Tuesday, January 15, 2008

Kuraklık, zeytinciyi yeni sipariş alamaz hale getirdi


Ali Rıza Karasu
Zaman
13 Ocak 2008, Pazar


Tarımda ciddi üretim kaybına sebep olan kuraklık zeytin üreticilerini de vurdu. Aşırı sıcaklar nedeniyle ürün kalitesinin düşüp fiyatların yükselmesi zeytincileri özellikle dış pazarlarda zor durumda bırakıyor.

Zeytinciler yeni gelen siparişleri 'karşılayamayacakları' endişesiyle kabul etmiyor ve önceliği eski müşterilerine veriyor. Bunlardan biri olan Morali Gıda Sanayii, 2 bin tonluk bir talebi geri çevirmek zorunda kaldı. Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kuru, "Bu müşterinin talebini karşılayabilseydim, birkaç yıl içinde aynı kişiye 10 bin tonun üzerinde ürün satardım." diyor.

Geçen sezonu 100 milyon dolara yakın ihracatla kapatan sofralık zeytin ihracatçıları, yeni sezonda hem ürünün az olması hem de hammadde fiyatlarının yüksekliği sebebiyle sıkıntı yaşıyor. Sofralık zeytin ihracatçılarının verdiği bilgiye göre firmaların çoğu, stoklarını aşan yeni siparişleri kabul etmiyor. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu üyesi ve Ece Zeytinleri Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Gökalp, sektör firmalarının yurtdışında yıllardır edindikleri müşterileri kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Gökalp'in verdiği bilgiye göre ihracatçılar, en çok 70 ile 180 kalibre arasındaki zeytinlere gelen talebi karşılamakta zorlanıyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın teşvikiyle stoklama ünitelerinin kurulması gerektiğini söyleyen Gökalp, ihracatçının 12 ay satacak ürün bulmakta sıkıntı çektiğini belirtiyor. Gökalp, hammadde fiyatlarının da devamlı arttığını, rakip ülkelerde 70-80 sent olan hammaddenin Türkiye'deki fiyatının 2,40 dolara kadar çıktığını vurguluyor. Morali Gıda Sanayii Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kuru ise sektördeki firmaların büyük bölümünün, 50-100 konteynır gibi büyük siparişleri kabul etmediğini dile getiriyor. 2001 krizinde Almanya'dan gelerek Türkiye'de yatırım yaptığını belirten Kuru, kutulu ürün dışında sipariş almadığını belirterek, "Bu siparişe kendi markamla ürün verecektim. Avrupa'da market zincirlerine girecektik. Mayıs ayında oturduk, konuştuk, yapacağız dedik. Sonunda yapamayacağız diyerek siparişi reddettik. Niye ürün yok? Önümüzdeki sene Türkiye'de zeytin olmazsa ben gidip bu adamların karşısında konuşamam. Bu müşteri, beş sene içinde benden 8-9 bin tonluk alım yapacaktı." şeklinde konuşuyor. Zeytin sektöründe söz sahibi kuruluşlardan Marmarabirlik de 2007-2008 zeytin alım kampanyasında, geçen yıldan daha az zeytin aldı. Bu yıl toplam 34 bin ton dolayında zeytin almayı hedefleyen Marmarabirlik, hedefinin üç ton gerisinde, 31 bin tonda kaldı. 2006-2007 sezonunda taban fiyatı 1,30 YTL, tavan fiyatı ise 3,95 YTL'den ürün alan Marmarabirlik, bu yıl ise fiyatları artırdı ve 1,40 ve 5 YTL'den alım yaptı. Marmarabirlik Genel Müdürü Muzaffer Eren, kuraklığın verimi düşürdüğünü söylerken, fiyatların da buna paralel olarak arttığına dikkat çekti.

No comments: