Zeytin Ağacını ne kadar sulamalı?‏

Osman Menteşe
Üretici-Milas

6 yıl süren uğraş sonucunda bölümler halinde üçbine yakın ve yetişmiş ağaçları damlama sulama sistemini kurmayı başardım.

Başından beri aklımda şu soru vardı: Ne kadar su verilmeli ağaçlara?

Yeni yetişen fidanla, 40 yıllık ağaç arasında su miktarı açısından ne faklılık olmalıydı?

Damlama sistemini kuran firma yetkilileri gerek hazırladıkları projelerde ve gerekse yaptıkları sözlü açıklamalarda bunun cevabını veriyorlar ve damlatıcı sayısı ve büyüklüğünü buna göre belirlediklerini söylüyorlardı. Konu ile ilgili diğer yatkili/bilgili/ilgili kurum ve kişilerle de yaptığım görüşmelerde; çeşitli faktörlerin söz konusu olduğu bunların hava sıcaklığı, bağıl nem oranı, toprak kalitesi, toprağın su geçirgenliği gibi faktörlerden bahis edip, 45 yıllık memecik cinsi ağaca kaç saat boyunca kaç litre su vermem gerekir sorusuna kesin bir cevap ortaya konamıyor ve sonuç olarak toprağı nemli tutmanız yeterli olur önerisi ortaya çıkıyordu.

Bu yıl son parselde de damlama sulama sistemini yaptırırken konuyu yine ortaya attım. Sistemi kuran Turkuaz Mühendislik(İzmir) sahibi Ertan beye Potasionmetre/tansiometre'den söz ettim. Bu aleti Avusturalyadaki zeytincilerin kullandığını ınternetten öğrenmiştim. Türkiyede bulunup bulunmadığını araştırmasını istedim. Etan bey cihazı buldu ve bana yolladı. Deneme çalışmaları olumlu sonuç verdi.

Sonuçlarını sizle paylaşmak istiyorum.

Alet 1.50 cm uzunluğunda plastik bir boru. İçerisine su dolduruluyor. Borunun alt ucunda seramikten imal edilmiş bir sensör var. Kullanmadan önce cubuğu su dolu bir kapta bir gece bırakıyorsunuz. Seramik ucun suya doymasını sağlıyorsunuz. Ertesi sabah çubuğun içersine su dolduruluyor. Ölçüm yapmak istediğiniz yere gidiyorsunuz. Burada ağaçların yaş durumunu dikkate alarak daha önce açtığınız deliğe (Bu delik damlama hortumunun uzandığı hat boyuna damlatıcıların bir miktar uzağında olmalı)plastik çubuğu sokuyorsunuz. O gün akşam üzeri veya ertesi gün sabah saatlerinde çubuğu yerinden çıkartıp çubuk üzerinde bulunan göstergeden toprağın nemli veya kuru olduğunu rakkamla görebiliyorsunuz. Kuru ise sulamaya başlıyorsunuz, sulama sonrası yine aynı ölçümü yapıp toprağın doyup doymadığını görebiliyorsunuz.

Elektrik fiatlarının otomatik fiyatlamaya geçtiği şu günlerde elektrikten tasaruffun önemli olduğunu düşünüyorum. Bunun için digital saat olan yerlerde gece saat 23 de sulamaya başlayıp sabah 6 da kesmek en uygunu. Bildiğiniz gibi saat 23 den sonra elektrik kw st en düşük olduğu saatler. Diğer taraftan su kaynakları giderek azalıyor. Bunun için ise damlama sulama ile sulansa bile o sulama sisteminde de suyun en tasaruflu kullanmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu düşünceler içersinde böyle bir cihazı kullanmanın vazgeçilmez yararları ortaya çıkıyor.

Şu soruyu sorabilirsiniz. Bu şekilde suladıktan sonra zeytinliğin verimi ne olacak? Yağ verimi ne olacak?

Bunun cevabını zeytinlerin hasadından sonra verebileceğim.