Zeytinlere ÇED'siz kıyım

TURAN GÜLTEKİN
Radikal
24 Nisan 2008,Perşembe

ENKA, Aliağa'da kurmayı planladığı termik santral için ön ÇED raporu başvurusu yapmadan, zeytinleri kesmeye başladı. Şirket kendine güveniyor: Bizim dosyamız dönmez

İZMİR - 16 yıl önce termik santral projesi Danıştay'a takılan İzmir'in yeşil koyu, yeni santral projesiyle önce zeytin ağaçlarını kaybetti. Aliağa ilçesine bağlı Çakmaklı Köyü'nde termik santral kurmak için lisans alan ENKA, Çevre ve Orman Bakanlığı'na 'ön ÇED raporu' için başvurmadan, arazideki zeytin ağaçlarını kesmeye başladı. ENKA Teknik ve Yönetim Müdürü Selim Özkan, ÇED raporunun aleyhlerinde çıkması halinde ne yapacakları sorusuna, "Şu ana kadar devlete o kadar enerji işi yapmış bir kuruluşuz. Bizim dosyamız dönmez" yanıtı verdi.
Ağır sanayi tesislerinin yarattığı çevre kirliliğiyle sık sık gündeme gelen İzmir'in Aliağa ilçesi termik santral projesiyle yeniden gündemde. Danıştay'ın 1992 yılında Gencelli-Çakmaklı Köyü arasına kurulacak termik santrali iptal etmesinin ardından bu kez ENKA, 800 megavat gücünde termik santral için Enerji Piyasası Denetleme Kurulu'ndan lisans aldı.

Denize 500 metre mesafede 300 dönüm araziyi toplayan ENKA, buradaki zeytin ağaçlarını kesmeye başladı. Yıllar önce bölgeye yapılmak istenilen termik santrala karşı mücadele verirken İzmir'den Aliağa'ya kadar insan zinciri oluşturan köylüler, ağaç kesimini tepkiyle karşıladı. Termik santralın çıkaracağı gazlardan en çok etkilenecek olan Horozgediği ve Kozbeyli köylerinin muhtarları yörenin kaldıramayacağı kadar çok fazla kirliliğin altında kaldığını söyleyerek köylerinin taşınmasını isterken, ENKA yetkilileri santralın dünyada kullanılan son teknolojiyle işletileceğini, ayrıca mümkün olduğu kadar az zeytin ağacını keseceklerini söyledi.
ENKA Teknik ve Yönetim Müdürü Selim Özkan, "ÇED prosedürü uyarınca önce Çevre ve Orman Bakanlığı'ndan ön ÇED oluru alınıyor ardından da ÇED hazırlıkları yapılıyor. Biz ön ÇED başvurumuzu önümüzdeki günlerde yapacağız" dedi. Özkan, Çakmaklı Köyü'nde bulunan 290 zeytin ağacı ile ilgili olarak Aliağa İlçe Tarım Müdürlüğü ve Menemen Zeytincilik Araştırma Enstitüsü'nden izin aldıklarını anlattı: "Ağaçlardan taşıyabileceğimiz kadarını Çakmaklı Köyü'nde bize gösterilen alanlara taşıyacağız. Taşıyamayacaklarımızı ise keseceğiz."

Santralın inşasına gelecek baharda başlamayı hedeflediklerini anlatan Selim Özkan, "Ya ÇED raporu olumsuz gelirse?" sorusuna şu yanıtı verdi:
"Şu ana kadar devlete o kadar enerji işi yapmış bir kuruluşuz. Aliağa'da kurulu 4 bin megavat gücünde santralımiz var. Bizim dosyamız dönmez."
Ege Çevre ve Kültür Platformu eski Dönem Sözcüsü Avukat Arif Ali Cangı ise zeytin ağaç kesimi işleminin Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkındaki Kanun'a aykırı olduğunu savundu: "Ağaçların ne kadar, nasıl kesileceği ve zararın nasıl telafi edileceği ÇED raporlarıyla belirlenir. Henüz ÇED sürecine bile başlanmamışken böyle bir kıyımın yapılması yasaya aykırı."