Yılmaz İŞEL
Bursa Olay Gazetesi
09 Ocak 2008 Çarsamba
Geçen yıl yaşanan kuraklığın hububat ve yağlı tohumlar üretimine olan etkileri üzerinde çok konuşuldu ama nedense meyve ve sebze üretimindeki düşüşlerden pek söz eden olmadı.
Oysa meyve ve sebze üreticileri de kuraklıktan büyük zarar gördü ve 2007 yılını ciddi kayıplarla kapattı.
Uludağ Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği 2007 yılı ihracat rakamları da bu kayıpları çok net biçimde ortaya koyuyor.
Miktar ve değer bazında hazırlanan tablo incelendiğinde, Bursa`da kuraklık faturasının meyve üreticilerine ve ihracatçılara çıktığı, geleneksel ürünlerin ihracatında büyük düşüşler yaşandığı görülüyor.
Örneğin.
Bursa şeftalisi ile ünlü ama, 2006`da 5 bin 902 ton olan şeftali ihracatı 2007`de 2 bin 64 tona gerilerken, aynı dönemde ihracat geliri de 4 milyon 76 bin dolardan 2 milyon 456 bin dolara düşmüş.
Ayrıca.
İncir, çilek, üzüm, kestane ve son yılların gözdesi kiraz ihracatında da büyük düşüşler var.
İhracat geliri azaldı...
Bursa`dan yapılan yaş meyve ihracatının 2006`ya göre 2007`de miktar olarak yüzde 31 oranındaki düşüşle toplam 50 bin 759 tondan 34 bin 990 tona, değer olarak yüzde 17,9 oranındaki düşüşle 89,2 milyon dolardan 73,2 milyon dolara gerilediğini belirttikten sonra, önemli gördüğüm bazı ürünlerin miktar olarak düşüş rakamlarını vereyim.
- İncir 6 bin 819 tondan 5 bin 436 tona (düşüş oranı yüzde 20,21),
- Üzüm 9 bin 373 tondan 7 bin 186 tona (düşüş oranı yüzde 23,33),
- Karpuz bin 498 tondan 716 tona (düşüş oranı yüzde 52,17),
- Elma 377,5 tondan 270,1 tona (düşüş oranı yüzde 28,45),
- Kiraz 16 bin 242 tondan 10 bin 962 tona (düşüş oranı yüzde 32,50),
- Çilek bin 188 tondan 115,2 tona geriledi (düşüş oranı yüzde 90,13).
Miktardaki bu düşüşler ihracatta sağlanan döviz girdisine de yansıdı ve aynı dönemde incir ihracat geliri 13,6 milyon dolardan 13,4 milyon dolara, üzüm ihracat geliri 6,8 milyon dolardan 6,7 milyon dolara, karpuz ihracat geliri 441 bin 957 dolardan 160 bin 944 dolara, elma ihracat geliri 193 bin 295 dolardan 146 bin 749 dolara, kiraz ihracat geliri 53 milyon 218 bin dolardan 39 milyon 473 bin dolara indi.
Yaş sebze ihracatında ise geçen yıl hem miktar ve hem de değer olarak artış sağlandı.
Bursa`dan 2007`de yapılan yaş sebze ihracatı miktar olarak yüzde 15,16 artışla 38 bin 823 tona, değer olarak da yüzde 39,5 artışla 32 milyon 42 bin dolara yükseldi.
Bu grupta miktar olarak domates, sarmısak, pırasa, karnabahar, lahana, bezelye, fasulye, patlıcan, biber, ıspanak ve maydanoz ihracatı azalırken, patates, soğan, marul, havuç-turp, kornişon ve kabak ihracatında da artış meydana geldi.
Zeytinde ihracat rekoru...
Yaş meyve ve sebze ihracatı tablosunu olumlu yönde etkileyen ürünlerin başında ise zeytin yer aldı.
2007`de miktar olarak sağlanan yüzde 43,48 ve değer olarak sağlanan yüzde 55,40 oranındaki artışla zeytin ihracatında rekor kırıldı.
