CHA15 Aralık 2008,Pazartesi
Tarım ürünlerinin fiyatı, tarladan markete ulaşıncaya kadar birkaç kat artıyor. Üreticiden tüketiciye ulaşıncaya kadarki süreçte oluşan fahiş kârlar tarım ürünlerinin tamamında görülüyor. Vatandaşın alım gücünü zorlar seviyeye ulaşan fiyatlarda en çok aracılar kazanıyor.
Tüketiciye ulaşıncaya kadar fiyatı kat kat artan ürünlerin başında sofralık zeytin geliyor. Türüne göre üreticiden 1 ile 2 YTL arasında çıkan zeytin, market raflarında 8 ile 15 YTL arasında satılıyor.
Türkiye, zeytinde önemli üretici ülkelerden biri olmasına rağmen sofralık zeytini pahalıya tüketiyor. En çok tercih edilen sofralık zeytin türlerinin fiyatı, sanayiciden çıktıktan sonra yedi kat artarak sofralara ulaşıyor. Türkiye'de en çok yenen sofralık zeytin türlerinin başında Akhisar Domat (yeşil), Akhisar Uslu ve Gemlik geliyor. Akhisar Domat zeytini, üreticiden sofraya ulaşıncaya kadar fiyatı yüzde 581 artıyor.
Sanayici, bu zeytini üreticiden ham olarak kilosu 2.2 YTL'den alıyor, 1.65 YTL masrafla sofralık hale getiriyor, toplam 3.85 YTL'ye malederek piyasaya 4.40 YTL'den veriyor. Aynı ürün zincir marketlerde 14.75, halk pazarlarında ise 12 YTL, marketlerde 15 YTL'den satılıyor. 291-320 kalibrelik Gemlik türü siyah zeytini kuyulardan 3.75 YTL'ye alan sanayici ise ambalaj, nakliye, işçilik gibi girdilerle 4.30 YTL'ye malediyor. 10'ar kiloluk tenekelerde kilosunu 4.80 YTL'ye piyasaya veriyor. Bu zeytinin perakende fiyatı ise 12-14 YTL. Akhisar Uslu'nun da üreticide ham fiyatı 1.2 YTL. Sanayiciden 2.45 YTL'ye çıkan bu zeytin, marketlerde 7-8 YTL'den satılıyor.
Sanayiciye göre bu fiyat farkları, marketlerin aşırı kâr isteğinden kaynaklanıyor. Marketlerde fiyat yüksek olunca, pazarcılar da aşırı kârla satıyor.
No comments:
Post a Comment