Tariş'in "parfüm yasaklı" uzmanları

Durmuş Odabaşı
Adım Adım Ege
Yeni Asır
26 Aralık 2007,Çarşamba

Tariş Zeytinyağı Tesisleri çalışanlarının "meleklerimiz" dediği tadım uzmanları, neredeyse el üzerinde tutuluyor.
Ayrıca, tesisin "çalışmama özgürlüğüne sahip elemanları" olarak da "isim yapan" tadım uzmanları, aslında bu ayrıcalıkların tamamını hakediyorlar.
Bunun "nasıl"ını, Kalite Kontrol Şefi ve Tadım Uzmanı Özlem Yalçın anlatıyor;
- Tadım çok hassas bir konu olduğu için, ciddi bir eğitim aşamasından geçilmesi gerek. Bu işi yapabilmek için insanda "tad eşiği" çok önemli. Tat eşiği, aslında bir çok şeye bağlı. Bazı insanlarda genetik olarak tat eşiği düşük olur. Tat eşiği düşük olanlar hiç kimsenin algılayamayacağı ufak tatları bile algılayabilirler. İnsanlar tat eşiklerini tadım yaparak da geliştirebilirler.
- Başka neler etkiler tadımı?
- Psikolojik durum da çok etkilidir. Burada karar vermemizi etkileyecek bir çok şeyden uzak durmamız gerekiyor. Örneğin parfüm sıkmıyoruz, makyaj yapmıyoruz. Yemeklerden sonra en az bir saat beklemek gerekiyor.
- Sürekli tadım yapınca tat değişikliğini algılamak zor olmaz mı?
- Tabi olur. Biz elma yiyerek ya da su içerek ağzımızdaki tadı temizliyor, bir sonraki tadıma geçiyoruz.
- Günde kaç tadım yapabiliyorsunuz?
- Günde en fazla 4 tane yapabiliyoruz. Çünkü çok fazla yapınca yorgunluk oluşuyor. Her tadımdan sonra da 15 dakika ara vermek gerekiyor.
- Örneğin aynı yağdan 5 kişi tadım yapıyor. Ne kadarı ortak oluyor yorumların?
- Genelde aynı sonuçlara varıyoruz. Artık alıştığımız için herkes aynı yere aynı değerleri giriyor.
- Kaç kişi var burada tadım yapan?
- 6 kişi var.
- Sürekli zeytinyağı içiyorsunuz; faydasını görüyor musunuz?
- Laboratuvar çalışanlarının hiç bir mide sorunu yok.
- Evde zeytinyağı tadıyor musunuz?
- Bana bazen gittiğim yerlerde tattırıyorlar. Yeni bir zeytinyağı alındıysa hemen "bak bakalım nasıl tadı" diye getiriyorlar.

Dünyadaki sayılı tesislerden biri
Tariş'in zeytinyağı dolum bölümüne geçiyoruz.
Rehberimiz yine, Kombine Müdürü Veli Ercan.
- Tesisimiz dünya standartlarına sahiptir. Hatta dünyanın sayılı tesislerinden birisi olduğunu söyleyebiliriz. Burada bilgisayar üzerinden kantardaki zeytinyağının takibini yapabiliyoruz. Burası tüm sistemleriyle, gerekli uluslararası sertifikasyonlara sahip entegre bir tesistir. Ama bunu da yeterli görmeyerek, sürekli iyileştirme çabalarımızı sürdürüyoruz.
- Kapasitesi ne kadar bu tesisin?
- Yıllık dolum kapasitesi 52 bin ton. 2007-2008 Türkiye rekoltesinin yüzde 70'ini şişeleyebilecek kapasiteye sahip. Bu görmüş olduğunuz tanklar, Türkiye'de başka hiç bir yerde göremeyeceğiniz, bölgesel yağ tanklarıdır. Burada Birliğimize bağlı 33 kooperatifin, farklı aromadaki yağları bulunmaktadır. Bu tanklardan birinde de, eski sistemle üretilen sulu baskı yağımız var. Bu yağ kontinu sistem ile değil, taş değirmenler ile sıkılır.
- Fiyatı farklı mı bu yağın?
- Fiyatı konusunda şu an birşey diyemeyeceğim. Ancak eski sistemle üretildiği için maliyeti yüksek.
- Sizin sulu baskı tesisiniz var mı?
- Bir tane kooperatifimizde bu tesis var. Orada sıkılan yağları tesisimizde şişeleyerek piyasaya sürüyoruz.
Tesisin harıl harıl çalışan modern makinaları arasında elirlerken, Veli Bey devam ediyor;
- Geride bıraktığımız bölüm şişelemeydi, bu kısım da teneke dolum yeri.
- Kaç hassasiyetle doluyor bu tenekeler?
- + , - 3 gram ile 5 gram arasında değişiyor.

Otomatik makineler Elif Hanım'a emanet
Zeytinyağı dolum tesininin otomatik makineleri arasında iş önlüğüyle dolaşan bir bayan dikkatimizi çekiyor.
- Sizi tanıyabilir miyiz?
- İsmim Elif Bozoğlan.
- Ne iş yapıyorsunuz burada?
- Dolum ambalajlama şefiyim.
- Nereden mezunsunuz?
- Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü mezunuyum.
- Kaç yıldır çalışıyorsunuz burada?
- 3 yıldır burada çalışıyorum.
- Bozulan makineleri siz mi tamir ediyorsunuz?
- Bu konuda iyi yetişmiş bir ekibimiz var. Bozulanlara müdahale ediyoruz ama, sıhhatli çalışmaları için sürekli bakım da yapıyoruz.