Geçen yıl yapılan zeytin ihracatı 11 milyon 5 bin 384 kiloya çıktı ve 26 milyon 571 bin 194 dolar olarak gerçekleşti.
Zeytin denilince ilk akla gelen kuruluş tabi ki, Marmarabirlik oluyor.
Dün Marmarabirlik`ten 2007 yılı siyah zeytin ihracat rakamlarını aldım.
Verilen rakamlara göre;
Marmarabirlik 2006`da 3 bin 123 ton olan ihracat miktarını 2007`de 4 bin 692 tona, 2006`da 9 milyon 523 bin dolar olan ihracat gelirini de 2007`de 15 milyon 563 bin dolara yükseltmeyi başarmış.
Üstelik.
Türkiye geneli siyah zeytin ihracatında ortalama kilogram fiyatı 2006`da 1,37 dolardan 2007`de 1,29 dolara düşerken, Marmarabirlik`in ise ihracatındaki ortalama kilogram fiyatı 2006`da 3,04 dolardan 2007`de 3,32 dolara çıkmış.
Oysa Marmarabirlik`in hep iyi yönetilmediğinden, duvara tosladığından söz ediliyordu.
Peki, bu rakamlara ne demeli?
Şimdi duvara kim ya da kimler tosladı acaba?
Dilin kemiği yok elbette, isteyen istediği gibi konuşuyor ama rakamlar öyle eğrilip bükülemiyor!
Rakamlar ortaya çıkınca, bu sözler de havada kalıyor.
...
Zeytin kampanyası bitti, gerçekler ortaya çıktı
Yılmaz İŞEL
Bursa Olay Gazetesi
08 Ocak 2008, Salı
29 Ekim`de başlayan 2007-2008 zeytin kampanyası Edincik dışında 6 Aralık pazar akşamı sona erdi ve bu sürede kooperatifler tarafından gerçekleştirilen alım miktarları dün açıklandı. Marmarabirlik`ten yapılan açıklamaya göre, kampanya döneminde üreticilerden tutarı 73 milyon 734 bin 429 YTL olan, 22 milyon 311 bin 36 kilosu sofralık, 2 milyon 718 bin 839 kilosu ezmelik ve 5 milyon 725 bin 602 kilosu da yağlık olmak üzere, toplam 30 milyon 760 bin 817 kilo zeytin alındı.
Böylece.
Kampanya öncesinde Marmarabirlik tarafından hedeflenen 33 bin 400 tonluk toplam alım miktarına ulaşılamazken, bazı kooperatif başkanlarının yetersiz olduğu gerekçesiyle karşı çıktıkları 7 bin 110 ton olarak belirlenen 300-360 tane aralığındaki alımlara uygulanan zeytin kotası da doldurulamadı ve gerçekleşme 5 milyon 168 bin 152 kiloda kaldı.
Hatırlanacağı gibi, 2006-2007 kampanya döneminde de yağlık ve ezmelik dışında 32 bin 800 ton olarak belirlenen sofralık zeytin alım kotası 28 bin tonda kalmış ve kota yine doldurulamamıştı!
Kooperatiflerin alımları...
2007-2008 kampanya döneminde 300-360 tane aralığındaki alımlara uygulanan kotanın kooperatifler tarafından doldurulamayan miktarları şöyle belirlendi.
Gemlik 180 bin 154 kilo, Mudanya 146 bin 938 kilo, Erdek 336 bin 414 kilo, Orhangazi 221 bin 597 kilo, İznik 492 bin 323 kilo, Edincik 274 bin 321 kilo, Mürefte 180 bin 372 kilo, Marmara Adası 110 bin 577 kilo.
Şimdi de kooperatiflere göre kampanya sonunda gerçekleşen zeytin alım miktarlarını vereyim.
