Doymuş yağın fazlası tehlikeli

Prof. Dr. Osman MÜFTÜOĞLU
Hürriyet
04 Eylül 2008,Perşembe

Doğal besinler içinde insan sağlığına en fazla zarar veren hangisidir derseniz benim yanıtım "doymuş yağlar" olurdu.

Çünkü araştırmalar doymuş yağ tüketimi arttıkça kalp damar hastalıklarının hatta felç olasılığının arttığını net bir şekilde ortaya koyuyor. Bunun nedeni doymuş yağların kötü kolesterol seviyesini hızla yükseltmesi. Doymuş yağ tüketimi arttıkça kan kolesterolü de artıyor. Doymuş yağların hangi mekanizma ile kolesterol üretimine yol açtığı ise henüz tam olarak bilinmiyor.

GİRİTLİ’DE KALP KRİZİ NEDEN AZ

Özellikle 7 ayrı ülkede birden yapılan çok büyük bir beslenme ve sağlık ilişkisi çalışması doymuş yağ fazlalığının ciddi bir sağlık zararlısı olabileceğini gösterdi. Bu çalışmanın sonuçlarına göre Girit’te yaşayan biri Finlandiya’da yaşayan birinden çok daha fazla yağ tüketiyordu. Ama Giritli’nin tükettiği yağ doymuş yağdan fakir olan zeytinyağı iken Finlandiyalı’nın tükettiği yağ doymuş yağdan zengin hayvansal yağlardı. Bu çalışma ortaya koydu ki bir ülkenin beslenmesinde doymuş yağ oranı arttıkça kalp hastalığına yakalanma olasılığı da artıyor.

Daha sonraki çalışmalar doymuş yağların yerine doymamış yağların geçirilmesi halinde toplam yağ tüketimi azaltılmasa bile kalp hastalıklarına yakalanma olasılığının düştüğünü gösteriyor.

HAYVANSAL YAĞLARI AZALTIN

Doymuş yağların en fazla bulunduğu yiyecekler hayvansal yağlardır. Tereyağı, iç yağı, kuyruk yağı ve kırmızı ette, kanatlı hayvanların derisinde bulunan yağların önemli bir kısmı doymuş yağlardır. Margarinlerde doymuş yağdan zengin yağlardır. Doymuş yağlar bitkisel yağlarda da var. Özellikle ayçiçeği, mısır özü ve pamuk yağı doymuş yağdan zengin bitkisel yağlardır. Tam yağlı sütün, tam yağlı peynirlerin, dondurmanın, hindistancevizinin ve sütünün, palmiye yağının da doymuş yağlardan zengin olduğunu bir kenara not etmenizde fayda var.

NE YAPACAKSINIZ?

Yaşasın Hayat Kliniği Beslenme Uzmanları günlük yağ tüketiminizin 1/3’inden toplam günlük enerji ihtiyacınızın ise 1/10’undan fazlasını doymuş yağlardan almamanızı öneriyorlar. Tereyağının aklanıp aklanmadığı konusuna gelince.

Tereyağının sağlığa bazı yararlarının olabileceğini gösteren bulgular var ama tıptaki o geleneksel kuralı yani "denenmemiş bir bilgiyi ilk kullanan biri olmama kuralını" burada da çalıştırmakta yarar var. Çünkü kalp hastalıkları uzmanları kötü kolesterolü kuvvetli bir şekilde yükselttiği için tereyağının öyle rahatça kullanılmasına hálá sıcak bakmıyorlar. Ben keyif için, hoşluk olsun diye, ölçülü düzeylerde veya tadımlık olarak kullanılmasına ise izin veriyorum!