TZOB ürün destek priminde artış istiyor

Yılmaz İŞEL
Bursa Olay Gazetesi
21 Mayis 2008,Çarsamba

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın ilan ettiği tarımsal ürün desteklerinin çiftçileri memnun etmediği yapılan açıklamalardan belli. Yapılan bu açıklamalarla gündeme getirilen önemli konulardan biri de tarımsal destek bütçesi.

Bilindiği gibi, tarımsal destek için ayrılacak kaynak yasa ile belirlenmiş durumda.
Ancak uygulama yasa ile uyumlu değil ve ayrılan kaynak da ayrılması gereken bütçeye göre oldukça düşük!

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar işte bu uygulamayı gündeme getirdi ve şunları söyledi:
`2008 yılı tarımsal destek bütçesi 5,4 milyar YTL olarak açıklanmış ve 2007`ye göre sadece yüzde 1,9 oranında artırılmıştır. Bütçe giderleri yüzde 9,6 artırıldığı halde tarım için ayrılan kaynağın yüzde 1,9 artırılmasının sebebi anlaşılamamıştır.

Ayrılan bu bütçenin tarımın ihtiyacını karşılaması, çiftçilerimizi diğer ülkelerin çiftçileri düzeyinde desteklemesi mümkün değildir. Bu miktar yeterli olmadığı gibi Tarım Kanunu ile öngörülen miktarın da çok altındadır. TUİK`in açıklamasına göre 2007 GSYH 856 milyar YTL`dir. Yasada ‘bütçeden ayrılacak kaynak GSMH`nın yüzde 1`inden az olamaz` denilmektedir. Yasa hükmüne göre uygun bir bütçe hazırlansaydı, tarımsal destek bütçesinin asgari 8,6 milyar YTL olması gerekirdi. Bütçe yetersiz olduğu için açıklanan prim miktarları da üretimi teşvik edecek düzeyde değildir.`

Girdi zamları ve primler...

Bu açıklamanın devamında yer alan gübre ve mazot fiyatlarındaki artış tablosunu inceledim.

Tabloya göre, 2008 Ocak-Mayıs döneminde mazotun litre fiyatındaki artış oranı yüzde 20,4.
Gübrede ise Nisan 2007-Nisan 2008 arasında;
Amonyum Nitrat (yüzde 26 N) fiyat artış oranı yüzde 61,4,
Amonyum Nitrat (yüzde 33 N) fiyat artış oranı yüzde 43,5,
Amonyum Sülfat (yüzde 21 N) fiyat artış oranı yüzde 71,1,
Üre fiyat artış oranı yüzde 47,1,
DAP fiyat artış oranı yüzde 150,
Kompoze 20-20-0 fiyat artış oranı yüzde 98,1.

Gelen bu zamların yanı sıra 7 tarımsal üründe açıklanan 2007 yılı ürünü destek prim miktarı ise şöyle;
- Kütlü pamuk 29 Ykr/kg. (2006 ürününde 29 Ykr/kg.),
- Yağlık ayçiçeği 20 Ykr/kg. (2006 ürününde 20 Ykr/kg.),
- Soya fasulyesi 22 Ykr/kg. (2006 ürününde 22 Ykr/kg.),
- Kanola 22 Ykr/kg. (2006 ürününde 22 Ykr/kg.),
- Dane Mısır 2 Ykr/kg. (2006 ürününde 6,7 Ykr/kg.),
- Aspir 22 Ykr/kg. (2006 ürününde 22 Ykr/kg.),
- Zeytinyağı 20 Ykr/kg. (2006 ürününde 11 Ykr/kg.).

`Primler yükseltilmeli...`

TZOB Genel Başkanı Bayraktar`ın gübre ve mazot zamları ile açıklanan ürün prim destekleri konusunda çarpıcı bir değerlendirmesi var.

Bayraktar ne söylüyor, aktarayım.
`Prim miktarı belirlenirken üretim maliyeti ve çiftçi satış fiyatının göz önüne alınması gerekmektedir. Oysa açıklanan prim miktarlarında bu iki unsurun hiç dikkate alınmadığı gözlenmiştir. Ürün fiyatlarındaki artış girdi fiyatlarındaki artışın çok gerisinde kalmıştır. Buna karşılık açıklanan prim miktarlarında ise artış görülmemektedir. Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu kararı değiştirilmeli ve primler yükseltilmelidir. Üretim açığını kapatmak amacıyla halen prim uygulanan yedi üründe Tarım Kanunu`nda öngörüldüğü üzere en azından üretim maliyetleri ve piyasa fiyatları arasındaki farkın çiftçiye ödenmesi gerekmektedir. TZOB olarak talebimiz primlerin kütlü pamukta 58 Ykr`a, yağlık ayçiçeğinde 21 Ykr`a, soya fasulyesinde 23 Ykr`a, kanolada 23 Ykr`a, dane mısırda 8 Ykr`a, aspirde 23 Ykr`a, zeytinyağında 100 Ykr`a yükseltilmesidir.`

İstenen bu primlerle yapılacak alımların ödenecek tahmini tutarı ise 1 milyar 964 milyon 603 bin 500 YTL olarak belirlenmiş durumda.

Bakalım prim artışıyla böyle bir destek tutarının çiftçiye aktarılması gerçekleşecek mi?