Zeytinde erkekle aynı işi yapan kadına % 50 daha az ücret

Referans
11 Şubat 2008,Pazartesi

Balıkesir'in Edremit İlçesi'nde, zeytin toplayan kadınlar, erkeklerle aynı işi yapmalarına rağmen kendilerine daha az yövmiye ödenmesi tepki gösterdi. İşçi simsarlığı yapan kahyalar ise, erkeklerin kadınlara oranla daha güçlü olduklarını, aynı sürede daha fazla zeytin topladığını iddia ederek, az ücret ödenmesinin normal olduğunu savundu.

Kasım ve şubat aylarında gerçekleştirilen zeytin hasadında, çoğunluğu kadınlardan oluşan ve yörede "Tayfa" olarak adlandırılan işçiler, sırıkçı, toplayıcı ve taşıyıcı olarak çalışıyorlar. İş bağlantılarını taşeron kahyalar sağlarken, erkeklere 25-30 YTL, aynı işi yapan kadınlara ise 13-15 lira yevmiye ödenmesi tepkilere neden oluyor.
Asırlık bir iş olan "Tayfacılık"ta değişmeyen özelliğin de kadınların, erkeklere oranla daha çok çalışmasına karşılık az ücret alması olduğunu söyleyen Melda Çalışkan (22), her yerde olduğu gibi tarlada da kadın erkek ayrımının yapıldığını söyledi. Çalışkan, "Buna tepki gösteriyoruz, ama değişen bir şey yok. Aracı usulü çalıştığımız için kahya da yevmiyemizden kendi ücretini alınca günlük ücretimiz azalıyor" dedi.

Ücreti ağalar belirliyor
Çalışkan, zeytin bahçelerinde "tayfa" olarak çalışmanın aileden gelen bir iş olduğunu vurgulayarak, "Yörede başka iş olanağı bulunmadığından zeytin hasadı tamamlanınca, mandalina, portakal, biber ya da domates toplamaya gidiyoruz. Tayfacılık zor iş. Sabah erken saatlerde başlayıp geç saatlere kadar sürüyor. Yazın güneş altında, kışın ise soğukta saatlerce çalışıyoruz. Bütün bu sıkıntılar eve katkıda bulunmak için" diye konuştu.

Çanakkale'nin Yenice İlçesi'ne bağlı Kalkım Beldesi'nden Balıkesir'in Edremit İlçesi'ne "tayfa" getiren Kahya Hayrettin Kurt (52), erkeklerin kadınlara oranla iş veriminde üçte bir oranında daha iyi olduklarını savundu. Ücretleri de zeytin sahibi ağaların belirlediğine dikkati çeken Kurt, "Tayfaya hasat mevsiminden önce avans dağıtılırsa, ücretler piyasaya göre 1-2 milyon daha düşer. Avans almayan tayfa, bu oranda daha yüksek yevmiye alır. Yövmiyeler ise, ağa tarafından, açıklanan tavan fiyat ve ürünün çokluğu yada yokluğu baz alınarak belirlenir" dedi.