustafa Tan, "Bu rakamı kamuoyuna açıklamaları saygısızlık" dedi.
İTB koordinatörlüğünde yapılan çalışmanın kamuoyuna açıklanmasını doğru bulmadıklarını kaydeden Tan, şunları söyledi: "Bu açıklamayı gereksiz ve zamansız buluyoruz. UZZK'ya bir saygısızlık olarak değerlendiriyoruz. Rekolte çalışması yapsınlar ama kendi üyelerine yönelik yapsınlar."

BAKANLIK DEVRETTİ
Tarım Bakanlığı'nın zeytin ve zeytinyağında resmi ulusal rekolte tahmin yetkisini UZZK, Tariş Zeytinyağı Birliği, Marmarabirlik, tarım il müdürlükleri, Zeytincilik Araştırma Enstitüsü, Edremit Zeytincilik Araştırma İstasyonu, Doğu Akdeniz Zeytinciler Birliği, Ege Bölgesi Sanayi Odası, yerel ticaret oda ve borsalarının içinde olduğu heyete verdiğini hatırlatan Tan, büyük ihtimalle gelecek sezon İzmir Ticaret Borsası ile İzmir Ticaret Odası'nın da bu heyette yer alacağını açıkladı.
Öte yandan İTB'den yapılan açıklamada, 105 milyon 255 bin 436 adet meyve veren, 40 bin 144 bin 183 adet meyve vermeyen ağaç olduğu belirtildi. Ağaç başına ortalama 11.7kg. zeytin verimi saptanırken, 1 milyon 227 bin 474 ton zeytin tanesi alınacağı açıklandı. Bu miktarın 409 bin 449 tonunun sofralığa, 818 bin 25 tonunun ise yağlığa ayrılacağı belirtildi. Ortalama bire dört randıman ile 169 bin 752 ton zeytinyağı elde edileceği duyuruldu.
İTB tarafındasn yapılan yazılı açıklamada, "Rekolte tahmin çalışmasında 28 tarım il müdürlüğünden veri talep edilmiş, 25 il müdürlüğünden alınan cevaplardan yararlanılmıştır. İzmir, Manisa, Balıkesir, Çanakkale, Bursa, Aydın ve Muğla illerinde bulunan çalışma programına dahil ilçe müdürlüklerinin birçoğu ile görüşme yapılmış ve bölgemizde bulunan 12 ticaret borsasının bildirdiği ilgili üyelerinin, bölgede yer alan zeytin ve zeytinyağı işletmelerinin, köylerde bire bir görüşme ile üreticilerin görüşleri alınmıştır" görüşüne yer verildi.

Sektörü kimse tutamayacak
Tahmini rekolte tespitine göre Ege ve Marmara bölgelerinde bulunan Balıkesir, Çanakkale, Manisa, Aydın, Muğla, İzmir ve Bursa illerinde toplam 82.948.915 adet meyve veren, 20.106.337 adet meyve vermeyen ağaç mevcut. Ağaç başına ortalama 10,1 kg. zeytin verimi ile 839.983 ton zeytin tanesi alınacağı, bunun 278.885 tonunun sofralığa, 561.098 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5 randıman ile 112.015 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edildi.