Monday, October 01, 2007

Zeytinyağında korkulan olmadı, rekolte ihracat ve tüketime yetiyor


Referans-İzmir
29.09.2007

Aşırı sıcak ve kurak geçen 2007 yılına rağmen zeytinyağında korkulan olmadı. Üründe 2007-2008 sezonu tahmini rekoltesi "yok yılı" ortalamasının üzerine çıkarak 72 bin 21 ton olarak açıklandı. Stokta bekleyen yaklaşık 60 bin ton zeytinyağı ile beraber bu sezonun rekoltesi, Türkiye'nin iç tüketimini ve ihracatını rahatlıkla karşılayabilecek.

İzmir Ticaret Borsası koordinatörlüğünde Tariş, Marmarabirlik ve Zeytincilik Araştırma Enstitüsü işbirliği ile hazırlanan zeytin ve zeytinyağı rekoltesi tahmin heyeti raporu İzmir Ticaret Borsası Meclis Salonu'nda cuma günü yapılan toplantı ile dün açıklandı. Toplantıya,geçen yıl açıklanan rakamı eleştiren ve kendi rekolte tahminini açıklamaya hazırlanan ihracatçılar katılmadı.

İzmir Ticaret Borsası Başkanı Aydın Kesen'in başkanlığındaki toplantıda raporu açıklayan Ayvalıklı üretici ve sanayici Selim Kantarcı, Ege ve Marmara'da meyve veren 81 milyon 62 bin ağaçtan 415 bin 597 ton zeytin elde edileceğini, ürünün yağlığa ayrılacak 264 bin 178 tonluk bölümünden ise 47 bin 59 ton zeytinyağı elde edileceğini belirtti. Kantarcı, Çukurova ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise 21 milyon 191 adet zeytin ağacından 166 bin 51 ton zeytin elde edileceğini, yağlığa ayrılacak 117 bin 100 ton zeytinden ise 24 bin 962 ton yağ üretileceğini açıkladı. Kantarcı, "Toplamda 581 bin 648 ton zeytinin 200 bin 370 tonu yemekliğe, 381 bin 278 tonu ise yağlığa ayrılacak. Türkiye'nin zeytinyağı rekoltesi ise 72 bin 21 ton olacak. Stokla beraber Türkiye 130 bin ton yağa sahip olacak. Bu rakam tüketim ve ihracatta sorun yaşanmamasını sağlayacak" dedi.

Avrupa'daki destekler bizde yok

Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Teknik Koordinatörü Dr. Mustafa Tan, zeytin ve zeytinyağı rekolte tahminini 1993'ten bu yana büyük güvenilirlikle yaptıklarını söyledi. Geçen sezon üretim rakamını yüzde 95 oranında bir yakınlıkla tahmin ettiklerini belirten Tan, "Geçen sezon ihracatta sıkıntı yaşadık. Bunun sebebi Avrupa ile Türkiye'nin gerçeklerinin farklı olmasıydı. Avrupa, Fas, Tunus gibi ülkelere gümrüksüz kota veriyor. Üreticisine 1 kilogram zeytinyağı için 1.32 euro destek sağlıyor. Oysa bizim vergilerden dolayı hem ihracat maliyetimiz yüksek hem de üreticiye 11 kuruş prim veriyoruz. Bu nedenle Avrupa ile rekabette handikap yaşıyoruz. Üretim maliyeti artan üretici de haklı olarak yağını iyi fiyata satmak için elinde tutuyor.Ancak sıkıntılar geçici. Türkiye'nin ihracatı her geçen yıl daha ileri gidecek" diye konuştu.

İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ayhan Baran ise zeytinyağında rekolte tartışmasını sonuçlandıracak bir projeye başlayacaklarını açıkladı. Uzaydan algılama sistemiyle rekolte tespiti için İzmir Ticaret Borsası aracılığıyla TOBB'a ve kardeş odalara başvuracaklarını belirten Baran, "Bugüne kadar olan tahminlerde yanılma payımız yüzde 10'un üzerine çıkmadı. İhracatçıların açıklayacağı rakamı da kıyaslama için alırız. Ancak sorunu kökten çözmemiz gerekiyor" dedi.

Tüketimde sınıfta kaldık

Önemli zeytinyağı üreticisi ülkelerden biri olmasına karşın Türkiye'de kişi başına zeytinyağı tüketiminin yılda yaklaşık 1 litre olduğu bildirildi. Zeytindostu Derneği Başkan Yardımcısı Mustafa Alhat, cuma günü yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"1 litre, zeytinyağı ülkesi olmakla övünen ülkemiz için son derece azdır. Dernek olarak bu miktarı en az 2 litreye çıkarmak için çalışmalar yapıyoruz. İspanya, İtalya,Yunanistan, Tunus, Suriye gibi rakip ülkelerdeki tüketim, Türkiye'nin kat kat üstünde. Üretici ülkelerde, yıllık kişi başı tüketim 12 litre civarındadır. Ülkemizdeki tüketim düşüklüğünün ana sebebi her zaman gelir düzeyine bağlanmıştır. Ancak zeytinyağının diğer yağlarla olan artılarının bilinmediği ve tanınmadığı daha gerçekçi bir neden."

Türkiye'nin zeytinyağı üretimi

Sezon Bin ton

1997/1998 40
1998/1999 170
1999/2000 70
2000/2001 175
2001/2002 65
2002/2003 140
2003/2004 79
2004/2005 145
2005/2006 115
2006/2007 166
2007/2008 72* *Tahmini rekolte

Kaynak: UluslararasıZeytinyağı Konseyi

No comments: