Thursday, September 20, 2007

Zeytinyağında sezon rekolte tartışmaları gölgesinde başlıyor‏


Sinan Doğan/ REFERANS GAZETESİ-TARIM EKİ
20.09.2007


Aşırı sıcaklar ve kuraklığın etkisi nedeniyle yeni sezonda üretimin büyük miktarda azalacağı tahmin ediliyor. İzmir Ticaret Borsası başkanlığındaki rekolte tahmin çalışmaları önümüzdeki hafta tamamlanacak. Kimi tahminlere göre üretim 100 bin tonun altına düşecek.

Türkiye, uluslararası piyasaların etkisiyle zeytinyağında sıkıntılı bir sezon geçirdi. Fiyatların sürekli aşağı doğru gittiği, ihracatın son yılların en kötü performansını gösterdiği, iç tüketimde ise beklenen artışın sağlanamadığı bir sezon yaşayan zeytinyağında,kasımda başlayacak 2007-2008 sezonu öncesinde gözler rekolte miktarına çevrildi.

Aşırı sıcaklar ve kuraklığın etkisi nedeniyle yeni sezonda üretimin büyük miktarda azalacağı tahmin ediliyor. İzmir Ticaret Borsası başkanlığındaki rekolte tahmin çalışmaları önümüzdeki hafta tamamlanacak. Zaten 'yok yılı' olan sezonda, geçen yıl 166 bin ton olan üretimin büyük ölçüde düşmesi bekleniyor. Kimi tahminlere göre üretim 100 bin tonun altına düşecek. Özellikle Kuzey Ege'de üretim miktarı pek iç açıcı değil. Ancak mevcut sezondan devretmesi beklenen yaklaşık 80 bin stoğun, yeni sezonda iç ve dış piyasaların ihtiyaç duyduğu ürün miktarını karşılaması bekleniyor. Bu noktada özellikle Tariş tarafından belirlenecek alım fiyatı önem taşıyor. İhracatçılar üreticiye verilecek yüksek fiyatın ihracatı zor duruma sokacağını savunurken, sektörün diğer temsilcileri ise üretimin desteklenmesi için maliyetlerin üstünde fiyat verilmesi gerektiğini savunuyor.

Zeytinyağında işler iyiye gidiyor

İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı ve Kristal markasının üreticisiTicaret ve Sanayi Kontuvarı A.Ş.'nin Yönetim Kurulu Başkanvekili AyhanBaran, zeytinyağının dünyada yükselen değer olduğunu belirterek,"Zeytinyağına olan talep sürekli artıyor. Buna bağlı olarak üretimdede büyük artışlar görülüyor. Türk zeytinyağı sektöründe işlerin kötüyegittiği yönündeki görüşe katılmıyorum. Doğru markalaşma, düzenli ürüntemini ve üreticinin desteklenmesi ile daha iyi noktalara gideceğiz," dedi.

Dünya zeytinyağına yöneliyor

Geçtiğimiz günlerde Aydın'da dünyanın en gelişmiş teknolojilerine sahip zeytinyağı rafine tesislerinden birini kuran Aydın Ortak Girişimciler A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanvekili Prof.Dr. Özcan Güven, dünyanın hayvansal yağlar ile diğer bitkisel yağlardan hızla uzaklaşarak zeytinyağına yöneldiğini söyledi. Bu gelişmeleri dikkate alarak yatırım yaptıklarını ifade eden Güven, "7-8 milyon YTL harcama ile dördüncü teknoloji olarak nitelenen rafineri tesisi kurduk. Tamamen ihracata yönelik çalışacağız. Yeni sezonda ihracata başlayacağız" diye konuştu.

İhracatçı yurtdışına kaçabilir

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nedim Güreli ise yüksek maliyetlerin zeytinyağı ihracatçılarını sıkıntıya soktuğunu ifade etti. Fiyatlar üzerinden popülizm yapıldığını öne süren Güreli, "Dünyanın en pahalı zeytinyağı Türkiye'de. İhracatçılar yurtdışına zeytinyağı satamıyor. Bu fiyatlarla ihracat zor. Bu nedenle ilk önce zeytinciler Mısır gibi ülkelerde tesis kurdu. Şimdi zeytinyağı ihracatçıları da Suriye, Tunus gibi ülkelerde tesis kurmayı planlıyorlar. Orada dolum yapıp Kanada,ABD gibi pazarlara ihracat yapmayı hedefliyorlar" şeklinde konuştu.

Aydın'da zeytinyağı üreticisi Hasan Köşklü, Türkiye'nin zeytinyağında daha iyi rekoltelere imza atması gerektiğini ama pazarlama sorununu da çözmesi gerektiğini söyledi. Köşklü geçen yıl uygulanan fiyat politikası nedeniyle Türkiye'nin dünya fiyatlarından koptuğunu savundu.

Sektör prim sistemi istiyor

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Tan,zeytinyağı üretiminin primle desteklenmesi gerektiğini belirterek,"Biz prim konusunda bir sistem oluşturulmasından yanayız. Zeytinyağına son verilen prim kilogram başına 11 Yeni kuruştu. İçinde bulunduğumuz kampanya ve gelecek için kaygı duyduğumuz kuraklık sorunu var, üretim verimliliği düşük. İşletmelerin ve ihracatçıların sorunları var.Avrupa Birliği'ndeki destekleri hayranlıkla izlerken, kendi ülkemizde neden yapılamıyor diye kederleniyoruz," dedi.

Zeytinyağında gelecek öngörüleri

OLUMLU FAKTÖRLER
* Zeytinyağına talep artıyor.
* Ülker pazarda büyüyecek.
* Tariş, ihracatta güçleniyor.
* Ağaç sayısı 125 milyona çıktı.
* Marmarabirlik zeytinyağına ağırlık verecek.
* Akdeniz ve Ege'de yerel markalar hızla artıyor.
* Zeytin dikimi artarak devam ediyor.

OLUMSUZ FAKTÖRLER
* Fiyatları hala İtalya-İspanya belirliyor.
* Üreticinin eline geçen para düşüyor.
* Var yılı-yok yılı farkı giderilemedi.
* Markalı ihracat yeterli değil.
* İç pazar büyümüyor.
* İhracatta istikrar yok.
* Karışım yağ sıkıntı yaratıyor.

Zeytinyağında rekabet artacak

Dünyada zeytinyağına olan talebin hızla arttığını gören sektördeki firmalar da, yeni sezonda pazara daha fazla ağırlık verecek. Ülker Grubu'nun Kuzey Ege'de zeytinyağı alım ağını giderek genişlettiği belirtiliyor. Tariş Zeytinyağı'nın ihracata yönelik etkin pazarlama çalışmaları, ana faaliyeti zeytin olan Marmarabirlik'in zeytinyağına yönelik yeni yatırımları, Arkas Grubu'nun Kristal'e ortak olması,Tariş Ayma'nın zeytinyağında belirlediği hedefler ve Anadolu Grubu'nun Kırlangıç markasıyla pazar payını artırmaya yönelik çalışmaları da zeytinyağında pazarın büyüyeceğine işaret ediyor.

No comments: