20 Şubat 2010 CUMARTESİ
Resmî Gazete
Sayı : 27499 MİLLETLERARASI ANDLAŞMA Karar Sayısı : 2010/113
1/12/2009 tarihli ve 5929 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan ekli “2005 Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Anlaşması”na katılmamız; Dışişleri Bakanlığının 5/2/2010 tarihli ve HUMŞ/658590 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 11/2/2010 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Abdullah GÜL
CUMHURBAŞKANI
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan
H. YAZICI B. ARINÇ A. BABACAN S. A. KAVAF
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. V. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bakanı V.
H. YAZICI M. DEMİR C. YILMAZ F. ÇELİK
Devlet Bakanı Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı
E. BAĞIŞ S. A. KAVAF C. YILMAZ S. ERGİN
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı Adalet Bakanı
M. V. GÖNÜL B. ATALAY E. BAĞIŞ M. ŞİMŞEK
Milli Savunma Bakanı İçişleri Bakanı Dışişleri Bakanı V. Maliye Bakanı
N. ÇUBUKÇU M. DEMİR N. ÇUBUKÇU V. EROĞLU
Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık ve İskân Bakanı Sağlık Bakanı V. Ulaştırma Bakanı V.
M. M. EKER Ö. DİNÇER Ö. DİNÇER T. YILDIZ
Tarım ve Köyişleri Bakanı Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı Sanayi ve Ticaret Bakanı V. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
E. GÜNAY V. EROĞLU
Kültür ve Turizm Bakanı Çevre ve Orman Bakanı
Güncelleme: Ocak 2009
TD/ZEYTİNYAĞI.10/6
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TİCARET VE KALKINMA KONFERANSI
ULUSLARARASI ZEYTİNYAĞI VE SOFRALIK ZEYTİN ANLAŞMASI, 2005
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
TD/ZEYTİNYAĞI.10/6
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TİCARET VE KALKINMA KONFERANSI
ULUSLARARASI ZEYTİNYAĞI VE SOFRALIK ZEYTİN ANLAŞMASI, 2005
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
Cenevre, 2005
NOT
Birleşmiş Milletler belgelerinin sembolleri, figürlerle birleştirilmiş büyük harflerden oluşur. Böyle bir sembolün olması bir Birleşmiş Milletler belgesi olduğunu gösterir.
TD/ZEYTİN YAĞI.10/6
GİRİŞ
1993’te Değiştirilmiş ve Genişletilmiş Haliyle 1986 Zeytinyağı ve Sofralık Zeytinlere İlişkin Uluslararası Anlaşmayı Takip Eden Anlaşmanın Müzakeresine Dair Birleşmiş Milletler Konferansı 25 - 29 Nisan 2005 tarihleri arasında Cenevre Palais des Nations’da yapıldı. Birleşmiş Milletlerin bazı ilgili uzman ajanslarının yanı sıra mevcut anlaşmanın tarafları ve UNCTAD’ın tüm üye ülkeleri konferansa katılmaya davet edildi.
Konferansta, Uluslararası Zeytinyağı Konseyi tarafından özel olarak kurulan bir çalışma grubu tarafından yapılan görüşmelerde ortaya çıkan ve Ekim 2004’de yapılan 90. Konsey oturumunda DEC-7/90-IV/2004 sayılı kararla kabul edilen yeni bir Zeytinyağı ve Sofralık Zeytinde Uluslararası Anlaşma’nın taslak metni temel alınacaktı.
Konferans, UNCTAD yetkilisi Bay Carlos Fortin tarafından 25 Nisan 2005 tarihinde açıldı ve Belçika’dan Bay François Roux’u başkan, Tunus’dan Bay Samir Labidi’yi başkan yardımcısı seçti. Uluslararası Zeytinyağı Konseyi İcra Direktörü Bay Habib Essid ve Uluslararası Zeytinyağı Konseyi başkanı Bay Alexander Tilgenkamp konferansa danışmanlık yaptı. Bayan Lisanne Losier konferansın sekreteriydi ve Bay Carlos Moreno konferansın hukuk danışmanı oldu.
Zeytinyağı ve Sofralık Zeytinlere İlişkin Uluslararası Anlaşmayı Takip Eden Anlaşmanın Müzakeresine Dair Birleşmiş Milletler Konferansı’na 19 devletin ve 4 hükümetlerarası örgütün temsilcileri katıldı.
Bu çalışma kapsamında konferans 2 genel kurul düzenledi. 25 Nisan 2005’deki ilk genel kurulda Konferans gündemi ile işleyiş kuralları (iç tüzük) kabul edildi ve kapanış oturumunda gündem 7 ve 8’i değerlendirmek için bir Tüm İşler Ana Komitesi kuruldu. Konferans, 2005 Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Anlaşmasının metnini oluşturduğu ve bir karar kabul ettiği 29 Nisan 2005 tarihindeki kapanış oturumuyla çalışmalarını tamamladı.
1993’te Değiştirilmiş ve Genişletilmiş Haliyle 1986 Zeytinyağı ve Sofralık Zeytinlere İlişkin Uluslararası Anlaşmayı Takip Eden Anlaşmanın Müzakeresine Dair Birleşmiş Milletler Konferansının Gündemi
1. Konferansın açılışı
2. Gündemin kabulü
3. İşleyiş kurallarının (İç Tüzüğün) kabulü
4. Görevlilerin seçilmesi
5. Temsilcilerin Belgeleri
(a) Bir Belgeler Komitesinin Atanması
(b) Belgeler Komitesinin Raporu
6. Ana Komitenin ve Gerekli Görülen Diğer Komitelerin Kurulması
7. 1993’te Değiştirilmiş ve Genişletilmiş Haliyle 1986 Zeytinyağı ve Sofralık Zeytinlere İlişkin Uluslararası Anlaşmayı Takip Eden Bir Anlaşmanın Hazırlanması
8. Son Kararların Değerlendirilmesi ve Kabul Edilmesi
9. Diğer Konular
2005 ZEYTİNYAĞI VE SOFRALIK ZEYTİNLERE İLİŞKİN BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KONFERANSI TARAFINDAN KABUL EDİLEN KARAR
Nihai karar
1993’te Değiştirilen ve Genişletilen 1986 Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Anlaşması’nın Yerini Alacak Bir Anlaşma’nın Müzakeresi için Birleşmiş Milletler Konferansı,
Cenevre’de 25 ila 29 Nisan 2005’de toplandı,
UNCTAD Genel Sekreterliği tarafından sağlanan olanaklar ve hizmetler için minnettarlığını ifade etti,
Sekreteryanın yanı sıra Konferans Başkanı ve onun görevlileri tarafından yapılan katkılar için takdirlerini kaydetti,
2005 Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Anlaşmasının orijinal metinleri Arap, İngiliz, Fransız ve İspanyol dillerinde düzenlendi,
1. Uluslararası Zeytin Konseyi İcra Direktörü’nden Konferans adına Anlaşma’nın İtalyanca metninin oluşturulması için gerekli düzenlemelerde bulunmasını talep eder;
2. Arap, İngiliz, Fransız, İtalyan ve İspanyol dillerinde düzenlenen metinlerin eşit bir şekilde muteber olacağına karar verir;
3. Konferans Sekreterinin imzası ile tasdik edilen bu metinlerin Anlaşma’nın garantörü olan İspanya Hükümeti’ne iletilmesini talep eder,
4. Garantör Hükümet’in Anlaşma’nın 39. maddesinde öngörülen süre boyunca Madrid’de imzaya açık tutulmasını ve Birleşmiş Milletler Şartının 102. maddesine uygun olarak, yürürlüğe girmesini takiben Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nce tescil edilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmasını talep eder.
2’nci Genel Kurul
29 Nisan 2005
1993’te Değiştirilmiş Ve Genişletilmiş Haliyle 1986 Zeytinyağı Ve Sofralık Zeytinlere İlişkin Uluslararası Anlaşmayı Takip Eden Anlaşmanın Müzakeresine Dair Birleşmiş Milletler Konferansı’nda Temsil Edilen Ülke Ve Örgütlerin Listesi
Katılımcılar
Arnavutluk
Cezayir
Belçika
Çek Cumhuriyeti
Dominik Cumhuriyeti
Mısır
Fransa
Almanya
Yunanistan
Irak
İran İslam Cumhuriyeti
İtalya
Ürdün
Lüksemburg
Fas
Rusya Federasyonu
İspanya
Tunus
Türkiye
*
* *
Hükümetler Arası Örgütler
Afrika, Karayip ve Pasifik Grubu Ülkeleri
Avrupa Komisyonu
Avrupa Konseyi
Uluslararası Zeytinyağı Konseyi
BAŞLANGIÇ
Bu Anlaşma’nın Tarafları,
Zeytin yetiştiriciliğinin, zeytin ürünlerinin tüketimini sürdürmek ve genişletmek ile böylesi ürünler için dünya ekonomisini geliştirmek için alınan önlemlere bağımlı olan milyonlarca ailenin mevcudiyeti ve yaşam standardını belirlediği vurgulanarak,
Zeytin ağacının, çokyıllı doğası sayesinde toprakların sürekli bakımı ve muhafaza edilmesi için vazgeçilmez, diğer ürünlere uygun olmayacak arazilerin gelişiminde bir araç ve entansif olmayan tarımsal koşullar kapsamında bile, yetiştiricilikteki herhangi bir iyileşmeye olumlu yanıt veren bir bitki olduğunu akılda tutarak,
Zeytinciliğin yerleşmiş olduğu bölgelerde zeytinyağı ve sofralık zeytinin elzem temel emtialar olduğu ve bunların Akdeniz diyetinin ve son zamanlarda diğer diyetlerin temel öğelerinden olduğunun bilincinde olarak,
Zeytin üretiminin düzensiz olduğu ve üreticilerin ve tüketicilerin çıkarlarına ciddi şekilde zarar verebilecek ve zeytinciliğin yerleşik olduğu bölgelerin ülkelerinde genel ekonomik büyüme politikalarını tehlikeye atabilecek özel zorluklar doğurduğunu akılda tutarak,
Bu bağlamda zeytin üretiminin birçok ülkenin ekonomisine yönelik büyük önemini vurgulayarak,
Zeytin yetiştiriciliğinin ve pazarlanmasının kendine has özelliklerinin ışığında alınacak önlemlerin ulusal düzeyi aştığının ve uluslararası faaliyetlerin elzem olduğunun bilincinde olarak,
1956 Anlaşması’ndan 1993’te değiştirilen haliyle 1986 Anlaşması’na kadar akdedilen daha önceki anlaşmaların çerçevesi dahilinde üstlenilen çalışmaların sürdürülmesi ve geliştirilmesinin elzem olduğu ve sektördeki değişikliklerin ışığında yeni ve güncellenmiş bir anlaşma müzakere edilmesinin gerekli bulunduğu görüşünde olarak,
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın on birinci oturumu olan Sao Paulo Oydaşması’nın hükümlerini dikkate alarak,
Aşağıdaki şekilde anlaşmışlardır:
KISIM I - GENEL AMAÇLAR
Madde 1
Genel Amaçlar
Bu Anlaşma’nın genel amaçları aşağıda belirtilmektedir:
1. Uluslararası teknik işbirliğine ilişkin olarak:
− Dünya zeytin yetiştiriciliğinin entegre ve sürdürülebilir gelişimi için uluslararası işbirliğini güçlendirmek;
− Zeytinyağları, pirina yağları ve sofralık zeytinler için üretim, sanayileşme, stoklama ve pazarlama politikalarının koordinasyonunu güçlendirmek;
Diğer amaçlar yanında zeytinciliğin, zeytinyağı çıkartılmasının ve sofralık zeytin işlenmesinin modernleştirilmesi konusunda üretim kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla zeytin ürünleri sektöründe araştırma ve geliştirmeyi teşvik etmek ve teknoloji transferini ve eğitim faaliyetlerini güçlendirmek;
− Uluslararası zeytin ürünleri sektörünün muhtelif dalları arasında, mukabil uluslararası anlaşma ve mutabakatlara uygun olarak bu bağlamda yakın işbirliği bağlantıları yaratılması için zeytinyağı, pirina yağları ve sofralık zeytinlerde uluslararası ticaret işbirliğinin temellerini oluşturmak;
− Ürün kalitesini iyileştirmek ve buna dikkati çekmek için gösterilen çabalar ve atılan adımları ilerletmek;
− Bilhassa çevrenin korunması ve muhafaza edilmesi maksadıyla zeytincilik ve çevre arasındaki etkileşimi iyileştirmek için gösterilen çabalar ve atılan adımları ilerletmek;
− Zeytin ağacından elde edilen ürünlerden entegre biçimde faydalanılmasını tetkik etmek ve bunu güçlendirmek;
− Zeytin ağaçlarının genetik kaynaklarının muhafaza edilmesi için faaliyetler yürütmek;
2. Zeytin ürünlerinde uluslararası ticaretin standartlaştırılmasına ilişkin olarak:
− Aşağıdakilere icaz veren uluslararası standartlar oluşturulması maksadıyla zeytin ürünlerinin bileşimi ve kalite özelliklerine dair bilgilere katkıda bulunmak üzere fiziko-kimyasal ve duyumsal test alanında işbirliğine dayanan faaliyetler yürütülmesini sürdürmek:
● ürün kalitesi kontrolü;
● adil uluslararası ticaret;
● tüketici haklarının korunması;
● hileli uygulamaların engellenmesi;
− Bilhassa zeytinyağı ve sofralık zeytinlerin pazarlanmasına ilişkin ulusal ve uluslararası kanunların uyumlaştırılması için önlemlerin araştırılması ve uygulanmasını kolaylaştırmak;
− Uluslararası olarak korunmaları maksadıyla Üyeler tarafından verilen coğrafi işaretlerin tanımlanması için kriterlerin uyumlaştırılmasını teşvik etmek;
− Uluslararası zeytin ürünleri sektörünün muhtelif dallarının temsilcileri arasında yakın işbirliği bağlantıları tesis edilmesi aracılığıyla bu bağlamda tüm yenilebilir zeytin ürünlerinin uluslararası ticaretinde herhangi bir hileli uygulamayı engellemek ve uygun olduğunda bunlarla mücadele edilmesi için uluslararası işbirliğinin temellerini atmak;
3. Zeytin ürünlerinin uluslararası ticaretinin genişletilmesi ve bunun arttırılmasına ilişkin olarak:
− Birbirleriyle olan bağlantıları dikkate alınarak üretim, tüketim ve uluslararası ticaret alanlarında Örgüt’ün yetkisi dahilinde olan her vasıta kullanılarak dünya zeytin ürünleri ekonomisinin uyumlu ve sürdürülebilir bir şekilde genişletilmesine vesile olacak faaliyetleri teşvik etmek;
− Üretim ve tüketimi dengelemek için önlemlerin araştırılması ve uygulanmasını kolaylaştırmak ve piyasanın şeffaflığını arttırmak amacıyla bilgilendirme ve istişare usullerini tesis etmek;
− Zeytin ürünlerinde uluslararası ticareti genişletmek için tasarlanan önlemleri uygulamak ve zeytinyağı ile sofralık zeytin tüketiminin arttırılması amacıyla uygun olan her türlü önlemi benimsemek;
− Zeytinyağları ve sofralık zeytinlerin besleyici, tedavi edici ve diğer niteliklerinin daha iyi anlaşılmasını teşvik edecek faaliyetlerde bulunmak;
− Uluslararası Zeytin Konseyi’nin sektördeki tüm işletmeciler için bir buluşma noktası ve zeytin ağacı ve ürünlerine dair bir dünya dokümantasyon ve bilgilendirme merkezi olarak rolünü muhafaza etmek ve güçlendirmek.
KISIM II – TANIMLAMALAR
Madde 2
Tanımlar
Bu Anlaşma’nın amaçları dahilinde:
1. “Uluslararası Zeytin Konseyi” madde 3, fıkra 1’de değinilen ve bu Anlaşma’nın hükümlerinin tatbik edilmesi amacıyla tesis edilen uluslararası Örgüt anlamına gelmektedir;
2. “Üyeler Konseyi” Uluslararası Zeytin Konseyi’nin karar alma organı anlamına gelmektedir;
3. “Üye” bu Anlaşma’nın İmzacı Tarafları’ndan biri anlamına gelmektedir;
4. “Zeytinyağları” solventler veya yeniden esterleşme süreçleri aracılığıyla elde edilenler ve diğer çeşit yağlarla herhangi bir karışım hariç tutulmak üzere sadece zeytin ağacının meyvelerinden elde edilen yağları anlamına gelmektedir;
5. “Sofralık zeytinler” bilhassa işlemeye uygun olan zeytinler ürettiklerinden dolayı seçilen ve yetiştirilen çeşitli zeytin ağacı cinslerinin sağlam meyvelerinden hazırlanan ve ticaret ve nihai tüketime sunulmak üzere gerektiği şekilde muameleye tabi tutulan veya işlenen ürün anlamına gelmektedir;
6. “Zeytin ürünleri” bilhassa zeytinyağları, pirina yağları ve sofralık zeytinler olmak üzere tüm yenilebilir zeytin ürünleri anlamına gelmektedir;
7. “Zeytin yan ürünleri” bilhassa zeytinlerin budanmasından ve zeytin ürünleri sanayisinden elde edilen ürünler ve sektör ürünlerinin alternatif kullanımlarından kaynaklanan ürünler anlamına gelmektedir;
8. “Ürün yılı” her yılın 1 Ekim’inden izleyen yılın 30 Eylül’üne kadar olan süre anlamına gelmektedir.
KİTAP BİR. KURUMSAL HÜKÜMLER
KISIM III − ULUSLARARASI ZEYTİN KONSEYİ
BÖLÜM I − KURULUŞ, ORGANLAR, İŞLEVLER, AYRICALIKLAR VE MUAFİYETLER
Madde 3
Uluslararası Zeytin Konseyi’nin Kuruluşu, Merkezi ve Yapısı
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, Kısım II ila V’te ortaya konulan hükümlere uygun olarak:
− Başkanı;
− Üyeler Konseyi ve durumuna göre komiteleri ve alt-komiteleri;
− İcra Sekreterliği;
aracılığıyla faaliyetlerini sürdürecektir.
2. Üyeler Konseyi aksi yönde karar vermediği sürece Uluslararası Zeytin Konseyi’nin merkezi Madrid (İspanya) olacaktır.
Madde 4
Üyeler’in Uluslararası Zeytin Konseyi’nde temsil edilmesi
1. Her Üye Uluslararası Zeytin Konseyi’ndeki temsilcisini tayin edecektir.
2. Bu Anlaşma’da “Hükümet” ve “Hükümetlere” yapılan herhangi bir referans, bilhassa emtia anlaşmalarının müzakere edilmesi, sonuçlandırılması ve tatbik edilmesine ilişkin sorumlulukları olduğundan Avrupa Topluluğu ve herhangi bir hükümetlerarası örgütü içerecek şekilde yorumlanacaktır. Buna uygun olarak, bu tür hükümetlerarası örgütler ve Avrupa Topluluğu sözkonusu olduğunda, bu Anlaşma’da imza, onaylama, kabul etme veya uygun görmeye, geçici tatbik etme bildirisine veya katılıma yönelik herhangi bir referans, bu tür hükümetlerarası örgütler ve Avrupa Topluluğu tarafından imza, onaylama, kabul etme veya uygun bulmaya, geçici tatbik etme bildirisine veya Avrupa Topluluğu ve diğer hükümetlerarası örgütlerin katılımına bir referans içerecek şekilde yorumlanacaktır.
Madde 5
Ayrıcalıklar ve Muafiyetler
1. Uluslararası Zeytin Konseyi uluslararası tüzel kişiliği haiz olacaktır. Bilhassa mukavele yapma, menkul ve gayrimenkul mülk edinme ve elden çıkarma ve dava muameleleri başlatma kabiliyetine sahip olacaktır. Borç para alma yetkisine sahip olmayacaktır.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi her Üye’nin topraklarında ve o Üye’nin kanunlarının cevaz verdiği ölçüde, kendisine bu Anlaşma tarafından tahsis edilen işlevlerin icrası için gerekli hukuksal kapasiteyi haiz olacaktır.
3. Düzgün şekilde faaliyet göstermesi amacıyla Uluslararası Zeytin Konseyi, İcra Direktörü, üst düzey resmi görevlileri ve İcra Sekreterliği’nin diğer personeli, uzmanları ve Üyeler’in delegasyonlarının İspanya topraklarındaki statüsü, ayrıcalıkları ve muafiyetleri bir Merkez Anlaşması tarafından düzenlenecektir.
4. Uluslararası Zeytin Konseyi’nin merkezinin bulunduğu Devlet’in Hükümeti, Uluslararası Zeytin Konseyi tarafından çalışanlarına ödenen ücretleri ve Uluslararası Zeytin Konseyi’nin aktifleri, geliri ve diğer mülkiyetini bu Devlet’in kanunlarının cevaz verdiği ölçüde vergilendirmeden muaf tutacaktır.
5. Uluslararası Zeytin Konseyi bir veya daha fazla Üye ile bu Anlaşma’nın uygun şekilde tatbik edilmesini temin etmek için gerekli ayrıcalık ve muafiyetlerle ilgili anlaşmalar yapabilir.
BÖLÜM II – ÜYELER KONSEYİ
Madde 6
Oluşum ve işlevler
1. Üyeler Konseyi Üye başına bir delegeden oluşacaktır. Ayrıca her Üye delegesine bir veya daha fazla vekil ve bir veya daha fazla danışman tayin edebilir.
2. Üyeler Konseyi Uluslararası Zeytin Konseyi’nin ana karar alma organı olacaktır. Bu Anlaşma’nın amaçlarına ulaşılması için gerekli olan tüm yetkileri icra edecek ve tüm görevleri ifa edecek veya bunların ifa edilmesi için düzenlemelerde bulunacaktır. Üyeler Konseyi, yetki ve görevler açıkça İcra Sekreterliği’ne veya İcra Sekreteri’ne verilmediği sürece bu Anlaşma’da öngörülen veya tasarlanan herhangi bir kararı alacak, herhangi bir tavsiyede bulunacak veya herhangi bir öneri yapacaktır.
Bu Anlaşma’dan önce gelen Uluslararası Anlaşma’ya1/ uygun olarak kabul edilen ve bu Anlaşma’nın yürürlüğe girdiği tarihte halen yürürlükte bulunan herhangi bir karar, tavsiye veya önerinin bu Anlaşma’ya aykırı olmadıkları veya Üyeler Konseyi tarafından yürürlükten kaldırılmadıkları sürece tatbik edilmesi sürdürülecektir.
3. Üyeler Konseyi bu Anlaşma’nın hükümlerine uygun olarak aşağıdakileri kabul edecektir:
(a) İç Tüzük
(b) Benzer hükümetlerarası örgütlerin resmi görevlilerine tatbik edilenler dikkate alınarak Personel Yönetmeliği,
(c) Bir örgüt şeması.
4. Üyeler Konseyi, madde 1’de ortaya konulan genel amaçlara ulaşılması için uygun olduğunu düşündüğü herhangi bir tavsiye veya öneriyi formüle edebilmesine olanak sağlaması için zeytin yetiştiriciliğine ve zeytin ürünlerine ilişkin faaliyetlere yönelik çeşitli yardımlara dair ayrıntılı bilgilerin toplanması dahil olmak üzere araştırmalar ve diğer çalışmaları üstlenecek veya üstlenilmesi için düzenlemeler yapacaktır. Bu tür tüm araştırma ve çalışmalar mümkün olduğu kadar fazla sayıda ülkeyi veya ülke grubunu kapsayacak ve ilgili ülkelerin genel, toplumsal ve ekonomik koşullarını dikkate alacaktır.
Üyeler, Üyeler Konseyi’ni bahsi geçen Konsey tarafından tanımlanan bir usule uygun olarak bu Anlaşma’nın tatbik edilmesinden kaynaklanan tavsiyeler ve önerileri dikkate aldıktan sonra vardıkları sonuçlar hakkında bilgilendireceklerdir.
5. Üyeler Konseyi yılda bir faaliyetlerine ve bu Anlaşma’nın işleyişine dair bir rapor yayınlayacaktır.
6. Üyeler Konseyi, Örgüt’ün resmi dillerinde yararlı ve gerekli bulduğu raporlar, çalışmalar ve diğer belgeleri tanzim edecek, hazırlayacak veya yayınlayacak ve bu Anlaşma’dan kaynaklanan görevlerini ifa etmek için gerek duyduğu kayıtları güncelleyecektir.
Madde 7
Üyeler Konseyi’nin dönem toplantıları
1. Üyeler Konseyi başka türlü karar vermedikçe, Uluslararası Zeytin Konseyi’nin merkezinde toplanacaktır. Üyeler Konseyi herhangi bir Üye’nin daveti üzerine başka bir yerde toplanırsa, o Üye bunun Uluslararası Zeytin Konseyi’nin bütçesine icap ettirdiği, merkezde dönem toplantısı düzenlendiğinde maruz kalınandan fazla olan ve bunu aşan ilave masrafları üstlenecektir.
2. Üyeler Konseyi en az yılda bir kez, sonbaharda toplanacaktır.
Herhangi bir Üye bir başka Üye’nin delegesini bir veya daha fazla dönem toplantısında çıkarlarını temsil etmesi ve Üyeler Konseyi’nin kararlarına katılma hakkını yerine getirmesi için yetkilendirebilir. Bu yetkilendirmeye dair Üyeler Konseyi tarafından kabul edilebilir olan kanıtlar orada arz edilecektir.
Bir Üye’nin delegesi birden fazla diğer Üye’nin çıkarlarını temsil edemez veya Üyeler Konseyi’nin kararlarına katılma hakkını kullanamaz.
3. Üyeler Konseyi, Başkan’ın takdiri üzerine herhangi bir zamanda toplanabilir. Başkan Üyeler Konseyi’ni muhtelif Üyeler veya en azından iki Üye tarafından desteklenen tek bir Üye’nin bunu talep etmesi durumunda da toplayabilir.
4. Üyeler Konseyi’nin delegasyonlarının masrafları ilgili Üyeler tarafından karşılanacaktır.
5. Bu madde fıkra 2’de hükme bağlanan dönem toplantıları, bu tür dönem toplantılarının ilk oturumunun tarihinden en az 60 gün önce ilan edilecektir. Bu madde fıkra 3’te hükme bağlanan dönem toplantıları, bu tür dönem toplantılarının ilk oturumunun tarihinden en az 21 gün önce ilan edilecektir.
6. Üyeler Konseyi’nin her dönem toplantısı için gereken nisap Üyeler’in, Üyeler’e dağıtılan toplam katılım paylarının en az yüzde 90’ını ellerinde tutan çoğunluk delegelerinin mevcudiyeti olacaktır.
Bu nisap mevcut değilse, dönem toplantısı 24 saat için ertelenecek ve gereken nisap Üyeler’in, Üyeler’e dağıtılan toplam katılım paylarının en az yüzde 85’ini ellerinde tutan çoğunluk delegelerinin mevcudiyeti olacaktır.
7. Aşağıdakiler Üyeler Konseyi’nin önceden izin vermesi kaydıyla Üyeler Konseyi’nin herhangi bir dönem toplantısının tamamına veya bir kısmına gözlemci olarak katılabilir:
(a) Bu Anlaşma madde 14’te değinilen uluslararası örgütler ve kurumlar.
(b) Dönem toplantısına dair duyurunun gönderildiği tarih ve dönem toplantısının yapıldığı tarih arasında yapılan yazılı istişareyi takiben, bu Anlaşma’ya bir Taraf olmayı tasarlayan, Birleşmiş Milletler veya bu Anlaşma madde 14’te değinilen örgütlerden birinin herhangi bir üye veya gözlemci Devleti’nin Hükümeti.
Gözlemciler Başkan tarafından yetki verilmediği sürece Üye Konseyi’nin dönem toplantılarına hitap etme yetkisine sahip olmayacaktır.
Madde 8
Katılım payları
1. Üyeler toplam 1.000 katılım payına sahip olacaktır.
Katılım payları Üyeler arasında aşağıdaki formüle göre hesaplanan kaynak verileriyle orantılı olarak bölünecektir:
q = p1 + e1 + p2 + e2
Bu formülün parametreleri bir tam sayının üstünde kalan herhangi bir 1.000 tonluk kısım dikkate alınmaksızın bin ton cinsinden ifade edilen ortalamalardır. Katılım payları kesirlere ayrılamaz.
q: katılım paylarını orantısal olarak hesaplamak için kullanılan kaynak veri
p1: son altı ürün yılında ortalama zeytinyağı üretimi
e1: p1 hesaplanırken dikkate alınan ürün yıllarının son yıllarına tekabül eden son altı takvim yılında ortalama (gümrük) zeytinyağı ihracatları
p2: yüzde 16’lık bir dönüşüm katsayısı tatbik edilerek zeytinyağı eşdeğerine dönüştürülmüş son altı ürün yılında ortalama sofralık zeytin üretimi
e2: yüzde 16’lık bir dönüşüm katsayısı tatbik edilerek zeytinyağı eşdeğerine dönüştürülmüş, p2 hesaplanırken dikkate alınan ürün yıllarının son yıllarına tekabül eden son altı takvim yılında ortalama (gümrük) sofralık zeytin ihracatları
2. Ancak Üyeler’in hiçbiri elinde beşten daha az katılım payı tutmayacaktır. Bu amaçla fıkra 1’e dayanan hesaplama ferdi bir Üye için beşten daha düşük bir katılım payı verirse bu Üye’nin katılım payı beşe çıkarılacak ve diğer Üyeler’in katılım payları orantılı olarak azaltılacaktır.
3. Üyeler Konseyi yıllık dönem toplantısında bu madde kapsamında hesaplanan katılım paylarını benimseyecektir. Bu dağılım bir sonraki yıl boyunca yürürlükte kalacaktır.
4. İlk katılım payları bu Anlaşma Ek A’da ihtiva edilmektedir.
Bunlar bu madde fıkra 1 ve 2 temel alınarak hakkında nihai verilerin mevcut bulunduğu son altı ürün yılı ve takvim yılı için ortalama verilerin ışığında saptanmıştır. Üyeler Konseyi her yıl oranları bu madde fıkra 1, 2 ve 3’e uygun olarak münasip şekilde ayarlayacaktır.
Madde 9
Üyeler Konseyi’nin Kararları
1. Bu Anlaşma’da aksine hükmolunmadığı sürece Üyeler Konseyi’nin kararları Üyeler tarafından Başkan tarafından ortaya konulan bir müddet dahilinde oydaşma ile alınacaktır. Sözkonusu müddet kararın Üyeler Konseyi’ne arz edildiği dönem toplantısının süresini aşamaz.
Eğer bu müddet dahilinde oydaşmaya varılmazsa Üyeler oylama yapacaktır.
2. Herhangi bir karar katılım paylarının yüzde 82’sini elinde tutan en az yüzde 50 üyenin lehte oy vermesi halinde kabul edilmiş addedilecektir.
3. Üyeler Konseyi, herhangi bir Üye’nin bu usule itiraz etmemesi kaydıyla Başkan ile Üyeler arasında bir dönem toplantısı düzenlenmeden yapılacak mukabele aracılığıyla karar alabilir.
Bu istişare usulünün tatbik edilmesi için kurallar Üyeler Konseyi tarafından İç Tüzük ile ortaya konulacaktır.
Bu şekilde alınan herhangi bir karar İcra Sekreterliği tarafından üyelere mümkün olduğu kadar çabuk iletilecek ve Üyeler Konseyi’nin bir sonraki dönem toplantısının nihai raporuna dercedilecektir.
BÖLÜM III – BAŞKAN VE BAŞKAN YARDIMCISI
Madde 10
Başkan ve Başkan Yardımcısı
1. Üyeler Konseyi, Üyeler’in delegasyonlarının arasından bir Başkan seçecektir. Başkan’ın bir Delegasyon Başkanı olması durumunda Üyeler Konseyi’nin kararlarına katılma hakkı kendi delegasyonundan bir başka üye tarafından kullanılacaktır.
Başkan, İcra Direktörü’ne verilen yetkiler ve görevlerine halel gelmeden veya bu Anlaşma’ya uygun olarak bu Anlaşma’da ortaya konulan ve İç Tüzük’te daha ayrıntıyla belirtilen yetki ve görevleri icra edecektir. Ayrıca Başkan Uluslararası Zeytin Konseyi’ni yasal olarak temsil edecek ve Üyeler Konseyi’nin dönem toplantılarına başkanlık yapacaktır.
2. Üyeler Konseyi, Üyeleri’nin delegasyonları arasından bir de Başkan Yardımcısı seçecektir. Başkan Yardımcısı’nın bir Delegasyon Başkanı olması durumunda Konsey’in kararlarına, hakkını kendi delegasyonunun bir başka üyesine devretmesi gereken Başkan olarak hareket ettiği zamanlar dışında, katılma hakkı olacaktır. Başkan Yardımcısı, yokluğunda Başkan’ın yerine geçecektir.
3. Başkan ve Başkan Yardımcısı herhangi bir ücret almayacaklardır.
4. Hem Başkan hem de Başkan Yardımcısı’nın geçici yokluğu veya birisi veya her ikisinin kalıcı yokluğu durumunda Üyeler Konseyi, Üyeler’in delegasyonlarının arasından geçici veya kalıcı olarak yeni resmi görevliler seçecektir.
BÖLÜM IV – KOMİTELER VE ALT-KOMİTELER
Madde 11
Mali Komite
1. Üyeler Konseyi her Üye’nin bir delegesinden oluşan bir Mali Komite tesis edecektir.
2. Mali Komite, Uluslararası Zeytin Konseyi’nin mali denetiminden ve bu Anlaşma bölüm IV’ün tatbik edilmesinin denetiminden sorumlu olacaktır.
Bu bağlamda Konseyin İcra Sekreterliği tarafından önerilen taslak yıllık bütçelerin analiz edilmesi ve incelenmesi ile görevli bulunacaktır. Sadece Mali Komite’nin görüşmelerinden çıkan taslak bütçeler Üyeler Konseyi’ne kabul edilmek üzere arz edilecektir.
Aynı şekilde Mali Komite Uluslararası Zeytin Konseyi’nin hesaplarının Madde 18’in hükümlerine uygun olarak tetkik edilmesinden de sorumlu olacaktır.
Mali Komite, her yıl bir önceki mali yılın hesaplarını yıllık dönem toplantısında, mali hususlara ilişkin herhangi bir diğer önlemle birlikte, kabul edilmek üzere Üyeler Konseyi’ne arz edecektir.
3. Bu hükümlerin tatbik edilmesi için ayrıntılı kurallar Üyeler Konseyinin iç tüzüğünde tespit edilecek ve benimsenecektir.
Madde 12
Diğer komiteler ve alt-komiteler
1. Üyeler Konseyi bu Anlaşma kapsamındaki görevlerinin icra edilmesinde kendisine yardımcı olması açısından faydalı gördüğü diğer komite veya alt-komiteleri kurabilir.
2. Bu hükmün tatbik edilmesi için ayrıntılı kurallar Üyeler Konseyinin iç tüzüğünde tespit edilecek ve benimsenecektir. Bu kurallar:
(a) komite üyeliklerinin farklı Üyeler arasında adil bir şekilde paylaştırılmasını temin edecektir;
(b) gözlemcilerin komite ve alt-komite toplantılarına katılımına ilişkin hükümleri tesis edecektir.
BÖLÜM V – İCRA SEKRETERLİĞİ
Madde 13
İcra Sekreterliği
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, bir İcra Direktörü, üst düzey resmi görevlileri ve bu Anlaşma’dan doğan görevleri icra etmek için gerekli personeli içeren bir İcra Sekreterliği’ne sahip olacaktır. İcra Direktörü ve üst düzey resmi görevlilerin makamları Üyeler Konseyi tarafından kabul edilen İç Tüzük’te tanımlanacaktır.
2. Üyeler Konseyi, İcra Direktörü’nü ve üst düzey resmi görevlileri Üyeler arasında orantısal dönüşüm ve coğrafi denge ilkeleri temelinde tayin edecektir.
Üyeler Konseyi görev sürelerini benzer hükümetlerarası örgütlerin tekabül eden resmi görevlilerine tatbik edilenlerin ışığında belirleyecektir. Özellikleri İç Tüzük’te tanımlanacaktır.
3. İcra Direktörü Uluslararası Zeytin Konseyi’nin baş idari resmi görevlisi olacaktır. İcra Direktörü üst düzey resmi görevlilerle birlikte bir heyet olarak vazifelerini yerine getirecek ve yönetim kararlarını alacaktır.
4. İcra Direktörü personeli Personel Yönetmeliği’ne uygun olarak atayacaktır.
5. İcra Direktörü, üst düzey resmi görevliler ve personelin diğer mensupları zeytincilik ve zeytin ürünleri sanayisinin muhtelif sektörlerinin herhangi birinde herhangi bir kar amaçlı faaliyet yürütmeyeceklerdir.
6. İcra Direktörü, üst düzey resmi görevliler ve personel bu Anlaşma kapsamındaki vazifelerine ilişkin olarak herhangi bir Üye’den veya Uluslararası Zeytin Konseyi haricinde herhangi bir makamdan talimat beklemeyecekler veya almayacaklardır. Sadece Üyeler Konseyi’ne karşı sorumlu uluslararası resmi görevliler olarak konumlarına yansıyacak herhangi bir faaliyetten uzak duracaklardır. Üyeler, İcra Direktörü, üst düzey resmi görevliler ve personelin sorumluluklarının münhasıran uluslararası tabiatına saygı gösterecek ve onları sorumluluklarının ifasında etkilemeye çalışmayacaklardır.
BÖLÜM VI – DİĞER ÖRGÜTLERLE İŞBİRLİĞİ VE İLİŞKİLER
Madde 14
Diğer örgütlerle işbirliği
1. Uluslararası Zeytin Konseyi Birleşmiş Milletler ve organları, bilhassa Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Ortak FAO/WHO Programı Codex Alimentarius Komisyonu, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) ve Birleşmiş Milletler’in diğer ajanslarıyla ve zeytin sektörü açısından münasip düşen ve tüm Üyeler’in faydası için Uluslararası Zeytin Konseyi’nin faaliyetlerini desteklemek için fonlar temin etmek üzere çabalayacak diğer hükümetlerarası örgütler, hükümet örgütleri ve sivil toplum örgütleriyle istişare ve işbirliği için münasip olan görüşmelerde bulunacaktır.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi lüzumu halinde uluslararası veya bölgesel örgütlerle veya mali bir yapıya sahip kurumlarla ve bilhassa Emtialar Ortak Fonu ile ilişki kuracak ve özel işbirliği anlaşmaları tanzim edecektir.
Uluslararası Zeytin Konseyi ile bahsi geçen uluslararası örgütler ve kurumlar arasında tesis edilen herhangi bir işbirliği anlaşması Üyeler Konseyi’nin önceden onayını alacaktır.
Uluslararası Zeytin Konseyi bu madde kapsamındaki herhangi bir projenin uygulanmasına ilişkin olarak bir uluslararası emtia örgütü olarak ferdi Üyeler veya diğer kurumlar tarafından verilen garantiler için herhangi bir mali yükümlülük altına girmeyecektir. Hiçbir Üye Uluslararası Zeytin Konseyi’ne üyeliği nedeniyle herhangi bir diğer Üye veya kurum tarafından bu tür projelerle bağlantılı olarak yapılan borç alma veya vermeden kaynaklanan herhangi bir sorumluluk altına girmeyecektir.
3. Uluslararası Zeytin Konseyi, UNCTAD’ın uluslararası emtia ticaretindeki özel rolünü akılda tutarak gerekli olursa UNCTAD’ı faaliyetlerinden ve çalışma programlarından haberdar edecektir.
KİTAP İKİ. MALİ HÜKÜMLER
KISIM IV – ULUSLARARASI ZEYTİN KONSEYİNİN BÜTÇELERİ
Madde 15
Uluslararası Zeytin Konseyinin Bütçeleri
1. Üyeler Konseyi bu Anlaşma bölüm I’de ortaya konulan genel amaçlara ulaşılması için aşağıdaki yıllık bütçeleri kabul edecektir:
- bir idari bütçe;
- bir teknik işbirliği bütçesi;
- bir tanıtım bütçesi.
2. İdari bütçe Üyeler’in katkıları ve elde edilen herhangi bir diğer ilgili gelir aracılığıyla finanse edilecektir. Her Üye’nin katkısının miktarı bu Anlaşma Madde 8’e uygun olarak ortaya konulan katılım payıyla orantılı olarak tesis edilecektir.
3. Teknik işbirliği bütçesi aşağıdaki şekilde finanse edilecektir:
(a) her Üye’nin bu Anlaşma madde 8’e uygun olarak ortaya konulan katılım payıyla orantılı olarak tespit edilecek katkısının tutarı;
(b) sübvansiyonlar, Uluslararası Zeytin Konseyi ile bağışta bulunan Üye arasında tesis edilen bir anlaşmanın ihtiva edeceği hükümler tarafından düzenlenecek olan Üyeler’in gönüllü katkıları ve bağışlar ve
(c) elde edilen herhangi bir diğer ilgili gelir.
4. Tanıtım bütçesi aşağıdaki şekilde finanse edilecektir:
(a) her Üye’nin bu Anlaşma madde 8’e uygun olarak ortaya konulan katılım payıyla orantılı olarak tespit edilecek katkısının tutarı;
(b) Uluslararası Zeytin Konseyi ile bağışta bulunan Üye arasında tesis edilen bir anlaşmanın ihtiva edeceği hükümler tarafından düzenlenecek olan Üyeler’in gönüllü katkıları;
(c) Hükümetlerden ve/veya diğer kaynaklardan bağışlar ve
(d) elde edilen herhangi bir diğer ilgili gelir.
5. Uluslararası Zeytin Konseyi hizmetler ve onaylanan programların gerekliliklerini karşılayabilecek bilimsel ve teknik ekipman ve/veya personel dahil olmak üzere diğer şekillerde ilave katkılar alabilir.
Uluslararası Zeytin Konseyi, bunlara ilaveten uluslararası işbirliğinin gelişmesinin bir parçası olarak ister mali isterse de farklı şekilde olsun yetkili uluslararası, bölgesel veya ulusal örgütlerden elde edilebilecek olan elzem mali ve/veya teknik işbirliğini temin etmek için çaba gösterecektir.
Yukarıdaki miktarlar Üyeler Konseyi tarafından ya teknik işbirliği bütçesine ya promosyon bütçesine ya da her iki bütçeye tahsis edilecektir.
6. Bir takvim yılı boyunca kullanılmayan idari bütçe, teknik işbirliği bütçesi ve promosyon bütçesi tutarları bir sonraki takvim yılına tekabül eden bütçelerin avans finansmanı olarak, ilgili takvim yılı için her Üye’nin katılım payına göre tahsis edilerek aktarılabilir.
Bu tutarlar Üyeler Konseyi aksine karar vermediği sürece kesinlikle diğer bütçelere nakledilemez.
Madde 16
İdari fonlar
Uluslararası Zeytin Konseyi’ne madde 15’te değinilen bütçelere ilaveten İç Tüzüğünde hükmolunan idari amaçlı fonlar temin edilebilir.
Madde 17
Katkıların ödenmesi
1. Üyeler Konseyi her yıl yıllık toplantısında her Üye tarafından bir sonraki takvim yılı için ödenecek katkının, madde 8’e göre tespit edilen her Üye’ye tekabül eden katılım paylarının sayısı temel alınarak hesaplanacak tutarını saptayacaktır.
2. Yürürlüğe girmesini takiben bu Anlaşma’ya Taraf olan herhangi bir Üye için başlangıç koşulları Üyeler Konseyi tarafından değerlendirilecektir. Yeni Üye’nin katkısı bu Üye’ye verilen pay ve yeni Üye’nin katılım tarihinde ilgili yılın geçmemiş bulunan zamanı temel alınarak hesaplanacaktır; ancak bu takvim yılı için diğer Üyeler’e ilişkin olarak yapılan değerlendirmeler değiştirilmeyecektir.
3. Madde 15’te hükmolunan katkıların vadesi değerlendirildikleri takvim yılının ilk gününde gelir. Bunlar Avro cinsinden saptanacak ve bu para birimiyle veya serbest olarak çevrilebilen başka bir para biriminin eşdeğer bir tutarıyla ödenebilir olacaktır.
4. Üyeler Konseyi takvim yılının başlangıcında Üyeler’in katkılarını Uluslararası Zeytin Konseyi’nin normal şekilde işleyebilmesine ve ilgili takvim yılı için planladığı faaliyetlerin uygulanmasına cevaz vermek için mümkün olan en kısa sürede ödemelerini talep edecektir.
Eğer bir Üye katkısını takvim yılının başlangıcından itibaren altı ay içinde ödemezse Üyeler Konseyi, kendisini, takip eden üç ay içerisinde katkısını ödemeye davet edecektir. Eğer bu iki müddete uyulmazsa bu konu Üyeler Konseyi’nin dikkatine düzenli toplantısında sunulacaktır. Borçlu Üye’nin Üyeler Konseyi’nin kararlarına katılım hakkı ve Üyeler Konseyi ve komite ve alt-komitelerinde seçimle belirlenen makamlarda bulunma hakkı katkı tamamen ödenene kadar kendiliğinden askıya alınacaktır. Üyeler Konseyi borçluyu dinledikten sonra tatbik edilecek herhangi bir diğer münasip karara varacaktır.
5. Üyeler Konseyi’nin hiçbir kararı Üye’yi bu Anlaşma kapsamındaki mali yükümlülüklerinden ibra edemez.
Madde 18
Mali denetim
1. Uluslararası Zeytin Konseyi’nin mali denetimi Mali Komite tarafından madde 11’e uygun olarak yürütülecektir.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi’nin bir önceki takvim yılı için bağımsız bir denetçi tarafından sertifikalandırılmış olan mali beyanatları, hesapları analiz ettikten sonra onaylanmaları ve yayınlanmaları için yıllık dönem toplantısında Üyeler Komitesi’ne arz edecek olan Mali Komite’ye sunulacaktır.
Üyeler Konseyi bağımsız denetçiyi en azından üç adet ilgili ihtisas firmasının katılması gereken bir ihale düzenleyerek tayin edecektir.
Bağımsız denetçi üç yıldan daha uzun bir süre için tayin edilemeyecektir.
Uluslararası Zeytin Konseyi’nin hesaplarını denetlemek üzere seçilen herhangi bir firma bu Anlaşma yürürlükte kaldığı sürece izleyen dokuz yıl boyunca denetçi olarak yeniden seçilemez.
3. Üyeler Konseyi yıllık dönem toplantısında ayrıca aşağıdakilere ilişkin bir raporu tetkik ve kabul edecektir:
- Uluslararası Zeytin Konseyi’nin fonlarının, varlıklarının ve nakdinin idaresinin doğrulaması;
- mali operasyonların intizamı ve bunların yürürlükte bulunan kurallar ve düzenlemeler ile bütçe hükümlerine uygunluğu.
Madde 19
Tasfiye
1. Üyeler Konseyi dağılması durumunda ilk olarak Madde 47, fıkra 5’te şart koşulan adımları atacaktır.
2. Bu Anlaşma’nın sona ermesi üzerine ve sürdürülmemesi, uzatılmaması veya yenilenmemesi durumunda Uluslararası Zeytin Konseyi’nin varlıkları ve madde 16’da değinilen fonlardan herhangi bir taahhüt edilmemiş meblağ ve bunların yanı sıra madde 15’te değinilen bütçelerden herhangi bir taahhüt edilmemiş meblağ Üyeler’e o dönemde yürürlükte olan katılım paylarının toplamına orantısal olarak geri ödenecektir. Madde 15 (4) (b) ve 15 (5) (b)’de değinilen gönüllü katkılar ile madde 15 (5) (c)’de değinilen bağışlar ilgili Üye veya bağış sahibine geri ödenecektir.
KİTAP ÜÇ. EKONOMİ VE STANDARDİZASYON HÜKÜMLERİ
KISIM V – ZEYTİNYAĞLARI, PİRİNA YAĞLARI VE SOFRALIK ZEYTİNLERİN ADLANDIRMA VE TANIMLAMALARI. COĞRAFİ İŞARETLER
Madde 20
“Zeytinyağı” adlandırmasının kullanımı
1. “Zeytinyağı” adlandırması solventler veya yeniden esterleşme süreçleri aracılığıyla elde edilenler ve diğer çeşit yağlarla herhangi bir karışım hariç tutulmak üzere sadece zeytinden elde edilen yağlarla sınırlı tutulacaktır.
2. “Zeytinyağı” adlandırması hiçbir durumda tek başına pirina yağlarına değinmek için kullanılmayacaktır.
3. Üyeler hem iç hem de uluslararası ticarette “zeytinyağı” adlandırmasının, tek başına veya diğer sözcüklerle birlikte, bu maddeyle uyum içinde olmayan kullanımlarını önlemeyi üstlenmektedir.
Madde 21
Zeytinyağları, pirina yağları ve sofralık zeytinlerin adlandırma ve tanımlamaları
1. Aşağıdaki farklı zeytinyağı ve pirina yağı kategorilerinin tanımlamaları Ek B’de tarif edilmektedir:
I. Zeytinyağı:
(A) Natürel zeytinyağları:
(a) Bulundukları durumda tüketime uygun olan natürel zeytinyağları:
(i) Natürel sızma zeytinyağı;
(ii) Natürel birinci zeytinyağı;
(iii) Natürel ikinci zeytinyağı.
(b) Bulundukları durumda tüketime uygun olmayan natürel zeytinyağları:
Natürel lampant zeytinyağı.
(B) Rafine zeytinyağı.
(C) Riviera.
II. Pirina yağı:
(A) Ham pirina yağı;
(B) Rafine pirina yağı;
(C) Pirina yağı.
2. Aşağıdaki sofralık zeytin türlerinin tanımlamaları Ek C’de tarif edilmektedir:
(i) Yeşil zeytinler;
(ii) Rengi dönük zeytinler;
(iii) Siyah zeytinler.
3. Üyeler Konseyi bu maddede hükmolunan yağ kategorileri ve sofralık zeytin türlerine ve Ek B ve C’de ortaya konulan tanımlamalara gerekli veya münasip addettiği herhangi bir değişikliği yapabilir.
Madde 22
Üyeler’in taahhütleri
1. Uluslararası Zeytin Konseyi’nin Üyeleri, Ek B ve C’de önerilen tanımlamaları uluslararası ticarette tatbik etmeyi ve iç ticarette tatbik edilmelerini teşvik etmeyi taahhüt ederler.
2. Üyeler Konseyi, Üyeler’in uluslararası ticaretine tatbik edilebilecek kalite kriteri standartlarını Madde 25, fıkra 3’e uygun olarak saptayacaktır.
3. Üyeler, Üyeler için ekonomik öneme sahip olabilecek adlandırma ve coğrafi işaretlerin tanımlamalarını ve aynı zamanda bu işaretlerin korunmasını temin eden veya temin etmek için gerekli olan asgari ulusal yasal gereklilikleri ayrıntısıyla analiz etmeyi taahhüt etmektedir. Uluslararası Zeytin Konseyi bu amaçla bu türden işaretlerin karşılıklı olarak tanınması için bir sistem geliştirilmesinin vasıtalarını temin edecektir.
4. Coğrafi işaret verildiğinde bunlar sadece bu ürünlerle ilgili hükümlere uygun olarak üretilmiş natürel zeytinyağlarına ve Ekstra Ticaret Kategorisine ait olan sofralık zeytinlere tatbik edilebilir.
5. Coğrafi işaretler ancak menşe ülkesinin kanunlarında şart koşulan koşullara uygun olarak kullanılabilir.
6. Üyeler, bilhassa Üyeler’in ulusal hukuku kapsamında korunan coğrafi işaretlerin resen korunmasını temin edecek şekilde coğrafi işaretlerin karşılıklı olarak tanınması için bir proje geliştirmeyi ve kendi topraklarında bu coğrafi işaretlerin ve zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytin adlandırmalarının bu ilkelere aykırı olarak uluslararası ticaret için kullanılmasını engellemeyi ve bastırmayı taahhüt etmektedir.
Bu taahhüt─bu tür yazıların asılsız ifadeler teşkil ettiği veya ilgili zeytinyağı, pirina yağı veya sofralık zeytinin menşe, köken veya kalitesine dair karışıklığa yol açtığı ölçüde─ambalajlar, makbuzlar, sevkıyat notları ve ticari belgelerde yer verilen veya reklamlarda kullanılan tüm yazılara ve zeytinyağı ile pirina yağının uluslararası pazarlanmasıyla bağlantılı ticari markalar, tescilli isimler ve resimlere tatbik edilecektir.
Madde 23
Uyuşmazlıklar ve uzlaştırma
1. Bu bölümün hükümlerinin yorumlanmasından veya uygulamadaki zorluklardan doğan coğrafi işaretlere ilişkin herhangi bir uyuşmazlık, eğer bu uyuşmazlık doğrudan müzakere aracılığıyla çözülememişse Üyeler Konseyi tarafından tetkik edilecektir.
2. Üyeler Konseyi, madde 37, fıkra 1’de hükme bağlanan şekilde bir istişari panelin görüşünü aldıktan ve Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü, yeterli bir profesyonel örgüt ve gerekliyse Uluslararası Ticaret Odası ve analitik kimyada ihtisas yapmış uluslararası kurumlarla istişarede bulunarak uyuşmazlığı çözmeye gayret gösterecektir; bu başarısız olursa ve Üyeler Konseyi’nin bir anlaşmaya varmak için tüm vasıtaların kullanıldığını kararlaştırmasından sonra ilgili Üyeler son kertede Uluslararası Adalet Divanı’na müracaat etme hakkına sahip olacaktır.
KISIM VI – ZEYTİN ÜRÜNLERİ İÇİN PİYASALARIN STANDARDİZASYONU
Madde 24
Zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytin
piyasalarındaki durumun ve gelişmelerin tetkik edilmesi
1. Madde 1’de ortaya konulan genel amaçlar çerçevesi dahilinde ve zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytin piyasalarının standardizasyonuna yönelik katkıda bulunmak ve uluslararası arz ve talep arasındaki hasat düzensizliği veya diğer etkenlere bağlı olan herhangi bir dengesizliği düzeltmek için Üyeler zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytine dair gerekli tüm verileri, istatistikleri ve belgeleri hazırlayacak ve Uluslararası Zeytin Konseyi’ne temin edecektir.
