Sektörlerde İhracat Düştü, Zeytinyağında Yüzde 25 Arttı

Son Dakika
10 Şubat 2009

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (Uzzk) Başkanı Dr. Mustafa Tan, Adana'da Son Beş Yılda Zeytin Ağaç Varlığının Yüzde 200 Arttığını Söyledi. Tarım Bakanlığı'nın Desteklerinin Yeni Dikimlerde Etkili Olduğunu Hatırlatan Tan, Zeytin Fidanı Dikenlere Dekar Başına 250 Tl Yardım Verildiğini Hatırlattı.

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Dr. Mustafa Tan, Adana'da son beş yılda zeytin ağaç varlığının yüzde 200 arttığını söyledi. Tarım Bakanlığı'nın desteklerinin yeni dikimlerde etkili olduğunu hatırlatan Tan, zeytin fidanı dikenlere dekar başına 250 TL yardım verildiğini hatırlattı. Tan, Adana'da 1 milyon civarındaki ağaç sayısının 3 milyona çıktığını, bu rakamın Türkiye genelinde 150 milyon adede dayandığını ifade etti. Şu anda 115 bin ton civarında yağ üretildiğini vurgulayan Tan, 6 yıl sonrası için bu rakamı 750 bin tona çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

Doğu Akdeniz Zeytin Birliği'nce (DAZB) düzenlenen 'Zeytin Budama Kursuna' katılmak üzere Adana'ya gelen Tan, Çukurova Gazeteciler Cemiyeti'nde gerçekleştirilen toplantıda sektördeki gelişmeler hakkındaki görüşlerini paylaştı. Çukurova'nın zeytincilikte önemli bir potansiyele ulaştığını vurgulayan Dr. Mustafa Tan, "Biz UZZK olarak, dünyada Türkiye'nin en kaliteli zeytinyağı ve zeytin üretmeye en uygun ülke olduğunu düşünüyoruz. Çünkü zeytinin anavatanı burasıdır." dedi. DAZB'ın, önderliğini yaptığı ve Tarım İl Müdürlüğü ile Halk Eğitim Merkezi'nin destek verdiği 'Zeytin Budama Kursuna' 150 üreticinin katıldığını aktaran Tan, burada teorik ve pratik uygulamaların yapıldığını belirtti. Türkiye'nin AB'ne uyum süreci yaşadığına işaret eden Tan, Avrupa'da artık zeytin dikim alanlarının kısıtlandığını dile getirdi. 2015 gibi Türkiye'nin birliğe girmesi öngörüldüğüne dikkat çeken Tan, bu sürenin zeytin bakımından iyi değerlendirilmesini istedi. Tan, şöyle devam etti: "AB'ne çok daha fazla zeytin ağacı sayısı ile girmemiz gerekir. Şu anda 115 bin ton civarında yağ üretiyoruz. Altı yıl sonrası için bu rakamı 750 bin tona çıkarmayı hedefliyoruz. Dolayısıyla yeni dikimleri çok önemsiyoruz. Bunun ifadesi zeytincilikte İspanya'nın ardından dünya ikinciliğidir. Gelecek 10 yılda da bu ülkeyi de geçmeyi amaçlıyoruz."

"DİĞER SEKTÖRLERDE İHRACAT DÜŞTÜ, ZEYTİNYAĞINDA YÜZDE 25 ARTTI"

Çukurova'da pamuk, mısır, ayçiçeği ve buğday gibi ürünlerin yanında zeytinin ciddi bir seçenek olduğunun altını çizen Dr. Mustafa Tan, önümüzdeki dönemde zeytinde arz fazlalığı beklemediklerini açıkladı. Mevcut potansiyelin beşe katlanmasından bile kimsenin gözünün korkmaması gerektiğini savunan UZZK Başkanı Tan, "Türkiye'de kişi başına 1 kilogram zeytinyağı, 5 kilo sofralık zeytin tüketiliyor. Yunanistan'da bu rakam kişi başına 18 kilogramdır. Üretimden korkmamak lazım. Bütün ülkeler zeytin ağaç varlığını artırıyor. Kutsal bir ürün olan zeytinin yetiştiği yerler emin beldelerdir. Krizlere en dayanıklı ağaçtır. Bütün sektörlerde ihracat miktarı yüzde 28'le varan düşüşler gösterirken, zeytinyağı sektörü bir önceki yıla göre yüzde 25 oranında artış göstermiştir. Dolayısı ile bu kutsal ürün zor koşullarda daha fazla performans gösteriyor. Krizlere alışıktır, soğuktan, yangından ve bombalardan korkmaz." şeklinde konuştu.

"ARTAN DİKİME PARELEL DEPOLAMA ALANLARI YAPILMALI"

Sektörün sorunlarına da değinen UZZK Başkanı Dr. Tan, AB'de 1 kilogram zeytine 1.32 Euro yardım verildiğini vurguladı. Türkiye'de bu yardım miktarının 11 kuruştan 21 kuruşa çıktığını kaydeden Tan, bu artışı anlamlı bulduklarını; fakat kendilerinin 1, 1,5 TL beklediklerini söyledi. Tan, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Önümüzdeki yılların zeytincilere ait olacağını belirtiyoruz. Fakat bu yatırımın altyapısının da hazırlanması gerekir. Dikimlerle birlikte zeytinyağı depolama alanları şimdiden planlanmalı. Uygun olmayan plastik kap ve sac tanklarda zeytinyağı kalitesini kaybeder. Kalkınma Ajansları bu konudaki projeleri desteklemelidir. Ayrıca, bölgeye kapsamlı bir analiz laboratuarı kurulmalı. Üretilen zeytinyağı iç pazardan ziyade ihracata yönelik olmalı. Üretici bilinçlendirilmeli. Nasıl budama yapacak, ağaçların araları ne kadar olacak, nasıl hasat yapacak? Üretici, tüm bu soruların cevabını bilecek. Bundan dolayı kurslardaki bu eğitimler çok önemlidir. Kırsalda işsizliğin önüne geçmesi bakımından zeytinciliğin sosyo-ekonomik özelliğe haiz olduğu unutulmamalı."

Türkiye'de son beş yılda yaklaşık 35-40 milyon zeytin fidanı dikildiğini açıklayan Tan, şu anda ülkede zeytin ağacı sayısının 150 milyona dayandığını bildirdi. Türkiye'nin zeytin envanterinin çok iyi bilinmesi gerektiğini hatırlatan Tan, bu rakamların AB'den alınacak hibelerde büyük katkıları olacağına işaret etti. Tan, ağaç sayısının 200 milyona yükseltilmesinin planlandığını anlattı. Ülkede ortalama zeytin ağacı başına verimin 15 kilo civarında olduğunu vurgulayan Tan, AB'de bu miktarın 30 kiloyu bulduğunu kaydetti. Tan, yeni fidanlarda üretim ortalamasının 40-50 kiloya çıkacağını aktardı.

"BİR DEKAR BUĞDAYDAN 80, ZEYTİNDEN 2 BİN LİRA KAZANILIR"

DAZB Başkanı Mehmet Güler de Adana'daki 3 milyon ağacın geçmişte kesilerek yerine tütün ekildiğini, şimdi tekrar bu yanlıştan dönüldüğünü söyledi. 5 dekarlık alanda 250 ağacı olan bir kişinin köyden şehre gelmeden rahatlıkla geçimini sağlayabileceğini dile getiren Güler, işsizliğin azaltılmasında zeytinciliği önemli bir faktör olarak gördüğünü ifade etti. Dünyada çoğalan zeytin ağacı ile birlikte tüketimin de arttığına değinen Güler, bir dekar buğdaydan 80 lira, mısırdan 200 lira kazanılmasına karşılık, zeytinde 2 bin lira gelir elde edilebileceğini aktardı. Güler, bu bölgenin bitkisi olmasına rağmen yerel çeşitlerin kaybolduğunu anlattı.

15 Şubat'a kadar sürecek kursta, eski ağaçlarda yüzde 60'a yakın verim sağlamayı hedeflediklerini belirten Güler, zeytini gündemde tutmaya çalıştıklarını sözlerine ekledi.