Çiftçi notu yazdı, şapkasına koydu

Lütfü Karakaş
Referans
13 Haziran 2008,Cuma

Türkiye'deki yağ ihtiyacının önemli bir bölümü Trakya'nın verimli topraklarında üretilen ayçiçeğinden karşılanıyor. Ülkemizin yıllık 1 milyon 500 bin ton ihtiyacı olmasına rağmen geçen yıl 750 bin ton üretim gerçekleştirildi. Bu üretimin 600 bini Trakya'da oldu.
Trakya'da bu yıl geçen yıla oranla ekim alanı yüzde 10 oranında düştü. Ama hava şartlarının uygun gitmesi nedeniyle verimin yüksek olması bekleniyor. Bölgede yaklaşık 350 bin hektar alandan rekoltenin 700 bin ton olacağı hesap ediliyor.
Ülkemizde ayçiçeği hasadı Çukurova'da 1 Temmuz'da, Trakya'da ise 1 Ağustos tarihinde başlıyor. Hasat dönemi öncesi yıllardan beri Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ayçiçeği ya da ham yağ ithalatındaki vergileri yükseltiyor. Üreticinin elindeki ürünü pazarlamasından sonra vergi ve fon oranları düşürülüyor. Yurtdışından ithalatta vergi oranları yüzde 12 olarak uygulanıyor. Ancak 15 Temmuz tarihinden itibaren gümrük vergi oranları yüzde 27'ye çıkartılıyor.

'Üretici dostları' devrede
Bu günlerde, bırakın hasat dönemi vergilerinin artırılmasını, halen uygulanan yüzde 12'lik vergi oranını bile düşürmek için hükümet kanadına yoğun baskılar yapılıyor. Ne acıdır ki, bu kulisleri yapanlar arasında "daha önce üretici birliklerinde üst düzey yöneticilik yapmış" olanların da olduğu anlatılıyor. Ankara'da uluslararası yağ sanayicilerinin "gönüllü avukatlığı"nı üstlenen bu "eski üretici dostları" çiftçinin cebine girecek paranın daha az olması için yanlış tarafta yer alıyor.
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın hasat dönemi öncesi uygulanacak yeni vergi miktarları için kararnameyi bir an önce çıkarması çiftçilerin rahat bir nefes almasını sağlayacak. Yerel seçimler için son düzlüğe girdiğimiz bu günlerde hükümet kanadının ayçiçeği üreticisini gözden çıkarması zor görünüyor.
Türkiye tükettiği yağ miktarı kadar üretim yapamıyor. Ancak ayçiçeği üretiminin artırılması için çiftçi kuruluşu Trakya Birlik bu yıl ilk kez yeni bir uygulamaya geçti. Üreticiyi teşvik etmek yağ açığını kapatmak için kaynaklar sonuna kadar kullanılıyor.

Yağ oranı uygulaması başladı
Trakya Birlik yönetimi 10 kooperatifte bu yıl alacağı üründe "yağ oranı" uygulamasına geçti. Yıllardan beri teslim edilen ürünün yağ oranı ne olursa olsun aynı şekilde fiyatlandırılıyordu. Ama bu yıl 10 merkezde getirilen ürünün yağ oranı belirlenecek ve buna göre ücret ödenecek. Yüksek yağ oranlı ürüne daha fazla prim verilecek.
Bu yeni uygulamayla kaliteli ve yüksek verimli ürün yetiştiren üreticinin teşvik edilmesi amaçlanıyor. Trakya Birlik yönetimi bir taraftan Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın alacağı kararı beklerken, diğer taraftan da yeni uygulaması ile çiftçisine, üyesine kol-kanat germeye devam ediyor.
Ayçiçeği üreticisi üzerinde oynanmak istenen oyunlar arttı. Köy köy dolaşıp "çiftçi dostu" portresi çizip, ardından da Ankara'da sanayicinin gönüllü avukatlığını yapanları üretici not edip bunu şapkasının içine koydu.