Gemlik: 2 milyon 71 bin 740 kilosu sofralık, 193 bin 677 kilosu ezmelik, 274 bin 855 kilosu yağlık, toplam 2 milyon 541 bin 776 kilo,
Mudanya: 5 milyon 465 bin 739 kilosu sofralık, 853 bin 644 kilosu ezmelik, 1 milyon 739 bin 455 kilosu yağlık, toplam 8 milyon 58 bin 838 kilo,
Erdek: 3 milyon 295 bin 708 kilo sofralık, 638 bin 345 kilo ezmelik, 1 milyon 223 bin 751 kilo yağlık, toplam 5 milyon 157 bin 804 kilo,
Orhangazi: 1 milyon 762 bin 422 kilo sofralık, 143 bin 953 kilo ezmelik, 239 bin 653 kilo yağlık, toplam 2 milyon 146 bin 44 kilo,
İznik: 5 milyon 884 bin 795 kilo sofralık, 429 bin 826 kilo ezmelik, 941 bin 341 kilo yağlık, toplam 7 milyon 255 bin 782 kilo,
Edincik: 1 milyon 843 bin 401 kilo sofralık, 218 bin 412 kilo ezmelik, 499 bin 644 kilo yağlık, toplam 2 milyon 561 bin 187 kilo,
Mürefte: 1 milyon 753 bin 812 kilo sofralık, 221 bin 984 kilo ezmelik, 751 bin 869 kilo yağlık, toplam 2 milyon 727 bin 665 kilo,
Marmara Adası: 233 bin 419 kilo sofralık, 19 bin 268 kilo ezmelik, 55 bin 34 kilo yağlık, toplam 307 bin 721 kilo.
Bursa`ya 50,5 milyon YTL...
Kota uygulaması gibi, biliyorsunuz Marmarabirlik`in Bursa dışındaki kooperatifleri kolladığı şeklinde de iddialar vardı.
Kooperatiflerin alım miktarları bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını ortaya koyuyor sanırım.
Ayrıca kooperatifler tarafından alınan zeytin miktarının belirlenen toplam bedelleri de bu iddiaları doğrulamıyor.
Bursa`daki 4 kooperatif ile Bursa dışındaki diğer 4 kooperatifin alımları karşılığı belirlenen toplam bedellerini gösteren bir tablo oluşturdum.
Bu tabloya göre, alınan zeytin karşılığı üreticilerin cebine Gemlik`te 6 milyon 213 bin 706 YTL, Mudanya`da 18 milyon 743 bin 183 YTL, Orhangazi`de 5 milyon 774 bin 43 YTL, İznik`te 19 milyon 801 bin 452 YTL olmak üzere toplam 50 milyon 532 bin 385 YTL girecek.
Bursa dışındaki 4 kooperatifin rakamı ise, Erdek 10 milyon 934 bin 887 YTL, Edincik 5 milyon 550 bin 208 YTL, Mürefte 6 milyon 26 bin 301 YTL, Marmara Adası 690 bin 547 YTL olmak üzere toplam 23 milyon 201 bin 964 YTL.
Bu rakamlar, kampanya öncesi ve kampanya sırasında ortaya attıkları iddialarla Marmarabirlik`i yıpratmaya çalışanlara en güzel yanıt aslında.
Geçen yıl da böyle olmuştu, bu yıl da kampanya sonunda iddia sahiplerinin yüzünü kızartacak rakamlar çıktı ortaya.
Buna rağmen bu kişiler hala bir şey söyleyeceklerse önce şu soruların yanıtlarını vermeleri gerekir:
`25 Ekim tarihine kadar verilen toplam 51 bin 563 ton rekolte beyanına karşılık, kampanya döneminde teslim edilen zeytin miktarı neden 30 bin 760 tonda kaldı ve neden yetersiz diye karşı çıkılan 300-360 tane aralığındaki alımlar için konulan 7 bin 110 tonluk zeytin kotası doldurulamadı?`
Özetle diyeceğim şu ki;
Marmarabirlik geçen yıl da bir bardak suda fırtına koparılmaya çalışılmasına rağmen görevini layıkıyla yaptı, bu yıl da.
Gerçekleşen rakamlar başka türlü yorumlanabilir mi?
No comments:
Post a Comment