Zeytin ve Zeytinyağı sezonunun başında Dahilde İşleme Rejimi kapsamında zeytin ve zeytinyağı ithalatı talebinde bulunan ancak bu taleplerine bugüne kadar olumlu bir cevap alamayan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği taleplerinin arkasında olduklarını söyledi. Birlik Başkanı Güreli, zeytinyağı ihracatındaki yüzde 60’lık düşüşün, taleplerinin ne kadar doğru bir talep olduğunu gösterdiğini söyledi.Zeytin ve Zeytinyağı sektöründe sezon başında Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği tarafından ihracat amacıyla Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yurda zeytin ve zeytinyağı getirilmesi talep edilmişti. İhracatçılar bugüne kadar taleplerine olumlu bir yanıt alamazken, 2007-08 sezonunda, zeytinyağı ihracatı geçen sezona göre yüzde 60’lük düşüş yaşadı.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Nedim Güreli, ihracat rakamlarındaki düşüşün taleplerinin haklılığını ortaya çıkardığını, taleplerinden geri adım atmadıklarını ve DİR taleplerinin arkasında olduklarını söyledi.
Yönetim Kurulu üyeleri ile birlikte Ege İhracatçı Birlikleri’nde Basın Toplantısı düzenleyen Güreli, “Dahilde İşleme Rejimi talebimizin bugüne kadar yerine getirilmemiş olması bu talebimizi geri çektiğimiz anlamına gelmiyor. DİR ile ilgili başvurumuz Dış Ticaret Müsteşarlığı’nda duruyor. Konuyu gündeme getiren takip eden biziz, neden geri çekelim” diye konuştu.
Zeytinyağı ihracatında yüzde 60’lık düşüş ile ilgili ise Güreli şöyle konuştu: “Keşke böyle olmasaydı. 6 aydır söylüyoruz ve sonuç bu noktaya geldi. En azından zeytinyağı kendi yerini savunsaydı. İhracatta yüzde 60 düşüş yaşanıyor. Zeytinyağında markalı ve katma değeri yüksek üretim için çaba harcamalıyız. DİR’i doğru bulmayanlar var. Herkesin görüşü kendine. İzmir Ticaret Borsası ve diğer ilgili kurumlarda keşke üyelerinin fikirlerini de alıp, fikirlerini açıklasalardı. Sadece baştaki kişinin şahsi fikrini açıklaması ile olmaz. Üyelerin fikri alınarak yol alınmalı. İstatistikler yanılmaz gerçektir. Türkiye’nin kutulu ihracatı artıyor deniliyor. Ama istatistikler öyle demiyor. Markalı ihracata kimse karşı değil. İşadamlarımız belli bir zeka kapasitesindedir. Realiteyi unutmamak lazım. Zeytinyağı ihracatı zeytinin gölgesinde kaldı.”
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Müsteşarı Vedat Mirmahmutoğulları’nın, “Zeytinyağında DİR kapsamında ithalata karşıyım” ve yine aynı Bakanlığın Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı Bahattin Bozkurt’un, “Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Grubu Kurulmalı” şeklinde basına yansıyan beyanatlarını üzüntü ve hayretle takip ettiklerini anlatan Güreli, “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Müsteşarı’nın açıklamalarını okuyoruz ve şaşıyoruz. Spordan sorumlu Devlet Bakanlığı Müsteşarı da kalkıp ‘Şu olsun’ diye ders verirse artık şaşırmayacağım. Popülizme takılıp kalıyoruz. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Müsteşarlığı çiftçiyi desteklemek istiyorsa zeytinyağı primini Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın önerdiği gibi 70 ykrş çıkarsaydı, 20 ykrş çıkarmasaydı, çiftçiyi desteklemek bu şekilde olur. Ayrıca Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı tanıtım komitesi kurulalı 1 yıl oldu ve çalışmalarını sürdürüyor” şeklinde konuştu.
Zeytin sektöründe de dahilde işleme rejimi istediklerini belirten Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkan Vekili Emin Demirci, Türkiye’nin 1960 sonrasında zeytin ihracatında kazandığı ve en önemli pazarlarından olan Romanya pazarını bugün Mısır ve Yunanistan’a kaptırma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu söyledi.
Romanya’nın alım gücünün az olduğu dönemlerde Türkiye’den küçük zeytin aldığını anlatan Demirci, “Romanya’nın alım gücü artınca büyük zeytin talep etmeye başladı. Bu talep nereden karşılanacak Türkiye’de 80-140 kalibrajlı zeytin az bundan 5 yıl önce biz Mısır’a gittik iri kalibrajlı zeytinlerin orada yetiştirildiğini gördük. İhracat rakamlarına bakarsanız Türkiye 2002 yılında Romanya’da 14 bin ton zeytin ihraç ederken, Yunanistan bin ton ihraç ediyordu. Mısır’ın ise ihracatı yoktu. Sonraki yıllarda bizim Romanya’ya ihracatımız 22 bin tonlara kadar çıkmıştı. 2006 yılı itibariyle bakarsak biz 14 bin tona inerken bu pazara Yunanistan 6 bin ton, Mısır ise 14 bin ton ihracat yapar hale gelmiş, burada görülüyor ki bizim girmediğimiz pazarda rakibimiz bir şekilde oluyor. Sofralık zeytin yüksek istihdam sağlayan bir sektör bugün çoğu işletmeler elemanlarını istihdam edemez hale geldi. Bugüne kadar zeytin ihracatı iyi gitti ama Türkiye’de zeytin az olduğu için Haziran’dan itibaren bu rakamlar düşecektir. Türkiye’de zeytin olmadığı için bu kadar yapılmıştır. Eğer Türkiye 5 bin ton iri kalibrajlı zeytin getirebilseydi olurdu. Şu anda izin çıksa dahi faydası yok. Önümüzdeki sene üretim fazla olsa da Türkiye’de iri kalibrajlı zeytin olmadığı için buna ihtiyacı olacaktır” diye konuştu.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi Başkanı Metin Ölken ise, Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi’nin bir yıl önce kurulduğunu ve çalışmalarına başladığını, Türk zeytin ve zeytinyağını tanıtmak amacıyla tanıtım filmleri yaptıklarını söyledi.
Zeytinyağı ihracatının son dönemde baş aşağı geldiğini belirten Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hakan Özdolgun ise, zeytinyağının üreticinin elinde değil, kuyumcu, sıhhi tesisatçı gibi kişilerin elinde bulunduğunu ve kötü koşullarda saklandığı için kalite kaybına uğradığını söyledi. Özdolgun, “Kazandığımız pazarları da kaybetmeye başladık. Artık bir çıkış yolu yakalamak zorundayız. Yoksa baş aşağı çakılacağız” dedi.
ZEYTİNYAĞI İHRACATI ÇÖKTÜ
Ali Nedim Güreli
Türkiye’nin genel ihracatta artış rekorları kırdığı bir süreçte zeytinyağı sektörü ihracat düşüşleri ile rekoru zorluyor. Türkiye 2007-08 sezonunda 31 Mart 2008 tarihi itibariyle 34 milyon 421 bin 122 dolarlık zeytinyağı ihraç edebildi. Geçen sezon aynı zaman diliminde yapılan ihracat 86 milyon 796 bin 137 dolardı. Sektördeki ihracat gerilemesi yüzde 60’ı geçti.
Zeytinyağı ihracatındaki düşüşe karşın zeytin ihracatçıları, ihracatlarını arttırmayı başardılar. Türkiye 01 Ekim 2007 - 31 Mart 2008 tarihleri arasında 56 milyon 955 bin 759 dolarlık zeytin ihraç etme başarısını gösterdi. Türkiye, geçen sezon ise 45 milyon 708 bin 238 dolarlık zeytin ihracatı yapmıştı. Zeytin ihracatındaki yüzde 11’lik artış zeytinyağı ihracatındaki rekor düşüş nedeniyle sektörün toplam rakamının eksiden kurtulmasına yetmedi.
Türkiye 2006/07 sezonunda, 31 Mart itibariyle 132 milyon 504 bin 375 dolarlık zeytin ve zeytinyağı ihraç etmişken, 2007/08 sezonunda bu rakam yüzde 31’lik düşüşle 91 milyon 376 bin 881 dolara geriledi. Türkiye’de hammadde fiyatlarının yüksekliği ve döviz kurlarının düşüklüğü üst üste gelince Türkiye dünya zeytinyağı piyasalarında fiyat tutturamaz ve ihracat yapamaz konuma geldi.
ALTIN SIVI İHRACATINDA ABD ZİRVEDE
Zeytinyağı ihracatına ülkeler bazında bakıldığında 01 Kasım 2007-31 Mart 2008 zaman aralığında, Amerika Birleşik Devletleri 5 milyon 856 bin dolarlık ihracat ile birinci sırada yer aldı. ABD, Türkiye’nin yaptığı zeytinyağı ihracatında yüzde 17’lik dilimi temsil etti.
İtalya, 2007/08 sezonunun aynı zaman aralığında ise 4 milyon 340 bin dolarlık altın sıvı ihracatı ile ikinci sırada kendisine yer buldu. 2007/08 sezonunun 01 Kasım – 31 Ocak aralığında Türkiye’nin en fazla zeytinyağı ihraç ettiği üçüncü ülke ise Kanada oldu. Kanada’ya altın sıvı ihracatımız 3 milyon 913 bin dolar oldu. Türkiye, bu sezon 60 ülkeye zeytinyağı satmayı başardı.