2. Üyeler Konseyi yıllık dönem toplantısında, her Üye tarafından madde 36 kapsamında temin edilen bilgilere, Konsey’e bu Anlaşma’ya Taraf Olmayan Devletler’in Hükümetler’i tarafından iletilen herhangi bir bilgiye ve Konsey’de konuya dair mevcut bulunan herhangi bir diğer alakalı istatistiksel materyale dayanarak zeytin ürünlerinin bilançolarının ayrıntılı bir tetkikini ve zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytinyağı için arz ve talebin genel bir tahminini yapacaktır. Üyeler Konseyi, elinde mevcut olan tüm bilgileri hesaba katarak piyasa durumunu tetkik edecek ve tüm zeytin ürünleri için arz ve talebe dair genel bir tahmin yapacaktır ve Üyeler’e arzu edilir gördüğü türden önlemleri teklif edebilir.
Madde 25
Zeytin ürünleri piyasasının standartlaştırılması
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler’ine üretim ve tüketim arasında bir dengeye ulaşılması için tavsiyelerde bulunmak maksadıyla ve daha genel olarak uzun dönemde zeytinyağı piyasasını, münasip önlemlerin tatbik edilmesi aracılığıyla standardize hale getirmek üzere çalışmalar üstlenecektir.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi bu tür bir standardizasyon maksadıyla Üyeler’ine zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytin uluslararası piyasasının evrimine ilişkin olarak doğabilecek sorunlara, üretimdeki dalgalanmalardan veya diğer nedenlerden kaynaklanan piyasa dengesizliklerini hesaba katarak uygun çözümler önermek üzere uygun düzenlemeler yoluyla çalışmalar üstlenecektir.
3. Uluslararası Zeytin Konseyi uluslararası ticaretin genişlemesini ve zeytinyağı ve sofralık zeytin tüketiminde bir artışı temin edecek yolları ve vasıtaları tetkik edecektir. Bilhassa, Üyeler’e aşağıdaki hususlarda münasip tavsiyelerde bulunacaktır:
(a) zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytin muameleleri için standart bir uluslararası sözleşmenin kabul edilmesi ve kullanımı;
(b) zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytin muamelelerine ilişkin herhangi bir uyuşmazlığın üstesinden gelmek için uluslararası bir uzlaştırma ve tahkim ofisinin teşkil edilmesi ve faaliyet göstermesi;
(c) zeytinyağı ve pirina yağının fiziksel, kimyasal ve organoleptik nitelikleri için standartların uygulanması;
(d) yeknesak analiz yöntemlerinin teşkil edilmesi.
4. Uluslararası Zeytin Konseyi uluslararası ticarette, bu Anlaşma’ya Taraf Olmayan Devletler ve bu tür Devletler’in uyrukları tarafından yapılan rekabet de dahil, haksız rekabeti engellemek için faydalı olarak mütalaa ettiği herhangi bir önlemi alacaktır.
KİTAP DÖRT. TEKNİK HÜKÜMLER
KISIM VII – ZEYTİN SEKTÖRÜNDE TEKNİK İŞBİRLİĞİ
Madde 26
Programlar ve faaliyetler
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler Konseyi aracılığıyla hareket ederek madde 1’de ortaya konulan, zeytinler ve zeytin ürünlerine dair teknik işbirliğini ilgilendiren genel amaçlara ulaşmak amacıyla, bunlara ilişkin faaliyet programları tasarlayacak, destekleyecek ve ayrıntılandıracaktır.
2. Bu teknik işbirliği zeytin yetiştirme, zeytinyağı ekstraksiyonu ve sofralık zeytin sanayini kapsayacaktır.
3. Uluslararası Zeytin Konseyi bu tür teknik işbirliğini desteklemek için doğrudan faaliyete geçebilir.
4. Uluslararası Zeytin Konseyi bu bölümün hükümlerinin bir kısmını veya tamamını tatbik etmek için ulusal veya uluslararası kamu veya özel kurum ve kuruluşların işbirliğini talep etmeye karar verebilir. Değinilen kurumlar ve/veya firmalara bütçe sınırları dahilinde bir mali katkıda bulunabilir.
Madde 27
Araştırma ve geliştirme
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler Konseyi aracılığıyla hareket ederek Üyeler’in genel menfaatine yönelik olan araştırma ve geliştirme projeleri için tüm önerileri tetkik edecek ve bu alanda münasip olan önlemleri alacaktır.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi araştırma ve geliştirme programlarının bulgularının Üyeler’inin yararına tatbik edilmesi, gözlenmesi, kullanımı ve yaygınlaştırılması için ihtisaslaşmış araştırma kurumlarının, laboratuarların ve merkezlerin işbirliğini talep edebilir.
3. Uluslararası Zeytin Konseyi, araştırma ve geliştirme programlarının neticelerinin tatbikinden beklenen ekonomik getirilere dair gerekli çalışmaları üstlenecektir.
Madde 28
Eğitim ve spesifik operasyonlar
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler Konseyi aracılığıyla hareket ederek zeytin sektöründeki, bilhassa da gelişmekte olan ülkelerden oluşan Üyelerinden, muhtelif seviyelerde teknik uzmanlar için hatırlatıcı kurslar ve eğitim kursları organize etmek için gerekli adımları atacaktır.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi zeytin yetiştirilmesi, zeytinyağı ekstraksiyonu ve sofralık zeytin işlenme tekniklerinde gelişmiş Üyelerden gelişmekte olan Üyelere teknoloji transferini teşvik edecektir.
3. Uluslararası Zeytin Konseyi danışman ve uzmanların bu tür hizmetler talep eden Üyelerin tasarrufuna verilmesine imkan sağlayan herhangi bir teknik işbirliğini kolaylaştıracaktır.
4. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyelerin delegasyonları ve uzmanlarının Örgüt’ün genel veya bilimsel–teknik toplantılarına katılımını kolaylaştıracaktır.
5. Üyeler Konseyi bilhassa aşağıdakileri yapacaktır:
(a) spesifik çalışma ve operasyonlar yürütmek;
(b) uluslararası seminer ve toplantılar düzenlemek veya kuvvetlendirmek;
(c) teknik bilgi toplamak ve bunları tüm Üyelere dağıtmak;
(d) Üyeler arasında, bölgelerarası ve bölgesel planlama çerçevesindeki faaliyetler dahil, zeytin yetiştiriciliği, zeytinyağı ekstraksiyonu ve sofralık zeytin sanayine ilişkin faaliyetlerin koordinasyonunun geliştirilmesi;
(e) Uluslararası Zeytin Konseyi’ne bu Anlaşma’nın amaçlarına ulaşılmasında yardımcı olacak iki taraflı ve çok taraflı işbirliğinin teşvik edilmesi.
KISIM VIII – DİĞER ÖNLEMLER
Madde 29
Diğer önlemler
Uluslararası Zeytin Konseyi:
(a) zeytinyağı ve sofralık zeytinlerin, bilhassa beslenme değerleri ve diğer kendilerine özgü niteliklerine referansla, biyolojik değerleri üzerinde uygun çalışmaları ve araştırmaları teşvik ve koordine edecektir;
(b) ihtisas kurumlarıyla bağlantılı olarak, zeytin sektörüyle bağlantılı herhangi bir diğer standardın yanı sıra, zeytinle ilgili terminoloji ile zeytin ürünlerini ve ilgili analiz yöntemlerini kapsayan standartları tanzim edecektir;
(c) zeytinyağı, pirina yağı ve sofralık zeytinin uluslararası ticareti için yerleşmiş, adil ticaret uygulamalarının uygun bir külliyatını tanzim etmek için hangi önlem gerekliyse alacaktır.
KİTAP BEŞ. TANITIMA İLİŞKİN HÜKÜMLER
KISIM IX – ZEYTİNYAĞLARI VE SOFRALIK ZEYTİNLERİN
TÜKETİMİNİN DÜNYADA TANITIMI
Madde 30
Zeytinyağları ve sofralık zeytinlerin tüketiminin
tanıtımını yapmak için programlar
1. Üyeler sırasıyla Ek B ve Ek C’de tanımlanan yenilebilir zeytinyağları ve sofralık zeytinlere ilişkin adlandırmaları temel alarak dünya zeytinyağı ve sofralık zeytin tüketimini genişletmek için ortaklaşa olarak genel promosyona yönelik faaliyetler düzenlemeyi taahhüt etmektedir.
2. Bu faaliyetler eğitim ve reklam kampanyaları biçimini alacak ve zeytinyağları ile sofralık zeytinlerin, besleyici, tedavi edici ve diğer nitelikleriyle olduğu kadar, organoleptik ve kimyasal nitelikleriyle de alakalı olacaktır.
3. Tüketiciler, tanıtım kampanyaları, zeytinyağları ve sofralık zeytinlerin adlandırmaları, kökenleri ve kaynakları hakkında, hiçbir kalite, menşe veya kaynağın bir diğerine göre tanıtımının yapılmaması veya buna öncelik verilmemesine dikkat edilerek, tüketicileri bilgilendirmeyi amaçlayacaktır.
4. Bu madde kapsamında üstlenilecek promosyona yönelik kampanyalara Üyeler Konseyi tarafından kendisine sağlanan kaynakların ışığında karar verilecektir. Esas olarak tüketici olan ülkeler ve zeytinyağları ile sofralık zeytinlerin tüketiminin artması muhtemel olan ülkelere öncelik verilecektir.
5. Tanıtım Fonu’nun kaynakları aşağıdaki kriterlerin ışığında kullanılacaktır:
(a) tüketim hacmi ve mevcut piyasaları geliştirme olanakları;
(b) zeytinyağları ve sofralık zeytinler için yeni açılımlar yaratılması;
(c) tanıtım harcamalarından elde edilebilir olan getiri.
6. Üyeler Konseyi ortak tanıtım amacıyla tahsis edilen tüm kaynakları idare edecektir. Bu promosyona ilişkin hâsılat ve harcamalarının yıllık bir tahminini bütçesine ek olarak hazırlayacaktır.
7. Bir Üye, örgüt veya kişinin promosyona yönelik faaliyetler icra edilmesi için gönüllü bir katkıda bulunması durumunda, Üyeler Konseyi, bu kaynakların kullanımını düzenleyecek usulleri Uluslararası Zeytin Konseyi ve katkı veren kimse arasındaki spesifik bir anlaşma çerçevesinde kabul edecektir.
8. Uluslararası Zeytin Konseyi İç Tüzük’e uygun olarak seçilen ihtisaslaşmış kurumlara emanet edebileceği promosyona yönelik kampanyaların teknik icrasından sorumlu olacaktır.
Madde 31
Uluslararası Zeytin Konseyi’nin uluslararası garanti etiketi
Üyeler Konseyi, Uluslararası Zeytin Konseyi’nin uluslararası standartlarına uyumunu temin eden uluslararası kalite garantisi etiketinin tatbik edilmesi için hüküm verebilir.
