Zeytinde sipariş iptali başladı firmalar yurtdışı pazarını kaybediyor

Sinan Doğan
Referans
17.01.2008,Cuma

Zeytin sektöründe hammaddeden kaynaklanan sorunlar büyüyor. İri kalibre zeytin temin edemedikleri için ihracatta sıkıntılı günler yaşayan Ege'deki zeytin üreticileri, şimdi de yurtdışındaki alıcıların verdikleri siparişleri iptal etmeye başladı.
Mısır'dan getirip işlediği iri tür zeytinlerle Romanya ve Bulgaristan pazarlarına giren Yunan ve İspanyol firmalarıyla rekabette zorlanan Yeniçağ Gıda, Romanya'da bulunan 10 Carrefour mağazasından çıkmak zorunda kaldı. Şimdi de Aydın'da faaliyet gösteren Maroli Gıda, Almanya pazarındaki müşterilerinden gelen 2 bin tonluk zeytin siparişini yerine getiremeyeceğini açıkladı. Aydın Umurlu Organize Sanayi Bölgesi'ndeki tesislerinde Maroli, Marmara, Zeyno ve Harika markalarıyla sofralık zeytin ve konserve üreten Maroli Gıda Sanayi ve Dış Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kuru, 27 yıldır faaliyet gösterdikleri zeytinde ilk defa bu kadar ciddi sıkıntıyla karşılaştıklarını söyledi.

Krizde Türkiye'ye yatırım yaptı
Sektöre 1980'de Marmara Birlik'in Almanya distribütörü olarak başladıklarını, daha sonra kendi işini kurduğunu belirten Kuru, şöyle konuştu: "Marmara markasıyla Türkler'e, diğer Avrupa ülkelerine ve ABD'ye ürün satmaya başladık. Ekonomik kriz dönemi olan 2000-2001'de Türkiye'ye gelip Aydın'da fabrika kurduk. İşin başından beri ambalajlı ve markalı ürüne önem verdik. Bir kilogram fason mal üretmedik. Türk zeytinini dünyaya tanıttık. Bunun sıkıntısını çektik. Ama sonuçta Almanya başta olmak üzere Avrupa'ya önemli miktarda ihracat yapar hale geldik. Her geçen yıl ihracatımız arttı".
Fakat bu sefer hammadde sıkıntısıyla karşılaştıklarını dile getiren Kuru, "Eğer malınızı dışarıda satmak istiyorsanız, ürünü 12 ay tedarik etmeniz gerekiyor. Ürünün sürekliliğini sağlayamadığımız için müşterileri ve pazarları kaybetme tehlikesini yaşıyoruz. Bu sezon müşterimin verdiği 2 bin tonluk siparişi kabul edemedim. Oysa bu müşteri, 5 yıl içinde 8-9 bin ton ürün alır hale gelecekti" dedi.

Marketlere de ürün veremedik
Bu sezon market zincirlerin taleplerini yerine getiremediğini dile getiren Kuru, market zincirlerin raflarına girmenin binlerce euro yatırımla mümkün olduğunu belirtti. Kuru, "Marketlere girmek zor, raflarda kalmak ise çok daha zor" diye konuştu.
Zeytin ve zeytinyağındaki gelişmelere uzun vadeli bakılması gerektiğini kaydeden Kuru, bugün Türkiye'nin her yöresinde zeytin dikildiğini, önümüzdeki yıllarda rekor miktarda üretim olacağını vurguladı. Kuru, "Eğer pazarları, müşterileri rakiplere kaptırırsak, bu ürünleri nasıl satacağız? O zaman üreticinin hali ne olacak? Zeytinleri yağ yapıp dökme şekilde mi satacağız? Üretici zeytinden para kazanmazsa dönüp ağacını keser. Dahilde işleme rejimi kapsamında zeytin ithalatına izin verilmiş olsaydı, bu sorunları yaşamayacaktık. O zaman bırakın müşteri kaybetmeyi, yeni pazarlara girme fırsatımız olacaktı" dedi.

Ece de Carrefour'dan çıkmak zorunda kaldı
Akhisar'daki fabrikasından 25 ülkeye Ece markasıyla yılda 7 milyon dolarlık ürün ihraç eden ve Türkiye'nin en büyük zeytin ihracatçısı olan Yeniçağ Gıda da tüketicinin istediği nitelikte ürün bulamadığı için Romanya'daki 10 Carrefour mağazasından çıkmak zorunda kaldı.
Yeniçağ Gıda AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Gökalp, 8 yıldır emek verip girdikleri pazarları bu sezon yaşadıkları sıkıntı nedeniyle terketmek zorunda kaldıklarını belirterek, "Pazarın bizden talep ettiği iri kalibreli sofralık zeytini sunamadık. Girmek için bugüne kadar 500 bin dolara yakın para ödediğimiz Romanya'daki Carrefour mağazalarından da çıkmak zorunda kaldık" dedi.