Altın sıvının ihracatında miktara baktığımızda ise, 2007/08 sezonunun 4 aylık döneminde 8 bin 111 ton zeytinyağı ihraç edebildik. Türkiye, 2006/07 sezonunun ilk 4 aylık döneminde ise 26 bin 549 ton altın sıvı ihraç etmişti. Yeni sezonda zeytinyağının ihraç fiyatı 4.243 dolar/ton olurken, geçen sezonki 3.270 dolar/ton ihraç fiyatına göre dolar bazında yüzde 30’luk fiyat artışı ihracatçılara çare olamadı.
Ocak – Mart Dönemi Z.yağı İhracatımız
Ambalajlı
(5 kg dahil) (Ton) Toplam
(Ton)
2007 Yılı 4.368 20.190
2008 Yılı 2.437 8111
PEKİ ZEYTİNYAĞI İHRACATIMIZ NEDEN DÜŞTÜ?
İzmir Ticaret Borsası zeytinyağı fiyatlarına bakıldığında; 2 Nisan 2008 tarihi itibariyle müstahsil satış fiyatı natürel sızma zeytinyağı fiyatı 5.070 YTL/Kg, muhtelif asit rafinajlık zeytinyağı fiyatı ise 4.049 YTL’dir.
İspanya’da iç piyasa zeytinyağı satış fiyatı ise 4 Nisan 2008 tarihi itibariyle sızma zeytinyağında 2.584 Euro/Kg, rafinajlık zeytinyağında ise 2.464 Euro/Kg’dır.
Diğer üretici ülkelerde zeytinyağı ihraç fiyatları ile bizim müstahsil satış fiyatı ile hemen hemen aynı olması, üreticinin elindeki yağı yüksek fiyat beklentisi ile bekletmesi ancak elindeki stoktan mal satması ihracatı olumsuz etkilemiş, ihracatçılarımızı rekabet edemez duruma getirmiştir.
İspanya Z.yağı Fiyatları (www.ismea.com) adresi verileri:
Lampante olive oil last trade (€/t)
Sale date: 4-Apr-2008
Update Price: 2462,93
Volume: 25
Source: JAÉN
Assignment National
Payment date: 7-Apr-2008
Ask: 2464,15
High quality than lampante last trade (€/t)
Quality: Aceite de Oliva Virgen Extra
Sale date: 4-Apr-2008
Update Price: 2579,65
Volume: 50
Source: CÓRDOBA
Assignment Nacional
Payment date: 15-Apr-2008
Ask: 2584,35
ZEYTİN İHRACATINDA ROMANYA VE ALMANYA BAŞI ÇEKİYOR
Türkiye, sofralık zeytin ihracatında ise tabiri yerinde ise yerinde sayıp, ilerleme kaydedemiyor. Zeytin ihracatçıları, 2007/08 sezonunun ilk beş aylık döneminde yüzde 11’lik artışla 56 milyon 955 bin 759 dolara ulaşırken, siyah zeytin ihracatı 47 milyon 622 bin dolar, yeşil zeytin ihracatı ise 9 milyon 333 bin dolar oldu.
Türkiye, 2007/08 sezonunda en fazla siyah zeytin ihracatını 13 milyon 870 bin dolar ile Romanya’ya gerçekleştirdi. Zeytin ihracatçılarının geleneksel pazarlarından Almanya’ya ise 12 milyon 734 bin dolarlık siyah zeytin ihraç edilirken, bu ülkeyi 4 milyon 449 bin dolarlık ihracat ile Bulgaristan izledi. Türkiye 2007/08 sezonunun 5 aylık döneminde 56 ülkeye siyah zeytin ihraç etti.
2007/08 sezonunda, yeşil zeytin ihracatında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Türkiye, bu sezon Almanya’ya 3 milyon 725 bin dolarlık yeşil zeytin ihraç etti. Almanya’yı 940 bin dolarlık ihracat ile ABD, 896 bin dolarlık yeşil zeytin ihracatı ile Romanya izledi. Türkiye, yeni sezonda 55 ülkeye yeşil zeytin ihraç etti.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulumuz, sofralık zeytinde ülkemiz ve bu sektörde rakipleri olan diğer ülkeler tarafından son beş yılda gerçekleştirilen ihracatlarda rakip ülkelerin lehine, ülkemizin aleyhine bir gelişmenin meydana geldiğini ve özellikle Romanya ve Bulgaristan’daki sofralık zeytin pazar payımızın başta Yunanistan olmak üzere AB üyesi diğer üretici ülkelere kaydığını saptamıştır.
Ülkemizden gerçekleştirilen sofralık siyah ve yeşil zeytin ihracatına ilişkin istatistikler incelendiğinde; Romanya ve Bulgaristan’ın, siyah sofralık zeytinde ihracat pazarımızın % 50-55’ini oluşturduğu görülmektedir.
No comments:
Post a Comment