KİTAP ALTI. DİĞER HÜKÜMLER
KISIM X. – ÇEŞİTLİ YÜKÜMLÜLÜKLER
Madde 32
Genel Yükümlülükler
Üyeler bu Anlaşma kapsamındaki yükümlülükleri veya madde 1’de ortaya konulan genel amaçlarla çelişen herhangi bir önlemi kabul etmemeyi taahhüt etmektedir.
Madde 33
Üyeler’in mali yükümlülüğü
Hukukun genel ilkelerine uygun olarak her Üye’nin Uluslararası Zeytin Konseyi’ne ve diğer Üyeler’e karşı olan mali sorumluluğu, aynı maddede değinilen bütçelere katkılarına ilişkin olarak madde 15 kapsamındaki yükümlülükleri ve duruma göre, idari fonlara değinen madde 16 kapsamındaki yükümlülüklerin boyutu ile sınırlıdır.
Madde 34
Çevresel ve ekolojik hususlar
Üyeler zeytin ve zeytinyağı üretiminin tüm aşamalarında çevresel ve ekolojik hususlara gereken önemi verecek ve Üyeler Konseyi tarafından bu alanda karşılaşılan herhangi bir problemin iyileştirilmesi veya çözülmesi için gerekli addedilen faaliyetleri yürütmeyi üstlenecektir.
Madde 35
Uluslararası ticaret ve tüketimin teşvik edilmesi
Üyeler ticareti kolaylaştırmak, zeytinyağları ve sofralık zeytinlerin tüketimini teşvik etmek ve bu ürünlerde uluslararası ticaretin düzenli şekilde gelişmesini temin etmek için tüm uygun önlemleri benimsemeyi taahhüt etmektedir. Bu amaca yönelik olarak, yetkili uluslararası forumlarda onayladıkları ilkeler, kurallar ve rehberlere uyum göstermeyi taahhüt etmektedirler.
Madde 36
Bilgilendirme
Üyeler Uluslararası Zeytin Konseyi’ne bu Anlaşma kapsamındaki görevlerini yerine getirmek için gerek duyduğu tüm istatistik, veri ve dokümantasyonu ve bilhassa zeytinyağları, pirina yağları ve sofralık zeytinler için bilançoları tespit etmek ve Üyeler’in zeytin ürünlerine dair ulusal politikaları hakkında bilgi edinmek için gerek duyduğu herhangi bir bilgiyi temin etmeyi taahhüt etmektedir.
KISIM XI – UYUŞMAZLIKLAR VE ŞİKAYETLER
Madde 37
Uyuşmazlıklar ve şikayetler
1. Madde 23 kapsamındaki bir uyuşmazlık haricinde, bu Anlaşma’nın yorumlanmasını veya tatbik edilmesini ilgilendiren ve müzakereler aracılığıyla çözülemeyen herhangi bir uyuşmazlık, uyuşmazlığa Taraf olan herhangi bir Üye’nin talebi üzerine, uygun olduğunda terkibi ve işleyişine ilişkin ayrıntıların İç Tüzük’te ortaya konulacak istişari bir panelden görüş aldıktan sonra bir karar alacak olan Üyeler Konseyi’ne havale edilecektir.
2. Tüm ilgili olguları göz önüne aldıktan sonra tüm koşullar altında uyuşmazlığı çözümlenecek olan Üyeler Konseyi’ne istişari panel tarafından gerekçeli bir görüş arz edilecektir.
3. Bir Üye’nin bu Anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmekte yetersiz kaldığı yönünde herhangi bir şikayet, şikayeti yapan Üye’nin talebi üzerine, ilgili Üyeler’le istişarede bulunduktan ve uygun olduğunda bu madde fıkra 1’de değinilen istişari panelden bir görüş aldıktan sonra, söz konusu Üye mevcut olmaksızın bu konuyla ilgili bir karar alması gereken Üyeler Konseyi’ne havale edilecektir.
4. Üyeler Konseyi bir Üye’nin bu Anlaşma’yı ihlal ettiği sonucuna varırsa ya o Üye’ye, yükümlülüklerini yerine getirene kadar, basit bir uyarıdan Üyeler Konseyi’nin kararlarına katılma hakkının askıya alınmasına kadar sıralanan yaptırımlar uygular ya da madde 45’te ortaya konulan usule uygun olarak o Üye’yi bu Anlaşma’ya katılımdan çıkarır. Söz konusu Üye son kertede Uluslararası Adalet Divanı’na müracaat etme hakkına sahip olacaktır.
KISIM XII – NİHAİ HÜKÜMLER
Madde 38
Tevdi Makamı
İspanya Hükümeti bu vesile ile bu Anlaşma’nın tevdi makamı olarak tayin edilmiştir.
Madde 39
İmza, onaylama, kabul ve uygun bulma
1. Bu Anlaşma Madrid’de İspanyol Hükümeti ile 15 Haziran’dan 31 Aralık 2005’e kadar 1993’te Değiştirilen ve Uzatılan 1986 Uluslararası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytinler Anlaşması’nın Yerini Alacak Bir Anlaşma’nın Müzakeresi için Birleşmiş Milletler Konferansı’na davet edilen Hükümetler tarafından imzaya açık olacaktır.
2. Bu madde fıkra 1’de değinilen herhangi bir Hükümet:
(a) Bu Anlaşma’yı imzalarken, imza aracılığıyla bu Anlaşma tarafından bağlanma rızasını gösterdiğini beyan edebilir (kesin imza); veya
(b) Bu Anlaşma’yı, imzaladıktan sonra garantöre bu etkiye sahip bir belge tevdi ederek onaylayabilir, kabul edebilir veya uygun bulabilir.
Bu Anlaşma Avrupa Topluluğu tarafından imza, onaylama, kabul veya tasvibe açık
olacaktır.
3. İmza, onaylama, kabul veya tasvip belgeleri tevdi makamına tevdi edilecektir.
Madde 40
Katılım
1. Herhangi bir Devlet bu Anlaşma’ya Uluslararası Zeytin Konseyi tarafından Üyeler Konseyi aracılığıyla tespit edilen ve katılım payı sayısı ve katılım belgelerinin tevdi edilmesi için bir müddeti içeren şartlar altında katılabilir. Ancak Üyeler Konseyi katılım şartlarında belirlenen müddette katılmayı başaramayan Hükümetler’e ek süreler verebilir. Bir Devlet, katılım üzerine bu Anlaşma Ek A’da katılım koşullarında ortaya konulan katılım payı ile birlikte listelenmiş olarak zikredilecektir.
Bu anlaşma Avrupa Topluluğu tarafından katılıma açık olacaktır.
2. Katılım bir katılım belgesinin tevdi makamına tevdi edilmesiyle etkinlik kazanacaktır. Katılım belgeleri Hükümetler’in Uluslararası Zeytin Konseyi tarafından tespit edilen tüm şartları kabul ettiğini belirtecektir.
Madde 41
Geçici uygulamanın bildirimi
1. Bu Anlaşma’yı onaylama, kabul etme veya tasvip etme niyetinde olan bir imzacı Hükümet veya Konsey’in hakkında katılım şartları tespit ettiği, ancak henüz belgesini tevdi edememiş bulunan bir Hükümet herhangi bir zamanda tevdi makamına bu Anlaşma’yı madde 42’ye uygun olarak yürürlüğe girdiğinde veya zaten yürürlükteyse belirtilen bir tarihte geçici olarak tatbik edeceğini bildirebilir.
2. Bu madde fıkra 1’in kapsamında bu Anlaşma’yı yürürlüğe girdiğinde veya zaten yürürlükteyse belirli bir tarihten itibaren tatbik edeceğini bildiren bir Hükümet o tarihten itibaren onaylama, kabul etme, tasvip etme veya katılım belgesini tevdi edeceği ve dolayısıyla bir Üye haline geleceği tarihe kadar geçici bir Üye olacaktır.
Madde 42
Yürürlüğe girme
1. Bu Anlaşma kesin olarak Anlaşma Ek A’da değinilenler arasından ve katılım paylarının en azından yüzde 90’ına denk gelen beş Hükümet bu Anlaşma’yı kesin olarak imzalamış veya onaylamış, kabul etmiş veya tasvip etmiş ya da buna katılmışsa yürürlüğe girecektir.
2. Eğer bu Anlaşma 1 Ocak 2006’da bu madde fıkra 1’e uygun olarak yürürlüğe girmemişse bu madde fıkra 1’in yüzde gerekliliklerini karşılayan beş Hükümet bu Anlaşma’yı kesin olarak imzalamış veya onaylamış, kabul etmiş veya tasvip etmiş ya da tevdi makamını bu Anlaşma’yı geçici olarak tatbik edeceğinden haberdar etmişse, geçici olarak yürürlüğe girecektir.
3. Eğer 1 Ocak 2006’da bu madde fıkra 1 veya fıkra 2 kapsamında yürürlüğe girme gereklilikleri karşılanmamışsa tevdi makamı bu Anlaşma’yı kesin olarak imzalamış veya onaylamış, kabul etmiş veya tasvip etmiş veya bu Anlaşma’yı geçici olarak tatbik edeceğini bildirmiş olan Hükümetleri bu Anlaşma’yı kendi aralarında kesin veya geçici olarak, cüz’i veya külli şekilde saptayacakları bir tarihte yürürlüğe sokup sokmamaya karar vermeye davet edecektir.
4. Madde 41 kapsamında tevdi makamını Anlaşma’yı geçici olarak tatbik edeceğinden haberdar etmemiş olan ve bu Anlaşma’nın yürürlüğe girmesinden sonra bir onaylama, kabul etme, tasvip etme veya katılım belgesi tevdi eden herhangi bir Hükümet için bu Anlaşma bu tevdinin tarihinde yürürlüğe girecektir.
Madde 43
Tadilat
1. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler Konseyi aracılığıyla hareket ederek Üyeler’e bu Anlaşma’nın tadil edilmesini tavsiye edebilir.
2. Önerilen tadilat Üyeler Konseyi tarafından bu Anlaşma madde 9’a göre kabul edilecek ve tevdi makamının Üyeler Konseyi kararının ihbarnamesini almasından 90 gün sonra tüm Üyeler için yürürlüğe girecektir.
Madde 44
Çekilme
1. Herhangi bir Üye bu Anlaşma’dan, Anlaşma’nın yürürlüğe girmesinden sonra herhangi bir zamanda tevdi makamına yazılı bir çekilme ihbarnamesi vererek çekilebilir. Üye Uluslararası Zeytin Konseyi’ni aynı anda fiili hakkında yazılı olarak bilgilendirecektir.
2. Bu madde kapsamında geri çekilme ihbarnamenin tevdi makamı tarafından alınmasından 90 gün sonra etkili hale gelecektir.
