Prime 1 kuruş zam

Ali Ekber YILDIRIM
Dünya
22 Eylül 2008,Pazartesi

Aylardır beklenen mazot, gübre ve prim desteklerini DÜNYA açıklıyor

Primler 1 kuruş, gübre desteği yüzde 100 arttı

Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun aldığı ve bakanlar kuruluna sunularak yürürlüğe girecek karara göre, 2008 ürünü yağlı tohum destekleme primleri belli oldu. Bir çok üründe destekleme primi sadece 1 yeni kuruş artırılırken, gübre desteği yüzde 100 artırıldı. Tüm destekler 2009’da ödenecek.
7 ürüne 1’er kuruşluk zam

DÜNYA’nın ele geçirdiği karara göre, yağlık ayçiçeği, kütlü pamuk,soya fasulyesi, kanola, aspir,zeytinyağı ve çeltik destekleme primi geçen yıla göre sadece 1 yeni kuruş artırıldı. Dane mısır desteği ise 2 yeni kuruş artırılarak 4 yeni kuruşa çıkarıldı. Desteklerde en fazla artış ise kimyevi gübrede yapıldı. Alan bazlı olarak ödenen kimyevi gübre desteği ortalama yüzde 100 oranında artırıldı.

İZMİR- Tarım sektörünün aylardır beklediği 2008 yılı mazot, gübre ve destekleme primlerini ilk kez DÜNYA açıklıyor. 2 Eylül’de toplanan Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından belirlenen destekler Bakanlar Kurulu’na sunulduktan sonra Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe girecek. 2008 ürününü kapsayan bu destekler 2009’da ödenecek.

DÜNYA’ nın ele geçirdiği ve altında Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, Maliye Bakanlığı Müsteşarı Hasan Basri Aktan, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Doç. Dr. Yusuf Balcı, Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Hasan Z. Sarıkaya, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı Ahmet Tıktık, Hazine Müsteşarı İbrahim Halil Çanakçı, Tarım ve Köyişleri Bakanı Vedat Mirmahmutoğulları, Dış Ticaret Müsteşarı Tuncer Kayalar’ ın imzası olan Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun kararına göre bir çok üründe destekleme primi geçen yıla göre sadece 1 kuruş artırılıyor.

Bakanlar Kurulu’na sunulmak üzere hazırlanan karara göre, geçen yıl 20 yeni kuruş olan yağlık ayçiçeği destekleme primi 21 yeni kuruşa, 22 yeni kuruş olan soya fasulyesinin primi 23 yeni kuruşa, sertifikalı soya fasulyesi primi 26,4 yeni kuruştan 27,5 yeni kuruşa, kanola ve aspir için ödenen prim 22 yeni kuruştan 23 yeni kuruşa, zeytinyağı destekleme primi de 20 yeni kuruştan 21 yeni kuruşa çıkarıldı. Çeltik primi de 9 yeni kuruştan 10 yeni kuruşa çıkarıldı.

Kimyevi gübre desteği yüzde 100 arttı

Destekleme primlerini ortalama yüzde 3 ile yüzde 5 oranında artırılmasını öngören Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu, en yüksek destek artışını ise kimyevi gübrede yaptı. Geçen yıl süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali alanlarda dekara 1.43 YTL kimyevi gübre desteği ödenirken 2008’de 3 YTL ödeme yapılacak.Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve üretim alanlarında kimyevi gübre kullananlara verilen destek 2,13 YTL’ den 4.25 YTL’ ye çıkarıldı. Yağlı tohum ve endüstri bitkilerini eken çiftçilere ise geçen yıl dekar başına 3 YTL olan kimyevi gübre desteği 6 YTL’ ye çıkarıldı. Kimyevi gübre desteklerinin ödemesi de 2009’da 2008 yılı çiftçi kayıt sistemi esas alınarak ödenecek.

Mazot desteğindeki artış beklenenden düşük

Tarımsal üretimde çiftçileri en çok zorlayan iki girdiden birisi kimyevi gübre diğeri ise mazot. Kimyevi gübre ve mazota sık sık zam yapılması çiftçilerin üretim yapmasını zorlaştırıyor. Hükümetin verdiği kimyevi gübre ve mazot desteği bu zamların yanında çok düşük kalıyor. 2009’da ödenecek kimyevi gübre desteğini geçen yıla göre yüzde 100 artırılırken, mazottaki destek artışı yüzde 10-15 ile sınırlı kaldı.Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu kararına göre, süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanlarda dekara 1.8 YTL olan mazot desteği 2 YTL’ ye çıkarıldı.Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve üretim alanlarında mazot desteği 2,88 YTL’ den 3.25 YTL’ ye çıkarıldı. Yağlı tohum ve endüstri bitkiler için dekar başına 5.4 YTL olan mazot desteği ise 6 YTL’ ye çıkarıldı. Mazot desteği 2008 yılı çiftçi kayıt sistemi esas alınarak 2009’da çiftçilere ödenecek.

Toprak analizi şartı geliyor

Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun aldığı en önemli kararlardan birisi ise, mazot ve gübre desteğinden yararlanacak çiftçilere toprak analizi şartı getirmesi oldu. Kurul kararına göre 2009 ürününe mazot ve gübre desteği verilmesi halinde, destekleme ödemesi için toprak analizi şartı aranacak. Toprak analizi yaptırmayan çiftçilere mazot ve gübre desteği verilmeyecek.

