Sinan Doğan
Referans
24 Aralık 2007, Pazartesi
Zeytinde yaşanan sıkıntı nedeniyle Türk şirketleri yurtdışı pazarlarını Yunan ve İspanyol firmalarına kaptırmaya başladı. 25 ülkeye Ece markasıyla ihracat yapan Yeniçağ Gıda, girmek için 500 bin dolar harcadığı Romanya'daki marketlerden çekilmeye başladı.
Zeytinde kuraklıktan dolayı iri kalibreli ürün tedarik edemeyen, Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan (DTM) ise dahilde işleme rejimi kapsamında ithal izni alamayan Türk firmaları, yurtdışı pazarlarını kaybetmeye başladı. Mısır'dan getirip işledikleri iri tür zeytinlerle Romanya ve Bulgaristan pazarlarına giren Yunan ve İspanyol firmalarıyla rekabet edemeyen Türk ihracatçıları, bu ülkelerdeki hipermarketlerden çekilmeye başladılar. Akhisar'daki fabrikasından 25 ülkeye Ece markasıyla yılda 7 milyon dolarlık ürün ihraç eden ve Türkiye'nin en büyük zeytin ihracatçısı olan Yeniçağ Gıda, tüketicinin istediği nitelikte ürün bulamadığı için Romanya'daki 10 Carrefour mağazasından çıkmak zorunda kaldı.
Yeniçağ Gıda AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Gökalp, 8 yıldır emek verip girdikleri pazarları bu sezon yaşadıkları sıkıntı nedeniyle terketmek zorunda kaldıklarını belirterek, "Girmek için bugüne kadar 500 bin dolara yakın para ödediğimiz Romanya'daki Carrefour mağazalarından da çıkmak zorunda kaldık" dedi.
Sattığımız ürün raf bedelini karşılamıyor
Ece markasıyla girdikleri Balkan ülkelerinde güçlü dağıtım ve pazarlama ağı kurduklarını dile getiren Gökalp, Bosna Hersek'ten Bulgaristan'a, Kosova'dan Romanya ve Makedonya'ya kadar her köşede ve zincir mağazalarda ürünlerinin bulunduğunu söyledi. "Carrefour'da her yeni mağaza için 7 bin euro, her yeni ürün için 2 bin euro ödemek zorundaydık. Raf bedellerini karşılamak için ürüne yüzde 45 zam yapmak gerekiyordu. Ciro yapıp masrafları çıkarmanın yolu müşterinin istediği iri kalibre zeytin satmak. Bu nitelikte zeytini temin edemediğimiz için, o raflara verdiğimiz bedeli çıkarmamız mümkün değildi" diyen Gökalp, Balkanlar'da Billa ve Metro mağazalarında Ece markasıyla yer almaya devam ettiklerini ifade etti.
Gökalp, "Zeytin ağacı varlığımız 100 milyondan 300 milyona yükseldi. Yeni dikilen ağaçlarla üretim 2-3 katına çıkacak. O zaman bu ürünü hangi pazarlara satacağız?" diye konuştu.
İthalat izni istedik vatan hainliği ile suçlandık
Bu sezon iri kalibre zeytin olmadığı için 1 yıl için ihracat kaydıyla ithalat izni istediklerini ancak Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan onay alamadıkları gibi bazı kesimler tarafından vatan hainliği ile suçlandıklarını kaydeden Gökalp, şöyle konuştu: "14 yıldır Ece markasıyla ve 100'ün üzerinde küçük ambalajla ihracat yapıyoruz. Sofa, Orient, İspanyola diğer ihracat markalarımız. Ürettiğimizin yarısını dışarı satıyoruz. Pakistan'dan ABD'ye kadar 25 ülkeye mal gönderiyoruz. Kaliteli ve markalı ürün ihraç ederek dünyada ülkemizi temsil ediyoruz. Bütün bunlardan sonra yapılan suçlamalar bizi üzüyor" şeklinde konuştu.
İdeal markasıyla zeytin üretip ihraç eden Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Emin Demirci ise Ece markasının yanında ismini açıklamak istemeyen bazı firmaların da markalarını yurtdışındaki zincir marketlerden çekmeye başladığını söyledi. Aydın yöresinde firmaların zeytin işleme kapasitelerinin yüzde 20'sini kullanabildiğini dile getiren Demirci, "Bu gidişatla İtalyanlar'ın, İspanyollar'ın tedarikçisi oluruz" dedi.
Özel üretim de yapacağız
Sorunları aşmak için yabancı firmalara özel üretime de başlayacaklarını açıklayan Mustafa Gökalp, "Bugüne kadar private label olarak üretim yapmıyorduk. Ama bu sektöre yeterince sahip çıkılmadığı için bu çeşit üretime de gitmek zorunda kalacağız. Çünkü marka edinebilmek, raflarda uzun süre kalabilmek devlet desteği olmadan mümkün değil" dedi.
Zeytinde en büyük pazar Romanya
-Türkiye 60 bin ton zeytin ihraç ediyor.
-Daha çok siyah zeytin ihracatı yapılıyor.
-Yıllık ihracat tutarı 90 milyon dolar.
-En büyük pazar 25 bin tonla Romanya.
-Almanya, Bulgaristan, ABD diğer ihracat pazarları.
-Yunanistanın ihracatı 50 bin ton.
- En büyük ihracatçı 190 bin tonla İspanya.
-Mısır ve Suriye'de üretim hızla artıyor.
Sofralık zeytin üretimi
İspanya 480 bin ton
Türkiye 240 bin ton
Mısır 200 bin ton
Suriye 150 bin ton
Yunanistan 140 bin ton
İtalya 65 bin ton
Arjantin 55 bin ton
Portekiz 11 bin ton
Kaynak: Uluslararası Zeytin
ve Zeytinyağı Konseyi
No comments:
Post a Comment