Madde 45
Çıkarma
Madde 37 mahfuz kalarak Üyeler Konseyi herhangi bir Üye’nin bu Anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettiğine karar verir ve dahası bu ihlalin Anlaşma’nın işlemesini ciddi biçimde bozduğuna da karar verirse, diğer Üyelerin ilgili Üye mevcut olmaksızın gerekçeli bir karar alması aracılığıyla, o Üye’yi bu Anlaşma’dan hariç bırakabilir. Uluslararası Zeytin Konseyi tevdi makamını derhal kararından haberdar edecektir. Söz konusu Üye, Üyeler Konseyi’nin karar tarihinden 30 gün sonra Anlaşma’ya taraf olmaktan çıkacaktır.
Madde 46
Hesapların kapanması
1. Üyeler Konseyi, Uluslararası Zeytin Konseyi için yasal neticeler getiren ve bu Anlaşma’dan geri çekilmiş olan veya Uluslararası Zeytin Konseyi’nden hariç bırakılmış bulunan veya bu Anlaşma’ya Taraf olmaktan başka bir şekilde çıkmış bir Üye’nin katkıları üzerinde etkiye sahip olan tüm taahhütleri hesaba katarak adil bulduğu herhangi bir hesabın kapatılmasını ve bunun yanı sıra bilhassa bu taahhütlerin sona erdirilmesi gereken durumda uygun bir geçiş için gerekli müddeti kararlaştıracaktır.
Yukarıdaki fıkranın hükümlerine karşın böyle bir üye Uluslararası Zeytin Konseyi’ne Üye oldukları döneme ilişkin olarak ödemeleri gereken herhangi bir tutarı ödemekle yükümlü olacaktır.
2. Bu Anlaşma’nın sona ermesi üzerine bu madde fıkra 1’de değinilen hiçbir Üye ne tasfiye muamelelerinden veya Uluslararası Zeytin Konseyi’nin diğer aktiflerinden herhangi bir paya hak kazanacak ne de Uluslararası Zeytin Konseyi’nin, eğer varsa, açığının herhangi bir kısmının mesuliyetini taşıyacaktır.
Madde 47
Süre, sürdürme, uzatma ve sona erdirme
1. Bu Anlaşma, Uluslararası Zeytin Konseyi Üyeler Konseyi kanalıyla bu maddenin hükümlerine uygun olarak sürdürmeye, uzatmaya, yenilemeye veya önceden sona erdirmeye karar vermedikçe 31 Aralık 2014’e kadar yürürlükte kalacaktır.
2. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler Konseyi aracılığıyla hareket ederek bu Anlaşma’yı her biri ikişer yıldan iki dönemi geçmeyecek şekilde uzatmaya karar verebilir. Bu Anlaşma’nın bu şekilde sürdürülmesini kabul etmeyen herhangi bir Üye Uluslararası Zeytin Konseyi’ni bunun hakkında bilgilendirecek ve sürdürme süresinin başlangıcında bu Anlaşma’ya taraf olmaktan çıkacaktır.
3. 31 Aralık 2014’ten önce veya bu madde fıkra 2’de değinilen sürdürülme döneminin sonundan önce durumuna göre yeni bir anlaşma veya bu Anlaşma’nın uzatılması için bir protokol müzakere edilmiş, ancak henüz kesin veya geçici olarak yürürlüğe girmemiş ise, bu Anlaşmanın sona erme tarihinin sonrasında, yeni bir anlaşma veya protokol yürürlüğe girene kadar, bu tür bir sürdürmenin 12 ayı geçmemesi kaydıyla, yürürlükte kalacaktır.
4. Uluslararası Zeytin Konseyi, Üyeler Konseyi aracılığıyla hareket ederek herhangi bir zamanda bu Anlaşma’yı saptayacağı bir tarihten itibaren etkili olmak üzere, sona erdirebilir.
5. Uluslararası Zeytin Konseyi bu Anlaşma’nın sona ermesi veya erdirilmesine rağmen, hesapların kapatılması dahil Uluslararası Zeytin Konseyi’nin tasfiyesini yürütmek amacıyla gerekli olan süre boyunca varolmaya devam edecek ve bu süre boyunca bu amaçlar için gerekli olan tüm yetki ve görevlere sahip olacaktır.
6. Uluslararası Zeytin Konseyi tevdi makamını bu madde kapsamında alınan herhangi bir karardan haberdar edecektir.
Madde 48
İhtirazi kayıtlar
Bu Anlaşma’nın herhangi bir hükmüne ilişkin olarak herhangi bir ihtirazi kayıt konulamaz.
Bu anlaşmaya altında imzası bulunanlar şahitliğinde, gerekli yetkiye sahip olarak belirtilen tarihte imzası bulunanlar imza atmışlardır.
Cenevre’de 29 Nisan 2005’te Anlaşma’nın Arap, İngiliz, Fransız, İtalyan ve İspanyol dillerindeki metinleri eşit şekilde muteber olarak DÜZENLENDİ.
EK A
Madde 8’e göre düzenlenen örgüt bütçelerine
katılım payları *
Cezayir
13
Avrupa Topluluğu
773
Hırvatistan
5
Mısır
11
İran (İslam Cumhuriyeti)
5
Irak
5
İsrail
5
Libya Arap Cemahiriyesi
5
Ürdün
9
Lübnan
5
Fas
29
Karadağ
5
Suriye Arap Cumhuriyeti
54
Sırbistan
5
Tunus
71
Toplam
1.000
* Hesaplamalar 2000/2001-2005/2006 dönemi için ortalama üretim ve 2001-2006 dönemi için ortalama ihracatları temel almaktadır.
EK B
Zeytinyağları ve pirina yağlarının adlandırılması ve tanımları
Farklı zeytinyağı ve pirina yağı kategorilerinin adları aşağıda her ada tekabül eden tanımlama ile birlikte verilmektedir:
I. Zeytinyağı solventler veya yeniden esterleşme süreçleri aracılığıyla elde edilenler ve diğer çeşit yağlarla herhangi bir karışım hariç tutulmak üzere sadece zeytin ağacının meyvelerinden elde edilen yağdır. Aşağıdaki şekilde adlandırılır:
A. Natürel zeytinyağları: zeytin ağacının meyvesinden sadece mekanik veya diğer fiziksel vasıtalar aracılığıyla, yağın bozulmasına neden olmayan, bilhassa ısıl koşullar altında ve filtre etme, santrifüjleme, dekantasyon ve yıkama dışında başka işlemden geçirilmeden elde edilen yağlar. Natürel zeytinyağı aşağıdaki gibi sınıflandırılacak ve adlandırılacaktır:
(a) Oldukları gibi tüketime uygun olan natürel zeytinyağları:
(i) Natürel sızma zeytinyağı: oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi 100 gram başına 0.8 gramdan fazla olmayan ve bu sınıf için ortaya konulan diğer niteliklere tekabül eden natürel zeytinyağı;
(ii) Natürel birinci zeytinyağı oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi 100 gram başına 2 gramdan fazla olmayan ve bu sınıf için ortaya konulan diğer niteliklere tekabül eden natürel zeytinyağı;
(iii) Natürel ikinci zeytinyağı: oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi 100 gram başına 3.3 gramdan fazla olmayan ve bu sınıf için ortaya konulan diğer niteliklere tekabül eden natürel zeytinyağı1/.
(b) Oldukları gibi tüketime uygun olmayan natürel zeytinyağları:
Natürel lampant zeytinyağı: oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi 100 gram başına 3.3 gramdan fazla olan ve/veya bu sınıf için ortaya konulan organoleptik niteliklere veya diğer niteliklere tekabül eden natürel zeytinyağı. İnsan tüketimi için rafine edilmesi kastedilir veya teknik kullanımı kastedilir.
B. Rafine zeytinyağı: natürel zeytinyağının rafine edilmesiyle elde edilen zeytinyağı. 100 gram başına 0.3 gramdan fazla olmayan bir oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi vardır ve diğer nitelikleri bu sınıf için ortaya konulanlara tekabül eder2/.
C. Riviera: Rafine zeytinyağı ve oldukları gibi tüketime uygun olan natürel zeytinyağlarının bir karışımından oluşan yağ. 100 gram başına 1 gramdan fazla olmayan bir oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi vardır ve diğer nitelikleri bu sınıf için ortaya konulanlara tekabül eder2/.
II. Pirina yağı yeniden esterleşme süreçleri ve diğer çeşit yağlarla herhangi bir karışımı aracılığıyla elde edilen yağlar hariç olmak üzere pirinanın solventlerle veya diğer fiziksel işlemlerle işlemden geçirilmesi aracılığıyla elde edilen yağdır. Aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:
A. Ham pirina yağı: nitelikleri bu kategori için ortaya konulanlar olan pirina yağı. İnsan tüketimi için rafine edilmesi kastedilir veya teknik kullanımı kastedilir.
B. Rafine pirina yağı: ham pirina yağı rafine edilerek elde edilen yağ. 100 gram başına 0.3 gramdan fazla olmayan bir oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi vardır ve diğer nitelikleri bu sınıf için ortaya konulanlara tekabül eder4/.
C. Pirina yağı: rafine pirina yağları ve oldukları gibi tüketime uygun olan natürel zeytinyağının bir karışımından oluşan yağ. 100 gram başına 1 gramdan fazla olmayan bir oleik asit cinsinden ifade edilen serbest yağ asidi vardır ve diğer nitelikleri bu sınıf için ortaya konulanlara tekabül eder. Hiçbir koşul altında bu karışım “riviera” olarak adlandırılmayacaktır5/.
_____
1/ Bu ürün sadece perakende satış ülkesinden izin veriliyorsa tüketicilere doğrudan satılabilir. İzin verilmiyorsa bu ürünün adlandırması ilgili ülkenin yasal hükümleri ile uyumlu olacaktır.
2/ Bu ürün sadece perakende satış ülkesinden izin veriliyorsa tüketicilere doğrudan satılabilir.
3/ Perakende satış ülkesi daha spesifik bir adlandırma isteyebilir.
4/ Bu ürün sadece perakende satış ülkesinden izin veriliyorsa tüketicilere doğrudan satılabilir.
5/ Perakende satış ülkesi daha spesifik bir adlandırma isteyebilir.
EK C
Sofralık zeytinlerin tür ve tanımları
Sofralık zeytinler aşağıdaki türlerden birinde sınıflandırılacaktır:
(i) Yeşil zeytinler: olgunlaşma dönemi sırasında, renklenmeden önce ve normal boyuta ulaştıklarında hasat edilen meyveler. Meyvenin rengi yeşilden saman sarısına kadar değişebilir.
(ii) Rengi dönük zeytinler: tam olarak olgunluğa ulaşılmadan önceki aşamada, renk değişikliği sırasında hasat edilmiş meyveler. Renkleri açık pembeden şarap kırmızısına veya kahverengiye kadar değişebilir.
(iii) Siyah zeytinler: tam olarak olgunken veya tam olgunluğa ulaşılmasından biraz önce hasat edilmiş meyveler. Renkleri kızılımsı siyahtan menekşe siyahı, koyu menekşe, yeşilimsi siyah veya koyu kestaneye kadar değişebilir.
Milliyet
