Wednesday, September 10, 2008

Zeytin raporu Meclis'i bekliyor

YILMAZ İŞEL
BURSA OLAY GAZETESİ
10 Eylül 2008,Çarşamba


Zeytin ve zeytinyağı ile diğer bitkisel yağların üretiminde ve ticaretinde yaşanan sorunların araştırılarak, alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu'nun çalışmalarını tamamladığını daha önce belirtmiştim.

Hatırlayanlar olabilir; hazırlanan 296 sayfalık raporda yer alan sofralık zeytin ve zeytinyağı ile ilgili sorun ve önerileri de birer gün ara ile bu köşeden aktarmaya çalışmıştım.

Tabi araştırma yalnızca zeytin ve zeytinyağı ile sınırlı değil. Bitkisel yağlar da araştırma kapsamında ve raporda bununla ilgili sorun ve öneriler de yer alıyor.

Ancak.

Benim raporda, çalışmaların tümünü özetleyen sonuç bölümü özellikle dikkatimi çekti.

Bugün raporun sonuç bölümünde neler yer alıyor, onları aktaracağım.

Sonuç bölümünde özetle şöyle deniliyor:

"- Komisyonumuz çalışmaları sonunda sorunları tespit etmiş ve çözüm yolları önermiştir. En önemli sorun AR-GE, eğitim ve yayım faaliyetlerine her kademede ihtiyaç duyulduğudur.

- Zeytin ağacında var-yok yılı gibi ciddi bir sorunun yanı sıra, gübreleme, ilaçlama (özellikle zeytin sineğine karşı toplu mücadele) ve sulama, budama, toprak işleme gibi eksik kültürel uygulamalar ile hasatta yapılan yanlış uygulamalar nedeniyle yaşanan verim düşüklüğü yanı sıra parçalı arazi yapısı da birim üretim maliyetini artırmaktadır.

"Girdi fiyatları yüksek…"

- Ayrıca gübre, ilaç ve enerji gibi ithal bazı girdilerdeki fiyatların yüksekliği ile üreticilerimizin AB ülkelerindeki kadar desteklenememesi özellikle dış rekabette sorunlara neden olmaktadır.

- Son yıllarda başlayan fidan desteği sayesinde ağaç sayısı oldukça artmıştır. Ancak ülkemiz zeytin gen kaynaklarının korunması ve çeşitliliğinin sağlanması açısından lokal çeşitlere önem verilmesi ve bunlara ait fidanların üretilmesinin mutlaka teşvik edilmesi gerekmektedir. Mevcut çeşitlerimizde klonal seleksiyon, gen kaynaklarımızda toplu seleksiyon ile yerli ve yabancı çeşitlerde adaptasyon çalışmaları mutlaka yapılmalı ve bölgesel il ve ilçe bazında çeşitler tavsiye edilmelidir.

- Sofralık zeytini uygun teknik ve hijyenik koşullarda işleyen kapasitenin yetersizliği ve merdiven altı denilen kayıt dışı gayrı-sıhhi işletmelerin varlığı iç ve dış pazar talebine uygun standart ürün elde edilememesine neden olmaktadır,

- Zeytinyağı işleme sırasında verim ve kaliteyi etkileyen çok ciddi hatalar yapılmaktadır. Hasat edilen zeytinlerin uygun olmayan koşullarda fabrikaya getirilmesi, bekletilmesi sonrasında kalitesiz hammadde ile başlayan ve zeytinyağı üretim aşamasında kaliteyi etkileyen olumsuz koşullar kalite kayıplarına neden olmaktadır.

İthalata 1,7 milyar dolar…

- Ülkemiz 2007 yılında yağlı tohumlar, bitkisel ham yağlar ve küspeler bazında 3 milyon 843 bin 210 ton ithalat yapmış ve bu ithalata 1 milyar 719 milyon 79 bin dolar ödemiştir. İthalatın azaltılması veya tamamen kaldırılması için ülkemiz yağlı tohum üretim politikası yeniden ele alınmalı ve yeni stratejiler belirlenmelidir.

- Yağ bitkileri üretimini çeşitlendirmek amacıyla ülkemizin değişik bölgelerine adapte olabilecek yağ bitkileri ekimi teşvik edilmeli, bu amaçla GAP üretim deseninde ağırlıklı olarak yağlı tohumlu bitkilere mutlaka yer verilmelidir.

- Yağlı tohumlu bitkilerin ekim alanının artırılması için öncelikle çiftçinin bu bitkilerin tarımından para kazanması gerekmektedir. Bu nedenle uygulanacak fiyat, destekleme ve teşvik politikaları bu ürünlerin üretiminin artırılmasında belirleyici ana unsur olacaktır. Ayrıca gübre ve mazot başta olmak üzere, üretim girdilerinin yükselmesi, yağlı tohum üretiminde verimliliği sınırlandırmaktadır,

- Yağlı tohumlu bitkilerden başta ayçiçeği olmak üzere, kurak şartlarda aspir, sulu şartlarda kolza ve soya ekim alanları artırılabilir,

- Diğer taraftan Tarım Bakanlığı tüm tarım ürünlerini bünyesinde bulunduran, bu ürünlere ilişkin tüm politikaları kendisi belirleyen Bakanlık konumuna getirilmelidir."

4 ay süren çalışmalar sonunda hazırlanan rapor, yeni yasama döneminde Meclis Genel Kurulu'nda okunacak ve karar alıcılara yol haritası oluşturacak.

Raporda yer alan önerilerden hangilerinin dikkate alındığını ise uygulamalardan ve yapılacak yeni düzenlemelerden görebileceğiz.

No comments: