Zeytinin yeni merkez üssü Akhisar oldu

Haldun Keskin

Tütünden vazgeçen Akhisar yeni zeytin üretim üssü oldu

Türkiye, dünya zeytin üretiminde ağırlığını her geçen gün artırırken, çiftçiler de
başka ürünlerden vazgeçip topraklarına zeytin fidanı dikmeye başladı. Geçmişte tütün üretimiyle tanınan Manisa'nın Akhisar ilçesi, son yıllarda yaptığı dikimlerle zeytincilik merkezi haline geldi.

İlçede dikilen zeytin ağacı, beraberinde sanayi tesislerini de getirdi. İlçede son 10 senede 280'in üzerinde zeytin ve zeytinyağı fabrikası kuruldu. Sadece 2006 yılında 63 fabrika kurulması, ilçe yetkililerini organize sanayi bölgesi kurma arayışına zorladı.

Akhisar'ın Türkiye'nin sofralık zeytin üssü haline gelme süreci 1990'lı yılların başına dayanıyor. O zamanlar ilçede yoğun olarak yapılan tütüncülük para etmeyince çiftçiler başka ürün arayışına girdi. Tütün tarlalarına dikilen zeytin ağaçlarından alınan verimin yüksek çıkması üzerine ilçede dağ-taş zeytin bahçesine dönüştü. Dünyada sadece İspanya'nın bir bölgesinde, Türkiye'de ise Gemlik'te rastlanan sofralık zeytin tipinde en yüksek kaliteli verim Akhisar ilçesinde alınıyor. Gemlik tipiyle birlikte dört çeşit sofralık zeytinin ilçede yetişmesi Akhisar'ı yatırımcıların ilgi odağı haline getirdi.

1993 yılında ilçede üç olan zeytin işleme tesis sayısı geçen senenin sonunda 285'e ulaştı. Bu tesislerden bir tanesı butık tas sistem zeytinyagi fabrikasi olmak uzere 22'si zeytinyağı üretimi alanında faaliyet gösterirken, diğerleri sofralık zeytin üretiyor. Yağ tesislerinin yıllık kapasitesi 25 bin ton seviyesinde. Zeytin üreten 263 fabrikanın kapasitesi ise 150 bin tonu aşıyor. Akhisar Ticaret ve Sanayi Odası verilerine göre zeytin tesisleri yaklaşık 3 bin kişiye istihdam sağlıyor. Mevsimlik
işçilerle birlikte, çalışan sayısı 5 bini buluyor. Bölgede üretilen zeytinlerin büyük bölümü iç piyasaya veriliyor. İhracata çalışan firmaların pazarı ise Romanya ve Bulgaristan. Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Ali Erdayıoğlu, zeytinciliğin ilçenin kurtuluşu olduğunu söylüyor. Zeytinliği olan her ailenin sofralık zeytin için bir de salamura tesisi kurduğunu vurgulayan Erdayıoğlu'na göre Türkiye'de zeytin dikiminde Akhisar birkaç yıldır birinci sırada. Sektöre yatırım yapan sanayiciler, Akhisar'ı öne çıkaran sebeplerin başında kaliteli hammadde geldiğini belirtiyor.

*Tesis sayısı patladı organize sanayi geliyor *

Akhisar'da sofralık zeytin üretiminde art arda kurulan tesisler, yetkilileri organize sanayi bölgesi kurma arayışına yöneltti. İlçe yetkilileri, Balıkesir'in Burhaniye ilçesinden sonra Türkiye'nin ikinci Zeytin ve Zeytinyağı Organize Sanayi Bölgesi'ni kurmak için çalışmalara başladı. Manisa Valiliği, Akhisar Ticaret ve Sanayi Odası girişimleriyle Süleymanlı Belde Belediyesi sınırları içinde zeytin ve zeytinyağı ihtisas organize sanayi bölgesi kurmak için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde girişimler başlatıldı. Hazine'ye ait 900 dönümlük alanda 100 civarında tesis kurulması planlanıyor.