Bakliyata ilk kez prim verilecek

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker tarafından daha önce açıklanan bakliyat ürünlerine prim desteği verilmesi Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından karar bağlandı. Buna göre, kuru fasulye, nohut ve mercimek üreticilerine ilk kez kilogram başına 10 yeni kuruş destekleme primi ödenecek. Kuru fasulye, mercimek ve nohut üreticileri 2009’da destekleme primlerini alabilecekler.

Destek için son başvuru tarihleri belirlendi

Tarımsal ve Destekleme ve Yönlendirme Kurulu, çiftçilerin destekleme priminden yararlanması için son başvuru tarihleri de belirlendi. Buna göre, kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, kanola, aspir, soya fasulyesi üreten çiftçiler desteklerden yararlanmak için en son 1 Nisan 2009’a kadar başvuru yapmaları gerekiyor. Bu son başvuru tarihi söz konusu ürünlerde destekleme priminin en erken Mayıs 2009’da ödeneceğini gösteriyor. Buğday,arpa,çavdar,yulaf, çeltik ve dane mısır üreten çiftçilerin destekleme priminden yararlanması için son başvuru tarihi 30 Nisan 2009 olarak belirlendi. Bu ürünleri üretenlerin destekleme primini en erken Haziran 2009’da alması bekleniyor. Zeytinyağı üreticilerine tasiriye faturaları ile yapılacak son başvuru tarihi 2 Haziran 2009, satış işlemleri tamamlanan zeytinyağlarına ait alım satım belgelerinin son teslim tarihi ise 1 Ekim 2009 olarak belirlendi. Buna göre zeytinyağı üreticileri 2008 ürünü zeytinyağı primini 2009 sonunda veya 2010 yılı başlarında alabilecek.

Üreticinin tepkisi sert olacak

Destekleme primlerindeki 1 yeni kuruşluk artışa üreticilerin çok sert tepki göstermesi bekleniyor. Özellikle yüksek oranda artış bekleyen pamuk ve zeytinyağı üreticilerinin 1 kuruşluk artışa tepkisi büyük olacak. Pamuk üreticileri 2006 ve 2007’de 29 yeni kuruş olan kütlü pamuk desteğinin bu yıl en az 50 yeni kuruş olması için aylardır Ankara’da lobi çalışmaları yapıyordu. Ancak, kütlü pamuk destekleme priminin sadece 1 yeni kuruş artırılarak 30 kuruşa çıkarılması azalan pamuk üretimini daha da azalmasına neden olacak. Sektör temsilcilerine göre bu yıl 1 milyon 700 bin ton beklenen kütlü pamuk üretiminin gelecek yıl 1 milyon tona gerileyebilir.

Destekleme primine en büyük tepkinin ise zeytinyağcılardan gelmesi bekleniyor. Geçen yıl 20 kuruş olan zeytinyağı destekleme primi 1 yeni kuruşluk artışla 21 kuruşa çıkarılıyor. İki yıldan beri destekleme priminin en az 1 YTL olması için çaba gösteren zeytinyağcıların 1 yeni kuruşluk artışa tepkileri sert olacak. Hükümet bir yandan zeytin dikimine destek verirken, diğer tarafta destekleme primini 1 yeni kuruş artırması, zeytin diken üreticileri de gelecek için endişelendiriyor.
Bu yıl ilk kez destekleme kapsamına alınan ve kilogram başına 10 yeni kuruş destekleme primi verilecek nohut, mercimek ve kuru fasulyede ise üreticiler verilen desteğin amacına ulaşması için bir an önce ödenmesini istiyor. Kuraklık nedeniyle çok büyük zarara uğrayan bakliyat üreticileri, desteklerin 2009’a kalmadan ödenmesini bekliyor

İZMİR(DÜNYA)- 21.9.2008
AEY/ ÖZEL HABER


DESTEKLEME PRİMLERİ (Yeni kuruş/ Kg)

2006 2007 2008
---------- ----------- --------
Kütlü pamuk 29 29 30
Sertifikalı pamuk 34.8 34.8 36
Soya , kanola, aspir 22 22 23
Sertifikalı soya 26.4 26.4 27.5
Yağlık ayçiçeği 20 20 21
Zeytinyağı 11 20 21
Dane mısır 6.7 2.0 4.0
Buğday 3.5 4.5 5.0
Arpa,yulaf,çavdar 2.5 3.5 4.0
Çeltik 6.0 9.0 10
Nohut,mercimek,kuru fasulye -- -- 10

MAZOT DESTEĞİ (YTL/Dekar)
2006 2007 2008
---------- ---------- ---------
Süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali 1.8 1.8 2.0
Hububat,yem,baklagiller,yumru bit.,sebze,meyve 2.88 2.88 3.25
Yağlı tohum,endüstri bitkileri 5.4 5.4 6.0

GÜBRE DESTEĞİ(YTL/Dekar)
2006 2007 2008 ------- ---------- ---------
Süs bitk.,özel çayır,mera ve orman emvali 1.43 1.55 3.0
Hububat,yem,baklagiller,yumru b.,sebze,meyve 2.13 2.13 4.25
Yağlı tohum,end. bitkileri 3.0 3.0 6.0